ι) Τι είναι η Θεουργία;
Θεουργία είναι μια τέχνη. Μάλιστα είναι μια τέχνη ιερή.
Είναι μια τέχνη που έχει αποκαλυφθεί από τους Θεούς στην ακολουθία τους, δηλαδή στους ανθρώπους που ακολουθούσαν την Θεότητα.
Περσεφόνη – Δήμητρα
Είναι η τέχνη όπου ο Θεός ενεργεί στον Κόσμο, στο Είναι στο Παν.
Όχι μόνο ενεργεί αλλά κυρίως φανερώνει αυτήν την ενέργεια στον άνθρωπο.
Έτσι ο άνθρωπος παρατηρώντας αυτήν την ενέργεια μπορεί να την μιμηθεί, μπορεί να μάθει από αυτήν και να διδάξει και να μυήσει και άλλους ανθρώπους με μυστήρια στην άρρητη ψυχική γνώση του Θείου.
Τα μυστήρια, οι τελετές, το αρχαίο ελληνικό θέατρο, τα σύμβολα, τα συνθήματα όλα αυτά είναι δημιουργήματα του ανθρώπου που άγουν την ψυχή στο θείο, δηλαδή ψυχαγωγούν.
Έτσι ένα άψυχο σχήμα μπορεί και φέρνει σε ενθουσιασμό έναν μύστη, το δράμα του Ορέστη φέρνει σε ένθεη κατάσταση έναν θεατή, η μυρωδιά ενός θυμιάματος γαληνεύει την ψυχή, ένας μύθος φέρνει δάκρυα σε έναν ένθεο μύστη κτλ.
Η τέχνη που χρησιμοποιεί όλα αυτά τα στοιχεία για όφελος και εξέλιξη της ψυχής ονομάζεται Θεουργία, και αποτελεί μια αποκάλυψη της ενέργειας των Θεών στην ψυχή του ανθρώπου.
Ο άνθρωπος που κατέχει αυτήν την γνώση και συνεργάζεται με τους Θεούς ώστε να εξελιχθεί ψυχικά ο άνθρωπος ονομάζεται Θεουργός.
Τι δεν είναι Θεουργία
Θεουργία δεν είναι μαγεία, δεν είναι μαγγανεία, δεν έχει να κάνει με γητειές και ξόρκια, δεν διαχειρίζεται κάποια δύναμη των Θεών (πώς άλλωστε θα γινόταν αυτό, αυτό μάλιστα αποτελεί και ύβρη), ασχολείται όμως με την ασκητική και την ανάπτυξη ψυχικών ικανοτήτων του ανθρώπου.
Θεουργία είναι η τέχνη ψυχαγωγίας με την μυστηριακή έννοια. Η Θεουργία μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να μάθει τον εαυτό του, τα σφάλματα του, τα θέλω του, τις ικανότητες του, τις δυνάμεις του, την ψυχή του την ίδια, τον εαυτό του.
Με την Θεουργία κάθε μύστης κατασκευάζει τον καθρέπτη της ψυχής του.
Η τέχνη κατασκευής αυτού του καθρέπτη είναι η Θεουργία.
ιι) Με τι ασχολείται η Θεουργία
Κέρας της Αφθονίας
Σκοπός της Θεουργίας είναι η εκούσια συμμετοχή του ανθρώπου στο έργο των Θεών επί της ψυχής του μύστη.
Η Θεουργία ασχολείται με:
Την παράδοση των αρχαίων λαών
Την μελέτη της πολιτιστικής κληρονομιάς (π.χ. Την διακόσμηση με σύμβολα ενός αμφορέα)
Μυθολογία και ερμηνεία μύθων
Σύμβολα, ερμηνεία συμβόλων και δημιουργία νέων
Την φιλοσοφία περί ψυχής (Κυρίως την Ορφικο-Πυθαγόρια, και Πλατωνική)
Τα αρχαία ελληνικά μυστήρια και μελέτη τους
Αρχαία Θεολογία
Μυστηριακή ζωή
Εργασίες Θεουργικές (π.χ. Αναγωγή στο Εν)
Δημιουργία τελετών και μυστηρίων
Προσευχές
Ασκητική
Ύμνους
Μαντεία
Εσωτερικές ερμηνείες αποκρυφιστικών θεμάτων περί ψυχής π.χ. (ερμηνεία Ελληνικού αλφάβητου)
Επίδραση ελαίων, θυμιαμάτων, χρωμάτων, συμβολικών αντιστοιχιών στο θεουργικό έργο
Την χρήση όλων των παραπάνω σε συνδυασμό για την εξέλιξη του Είναι του ανθρώπου
ιιι) Θεοί και φιλοσοφία
Θεουργία χωρίς Θεούς και θεολογία δεν υπάρχει.
Οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν δόγμα και επίσημη θρησκεία αλλά κοινά ήθη και έθιμα.
Αναγνώριζαν τους ίδιους Θεούς αλλά κάθε πόλη-κράτος είχε την δική της παράδοση και τις δικές της γιορτές.
Έτσι δεν μπορούμε να μιλήσουμε για θεολογία των αρχαίων Ελλήνων με την σημερινή έννοια.
Η αντίληψη του Θείου μπορεί να μελετηθεί σε δύο κατηγορίες. Την λαϊκή αντίληψη και την μυστηριακή αντίληψη.
Η λαϊκή αντίληψη μπορεί να μελετηθεί από τις εκδηλώσεις του λαού, μερικές από αυτές είναι είναι οι κοινοί μύθοι, οι γιορτές, η τέχνη (διακόσμηση ναών, αγγείων, γλυπτική κτλ).
Η μυστηριακή αντίληψη μπορεί να μελετηθεί πάλι από τις ίδιες εκδηλώσεις αλλά σκεπτόμενοι από την μεριά του δημιουργού του μύθου, του αγάλματος, της κατασκευής ναών, αγγείων κτλ.
Δηλαδή να ερευνηθεί το γιατί γινόταν ότι γινόταν αλλά και το πώς γινόταν το κάθε τι.
Η μυστηριακή προσέγγιση μας κάνει μελετητές της απόκρυφης θεολογίας των αρχαίων Ελλήνων.
Τα πάντα στην Ελληνική θεολογία κρύβονται από τον μανδύα του συμβόλου και του σημαινόμενου. Η αντίληψη του Θείου για να γίνει κατανοητή στον απλό κόσμο έπρεπε να παρομοιασθεί με αντικείμενα και ενέργειες της αγροτικής ζωής κατά το πλείστον.
Έτσι όλη η φύση και τα αντικείμενα της αποτελούν ένα Θεουργικό σύμβολο κατανόησης του Θείου.
Η ελιά, το στάχυ, ο βασιλικός, ο νάρκισσος, ο πλάτανος, ο κισός, ο κύκνος, το περιστέρι, ο ίππος, ο σκύλος, το φίδι, η τρίαινα, το σκήπτρο, το δρεπάνι, ο τροχός, ο ήλιος, οι νεφέλες, οι άνεμοι κτλ όλα χρησιμοποιούνται ως σύμβολα για να περιγράψουν το Θείο και τις επιδράσεις τόσο στην ύλη αλλά και αλληγορικά στην ψυχή του ανθρώπου.
Αργότερα με την ανάπτυξη των επιστημών π.χ. γεωμετρίας και των μαθηματικών έχουμε την χρήση του συμβολισμού των γεωμετρικών σχημάτων και των αριθμών για την κατανόηση του Θείου. Έτσι αναπτύσσεται η αριθμολογία αλλά και σύμβολα όπως ο σταυρός, ο κύκλος, ο μαίανδρος κτλ διακοσμούν τις αναπαραστάσεις θεμάτων της μυθολογίας πάνω σε αγγεία και στην γλυπτική.
Όλοι αυτοί οι συμβολισμοί είναι η κρυμμένη Θεολογία των αρχαίων Ελλήνων. Όλα αυτά τα σύμβολα αποτελούν αρχέτυπα που μπορούν να σκανδαλίσουν (ενεργοποιήσουν) την ψυχή των ανθρώπων που ακολουθούν την αρχαία Ελληνική παράδοση προς το Θείο.
Αργότερα κάποιες απόψεις από τα μυστήρια έρχονται στο φως μέσω της φιλοσοφίας κυρίως του Πλάτωνος και στην συνέχεια των Νεοπλατωνικών. Είναι η θεολογία μέσω της φιλοσοφίας.
Η Θεουργία μπορεί να μελετηθεί στην Ορφικο-Πυθαγόρια σειρά απόψεων και στην Πλατωνική, Νεοπλατωνική, αφού κυρίως αυτές είναι οι πηγές μας για τις απόψεις περί ψυχής που είχαν οι αρχαίοι πρόγονοι μας. Όλο αυτό το ρεύμα πολλοί με μια λέξη το ονομάζουν Πλατωνισμό.
Με τον όρο Πλατωνισμό ονομάζουμε γενικότερα το σύνολο των φιλοσοφικών και θεολογικών ιδεών που αρχίζουν από τη εποχή του Ορφέα περνάνε από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους και τους Πυθαγόρειους και καταλήγουν στους νεοπλατωνικούς φιλοσόφους.
Οι φιλόσοφοι που μας ενδιαφέρουν από τους προσωκρατικούς είναι:
Φερεκύδης (6ος αιώνας)
Ηράκλειτος (544–484)
Πυθαγόρας (585-500)
Αλκμαίων (τέλος 6ου αρχές 5ου)
Παρμενίδης (510–440)
Εμπεδοκλής (492-432)
Φιλόλαος (470-390)
Αρχύτας (430-350)
Πλωτίνο (205-270)
Πορφύριο (233-304)
Πρόκλο (412-485)
Ιάμβλιχο (3ος μ.Χ. αι.)
Η μελέτη της λαϊκής θρησκείας όσο και της μυστηριακής θρησκείας σε συνδυασμό με την φιλοσοφία, όπως αναφέρθηκε στα παραπάνω διαμορφώνει την αντίληψη μας για την Θεουργία.
