Είναι ευρέως αποδεκτή η άποψη στη βασική αρχαιολογία ότι ο πολιτισμός άρχισε στο Ιράκ, στην αρχαία Μεσοποταμία με το μεγάλο πολιτισμό των Σουμερίων.
Ωστόσο, μια αρχαιολογική ανακάλυψη στον αρχαιολογικό χώρο της Al Ubaid, όπου πολλά προσουμερικά αντικείμενα 7.000 ετών βρέθηκαν, που απεικονίζουν ανθρωπόμορφες φιγούρες με χαρακτηριστικά σαύρας προβληματίζει τους ειδικούς σε όλο το πλανήτη.
Ο πολιτισμός της Ubaid είναι ένας προϊστορικός πολιτισμός της Μεσοποταμίας, που χρονολογείται μεταξύ 4000 και 5500 π.Χ. Όπως και με τους Σουμέριους, η προέλευση των ανθρώπων της Ubaid είναι άγνωστη. Ζούσαν σε μεγάλους οικισμούς, σε χωριά με πλινθόκτιστα σπίτια και είχαν αναπτύξει την αρχιτεκτονική, τη γεωργία και την καλλιέργεια της γης με τη χρήση της άρδευσης.
Η εγχώρια αρχιτεκτονική περιλαμβάνει μεγάλα σπίτια σε σχήμα Τ, αυλές, πλακόστρωτα δρομάκια, καθώς και εξοπλισμό επεξεργασίας τροφίμων. Μερικά από αυτά τα χωριά εξελίχθηκαν σε πόλεις, ναοί άρχισαν να εμφανίζονται, καθώς και ιστορικά μνημεία όπως στην Eridu, την Ουρ και την Ουρούκ, τις μεγάλες τοποθεσίες του πολιτισμού των Σουμερίων. Σύμφωνα με τα κείμενα τωνΣουμερίων, η Ουρ πιστεύεται ότι είναι η πρώτη πόλη.
Η κύρια περιοχή όπου ανακαλύφθηκαν τα ασυνήθιστα αντικείμενα ονομάζεται Tell Al’Ubaid -αν και ειδώλια βρέθηκαν επίσης στην Ουρ και την Eridu. Η Al’Ubaid είναι σ’ ένα μικρό ανάχωμα περίπου μισό χιλιόμετρο σε διάμετρο και δύο μέτρα πάνω από το έδαφος. Η περιοχή ανασκάφηκε για πρώτη φορά από τον Harry Reginald Hal το 1919.
Ανδρικά και γυναικεία ειδώλια βρέθηκαν σε διάφορες στάσεις και τα περισσότερα ειδώλια, φαίνονται να φοράνε ένα κράνος και να έχουν κάποιο είδος υφάσματος στους ώμους. Άλλα ειδώλια βρέθηκαν να κρατούν ένα μπαστούνι ή σκήπτρο, πιθανόν ως σύμβολο δικαιοσύνης και απόφασης. Κάθε φιγούρα έχει μια διαφορετική στάση, αλλά το πιο περίεργο από όλα είναι ότι κάποια γυναικεία ειδώλια κρατούν μωρά που θηλάζουν γάλα, με το παιδί να είναι επίσης ένα πλάσμα τύπου σαύρας.
Τα ειδώλια παρουσιάζονται με μεγάλες κεφαλές, αμυγδαλωτά μάτια, μακριά κωνικά πρόσωπα και με μύτη τύπου σαύρας. Τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν είναι εντελώς άγνωστο. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, οι στάσεις του σώματος τους, όπως μια γυναικεία φιγούρα που θηλάζει, δεν υποδηλώνουν ότι ήταν τελετουργικά αντικείμενα.
Τελικά, τι αντιπροσωπεύουν αυτά τα ειδώλια σαύρας;
Ότι και αν ήταν, φαίνεται ήταν σημαντικά για τους αρχαίους κατοίκους της Ubaid. Γνωρίζουμε ότι το φίδι είναι ένα σημαντικό σύμβολο που χρησιμοποιείται σε πολλές κοινωνίες που αντιπροσωπεύει έναν αριθμό των θεών, για παράδειγμα, το θεό των Σουμερίων Enki και το φίδι χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως σύμβολο για την αδελφότητα του φιδιού, όπως συζητά ο William Bramley. Υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ του συμβόλου του φιδιού με τις αναπαραστάσεις των σαυρών;
Προς το παρόν, αυτά τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα.