Ενα πρωτοποριακό σύστημα τηλεματικής «για τη δυναμική αποτίμηση του κινδύνου εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών σε πραγματικό χρόνο, βασισμένο σε Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS)», αναπτύχθηκε στο Πολυτεχνείο Κρήτης και τα τελευταία 2 χρόνια εφαρμόζεται στους Δήμους Ηλιούπολης Αττικής και Σερρών.
Το σύστημα βασίζεται στην παρακολούθηση συγκεκριμένων κρίσιμων για την εκδήλωση δασικών πυρκαγιών παραμέτρων, όπως μετεωρολογικές και μικροκλιματικές παράμετροι της συγκεκριμένης δασικής περιοχής εφαρμογής του, το φυσικό ανάγλυφο της δασικής περιοχής, την καύσιμη ύλη της, τη χρονική περίοδο του έτους κ.ά.
Επιστημονική ομάδα
Το πληροφορικό αυτό σύστημα αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE+ Local Authorities for Forest Fire
»Τα κύρια υποσυστήματά του είναι: συλλογή μετεωρολογικών και μικροκλιματικών δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, επεξεργασία, ανάλυση και σύγκριση των δεδομένων αυτών με παλαιότερα για τη δημιουργία του μοντέλου, αναγνώριση κρίσιμων παραμέτρων και μοντέλο λήψης αποφάσεων σχετικά με τον κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς, γραφική απεικόνιση αποτελεσμάτων και αποτίμηση του κινδύνου έναρξης δασικής πυρκαγιάς στην περιοχή εφαρμογής σε πραγματικό χρόνο».
Διαχείριση κινδύνου
Οι ίδιοι υπογραμμίζουν ότι «στον πυρήνα του συστήματος βρίσκεται το μοντέλο εκτίμησης σε πραγματικό χρόνο του κινδύνου εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών. Το μοντέλο δημιουργήθηκε από το συγκερασμό δύο ανεξάρτητων επί μέρους δεικτών επικινδυνότητας: 1) του FHI (Fire Hazard Index), ο οποίος ταξινομεί τις περιοχές με βάση την επικινδυνότητά τους λόγω των τοπολογικών τους χαρακτηριστικών, και 2) του FDI (Fire Danger Index), ο οποίος αντιπροσωπεύει την πιθανότητα εκδήλωσης πυρκαγιάς βάσει του τρέχοντος μετεωρολογικού κινδύνου.
»Για καθένα από τους δύο επί μέρους δείκτες το επίπεδο κινδύνου έχει χωριστεί σε πέντε υποκατηγορίες: Πολύ Χαμηλή, Χαμηλή, Μέση, Υψηλή, Πολύ Υψηλή. Ο χωρισμός των πέντε υποκατηγοριών-κλάσεων του μοντέλου FDI πραγματοποιήθηκε με τη χρήση αλγόριθμων ασαφούς λογικής (fuzzy logic), χρησιμοποιώντας ιστορικά δεδομένα δασικών πυρκαγιών για κάθε περιοχή εφαρμογής, μετεωρολογικά δεδομένα, καθώς και δεδομένα που εξήχθησαν από τους ημερήσιους χάρτες κινδύνου πυρκαγιών της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας για όλη τη χώρα.
»Για τη λειτουργία του παραπάνω μοντέλου είναι απαραίτητη η ύπαρξη ψηφιακών χωρικών δεδομένων-χαρτών σε Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών και συγκεκριμένα επί μέρους ψηφιακοί χάρτες, που αφορούν: τύπο υφιστάμενης βλάστησης, κλίση εδάφους, προσανατολισμό πρανών, εγγύτητα σε δρόμους ή μονοπάτια, εγγύτητα σε γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, εγγύτητα σε οικισμούς και σε χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων (ΧΑΔΑ)».
Συνεχής ροή δεδομένων
Επιπλέον, οι υπεύθυνοι του προγράμματος επισημαίνουν: «Η ύπαρξη μετεωρολογικού σταθμού στη δασική περιοχή εφαρμογής είναι απαραίτητη για τη συνεχή λήψη των τιμών θερμοκρασίας, σχετικής υγρασίας και ταχύτητας ανέμου, κατ’ ελάχιστον.
»Επίσης αναπτύχθηκε λογισμικό με ένα προσαρμοσμένο γραφικό περιβάλλον με κύριο γνώμονα την ευκολία εκμάθησης και χρήσης του συστήματος από τον εκάστοτε χρήστη. Το γραφικό περιβάλλον παρουσιάζει γραφικά όλες τις απαραίτητες πληροφορίες στο χρήστη, όπως τα διάφορα επίπεδα χωρικών πληροφοριών, τρέχουσες μετεωρολογικές συνθήκες, καθώς και την εξέλιξη του κινδύνου εκδήλωσης δασικής πυρκαγιάς κατά τη διάρκεια της τρέχουσας ημέρας. Δίνεται επίσης η δυνατότητα αποστολής e-mail ή SMS, όταν ο εκτιμώμενος κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς ξεπεράσει ένα καθορισμένο όριο, δηλαδή όταν ο συνολικός δείκτης εκτίμησης της επικινδυνότητας έναρξης πυρκαγιάς λάβει την τιμή 4 ή 5 κάποια δεδομένη στιγμή της ημέρας».
Οι πρωτοπόροι
Ακόμη, οι επιστήμονες του Πολυτεχνείου Κρήτης τονίζουν ότι «το σύστημα έχει εγκατασταθεί και χρησιμοποιείται τα τελευταία 2 χρόνια από τους συμμετέχοντες στο έργο Δήμους Ηλιούπολης Αττικής και Σερρών με εξαιρετικά αποτελέσματα, καθώς συνέβαλε να εξοικονομηθούν πολύτιμοι ανθρώπινοι πόροι από την καλύτερη διαχείριση των περιπολιών και την καλύτερη χωρική αποτύπωση του κινδύνου εκδήλωσης δασικής πυρκαγιάς σε πραγματικό χρόνο».
Επίσης, στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Μελέτης και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και την Περιφερειακή Ενωση Δήμων Αττικής (ΠΕΔΑ), που συμμετέχει επίσης στο έργο, η καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης σχετικά με την πολιτική προστασία αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών σε επίπεδο δήμων, με τη χρήση και επεξεργασία ερωτηματολογίων.
Πηγή: Καλά Νέα