Χέρι βοηθείας τείνουν οι Ελληνες στους περίπου 500 χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες που έχουν συρρεύσει στην χώρα μας ξεριζωμένοι από την πατρίδα τους λόγω του πολέμου. Η Ελλάδα μπορεί να ζει μία από τις πιο άσχημες οικονομικές περιόδους, ωστόσο δείχνει αλληλεγγύη και στήριξη υλική, ηθική και ιατρική σε παιδιά και ενήλικες που μεταναστεύουν για να σωθούν. Από τον φούρναρη της Κω, τις ηλικιωμένες που ταΐζουν το νεογέννητο, μέχρι τον τελευταίο Ελληνα μαθητή, το δράμα των προσφύγων αγγίζει και δεν είναι λίγες οι φορές που γινόμαστε παράδειγμα προς μίμηση.
«Καμία χώρα δεν έχει χτυπηθεί τόσο έντονα από την κρίση. Καμία χώρα δεν έχει ανταποκριθεί με τόση συνεπή ανθρωπιά στην ανθρωπιστική κρίση των προσφύγων», αναφέρει χαρακτηριστικά δημοσίευμα των New York Times αποθεώνοντας τους Έλληνες.
Την ίδια ώρα που ο αριθμός των προσφύγων που έρχονται στη χώρα μας αυξάνεται δραματικά, ένα εθελοντικό κίνημα αλληλεγγύης αναπτύσσεται σε ολόκληρη την Ελλάδα. Απλοί πολίτες, γιατροί, εκπαιδευτικοί, φοιτητές, μαθητές και επιχειρηματίες αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για συγκέντρωση ανθρωπιστικής βοήθειας, δείχνοντας εμπράκτως τη συμπαράστασή τους.
Πρωτοβουλίες για συγκέντρωση ανθρωπιστικής βοήθειας
Παιδαγωγοί
Ενδεικτική είναι η πρωτοβουλία μεταναστών και Ελλήνων εθελοντών -εκπαιδευτικών και φοιτητών Παιδαγωγικών Σχολών- για τη δημιουργία του Κυριακάτικου Σχολείου Mεταναστών στον Κολωνό, το οποίο προσφέρει δωρεάν εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας σε εργαζόμενους μετανάστες και πρόσφυγες. Εκτός από τα μαθήματα, στο σχολείο λειτουργεί ομάδα νομικής υποστήριξης προσφύγων και μεταναστών.
Και μικροί μαθητές, όμως, προσπαθούν να βοηθήσουν με τις δικές τους δυνάμεις. Αυτές τις ημέρες, για παράδειγμα, μαθητές της Στ΄ τάξης του 132ου δημοτικού σχολείου της Γκράβας, σε συνεργασία με τους διδάσκοντες και τους γονείς, συγκεντρώνουν στους χώρους του σχολείου τους τρόφιμα, είδη υγιεινής και φάρμακα για να τα προσφέρουν σε πρόσφυγες από τη Συρία και το Αφγανιστάν. «Όλοι μαζί βοηθάμε. Κανένας άπραγος», αναφέρουν οι μαθητές στην ανακοίνωση – πρόσκληση που εξέδωσαν. Την ίδια ώρα, σημαντική είναι η συμβολή των μαθητών και των οικογενειών τους σε νησιά του ανατολικού Αιγαίου τα οποία κατακλύζονται από χιλιάδες πρόσφυγες. Ήδη, σχολεία στη Χίο, αλλά και τη Μυτιλήνη συνδράμουν στη συγκέντρωση ειδών για τους πρόσφυγες και μετανάστες που καθημερινά καταφθάνουν στο νησί τους.
ΑΕΙ εν δράσει
Δράσεις αλληλεγγύης πραγματοποιούν, εξάλλου, φοιτητές από διάφορα τμήματα πανεπιστημίων της χώρας. Πρόσφατα, η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων, συνέλεξε είδη πρώτης ανάγκης και προσωπικής φροντίδας και υγιεινής, τα οποία διέθεσε για την αντιμετώπιση των αναγκών στο Κέντρο φιλοξενίας στον Ελαιώνα. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών είχε συμμετάσχει ενεργά και στην αντιμετώπιση της κρίσης με τους πρόσφυγες στο Πεδίον Άρεως.
Πιο συγκεκριμένα το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Διεθνής Ιατρική Διαχείριση Κρίσεων Υγείας» της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με επιστημονικά υπεύθυνο τον αναπληρωτή καθηγητή κ. Θεόφιλο Ρόζενμπεργκ, είχε υποστηρίξει με παροχή υγειονομικών υπηρεσιών τις δράσεις τους πρόσφυγες στο Πεδίον του Άρεως, ενώ σε συνεργασία με το Δήμο Κω έχει διοργανώσει ημερίδα για την εκπαίδευση αξιωματικών του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και μέλη εθελοντικών οργανώσεων που επιχειρούν κατά τις αποστολές περισυλλογής και πρώτης υποδοχής προσφύγων και μεταναστών στην Κω και στην ευρύτερη περιοχή του νοτιο-ανατολικού Αιγαίου.
Και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όμως, αφουγκραζόμενο το πρόβλημα που υπάρχει από τη ροή των προσφύγων, ανέλαβε την πρωτοβουλία συγκέντρωσης ανθρωπιστικής βοήθειας (τρόφιμα μακράς διαρκείας, βρεφικά είδη, είδη προσωπικής υγιεινής, υγειονομικό υλικό) και την αποστολή της στην Ειδομένη, με την υποστήριξη της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης και τη συνεργασία του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μία συναυλία με έργα του Μπετόβεν, όπου αντί εισιτηρίου συγκεντρώθηκαν είδη πρώτης ανάγκης για τους πρόσφυγες.
Ο «καλός Σαμαρείτης» παπα-Στρατής
Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει στον «καλό Σαμαρείτη της Λέσβου», τον παπα Στρατή, ο οποίος απεβίωσε στις 3 Σεπτεμβρίου 2015, έχοντας προσφέρει τα τελευταία οκτώ χρόνια βοήθεια σε τουλάχιστον 10.000 ανθρώπους, ξένων, αλλά και ντόπιων που βρέθηκαν σε δυσχερή θέση.
Ο παπά Στρατής υπήρξε ο εμπνευστής και ιδρυτής της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Αγκαλιά», μέσω της οποίας υλοποιήθηκαν αλλεπάλληλες εκστρατείες ανθρωπιστικής βοήθειας, παρέχοντας τρόφιμα, φάρμακα και υγειονομικό υλικό σε άπορες, ανασφάλιστες και πολύτεκνες οικογένειες, ανήμπορους και εγκαταλελειμμένους ηλικιωμένους, αλλά και πρόσφυγες και μετανάστες.
Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής
Ομάδα εθελοντών γιατρών του Ιατρείου Κοινωνικής Αποστολής, του ΙΣΑ και της «Αποστολής» της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, επισκέφτηκαν την Μυτιλήνη, και συνέδραμαν στην υγειονομική κάλυψη των μεταναστών, μετά από συνεννόηση του προέδρου του ΙΣΑ Γ. Πατούλη με το Μέγαρο Μαξίμου και το Υπουργείο Υγείας. Η ιατρική ομάδα η οποία αποτελείται από τον κ. Ν. Καλλιακμάνη παθολόγο, κ. Κ. Νομικό δερματολόγο, κ. Θ. Ριζοπουλο και κ. Ε. Χαιρετάκη καρδιολόγους, κ. Σ. Κουτουλογένη και κ. Ε. Μελιάδου παιδίατρους και κ. Κ. Περρέα εθελόντρια, παρέμεινε αρκετές μέρες στο νησί και συνέβαλαν στην αποσυμφόρηση του Πρωτοβάθμιου Εθνικού Δικτύου Υγείας Μυτιλήνης .
Οι εθελοντές γιατροί του Ιατρείου επισκέφθηκαν το ΠΕΔΥ Μυτιλήνης, και παρέδωσαν φάρμακα και υγειονομικό υλικό ενώ παρείχαν ιατρική φροντίδα σε ασθενείς μετανάστες.
Οι κάτοικοι της Γαύδου
Αφημένοι στην τύχη τους, πάνω στο μικρό νησί τους, δεν ξέχασαν ποτέ ότι είναι άνθρωποι. Άνθρωποι με πολλές στερήσεις, που όμως αυτό δεν τους εμποδίζει να προσφέρουν από το υστέρημά τους, μέσα από την ψυχή τους. Οι λιγοστοί κάτοικοι της Γαύδου έδωσαν μαθήματα σε όλο τον κόσμο. Υποδέχτηκαν και φρόντισαν όπως έπρεπε τους ανθρώπους που ήλθαν από μακριά, τους 160 σχεδόν μετανάστες, ανάμεσά στους οποίους ήταν 40 παιδιά.
Άνθρωποι που ήλθαν από τη Σομαλία, το Σουδάν, την Αίγυπτο, τη Συρία, το Ιράκ. Επί τρεις ημέρες φρόντισαν τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους που ήλθαν από μακριά, τους έδωσαν να φάνε, να ζεσταθούν, να προστατευθούν. Όλοι τους, με επικεφαλής τη δήμαρχο του νησιού, Κέλυ Καλλίνικου.
Δεν μπορεί κανείς να μην επισημάνει την τεράστια συμβολή της αγροτικής γιατρού της Γαύδου, Παρασκευής Νικολιδάκη.
Πέρα από όλα τα άλλα, πέρα από την ιατρική φροντίδα σ’ όλους τους μετανάστες, η γιατρός έσωσε από το θάνατο έναν 13χρονο από την ομάδα των μεταναστών, που έπαθε ανακοπή! Εκείνη τον ανέταξε, τον επανέφερε στη ζωή!
Ειδομένη
Στο πλευρό των προσφύγων που καταφθάνουν στη συνοριακή Ειδομένη για να συνεχίσουν το ταξίδι τους για την κεντρική Ευρώπη, βρίσκονται δεκάδες οργανώσεις, δήμοι και συλλογικότητες, που προσπαθούν να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους σε ρούχα, τρόφιμα και είδη υγιεινής.
Κάθε μέρα, μοιράζονται σε όσους περιμένουν στην ουδέτερη ζώνη, σάντουιτς, ξηρά τροφή και νερά, ενώ οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα εξετάζουν όσους χρήζουν πρωτοβάθμιας ιατρικής φροντίδας και κυρίως τα παιδιά.
ΜΕΤΑδραση – Taxibeat
Πέρα από κάθε προσδοκία ήταν η ανταπόκριση των Αθηναίων στην πρωτοβουλία του Taxibeat και της Οργάνωσης της Κοινωνίας των Πολιτών ΜΕΤΑδραση για συγκέντρωση ανθρωπιστικής βοήθειας για τους πρόσφυγες, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου. Σε 4 μόλις ώρες συγκεντρώθηκαν συνολικά 6 κοντέινερ ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η προώθηση του ανθρωπιστικού υλικού στα σημεία στα οποία δραστηριοποιούνται ομάδες της ΜΕΤΑδρασης είχε ξεκινήσει ήδη από τις 24/9 με μια αποστολή προς Χίο, με υλικό που μετέφεραν ευαισθητοποιημένοι πολίτες στα γραφεία της ΜΕΤΑδρασης, άμεσα μετά την ανακοίνωση της δράσης. Την Παρασκευή 2/10 πραγματοποιήθηκε αποστολή προς Σάμο, ενώ το απόγευμα της ίδιας μέρας μεγάλη ποσότητα ανθρωπιστικού υλικού παραδόθηκε στο Ολυμπιακό Γυμναστήριο Γαλατσίου, όπου φιλοξενούνταν περίπου 1.000 πρόσφυγες. Τη Δευτέρα 5 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκαν αποστολές για Λέσβο και Ειδομένη, ενώ ανθρωπιστικό υλικό προσφέρθηκε και στο Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων.
Τα αποτελέσματα της δράσης ήταν εντυπωσιακά καθώς 2.591 μοναδικοί χρήστες της εφαρμογής Τaxibeat κάλεσαν ταξί για να στείλουν δωρεάν τρόφιμα, ρούχα, παπούτσια, είδη προσωπικής υγιεινής και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Λόγω της πρωτοφανούς συμμετοχής, οι 120 εθελοντές οδηγοί ταξί κατάφεραν να εξυπηρετήσουν συνολικά 1.064 κλήσεις σε όλο το πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας, καλύπτοντας περίπου το 40% της ζήτησης.
Την επιχείρηση υποστήριξαν σημαντικά η Ελληνική Εταιρεία Logistics, η ΧΑΡΤΣΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΑΕ, η οποία προσέφερε τα κοντέινερ, και η AVIS.
Περισσότεροι από 200 εθελοντές βοήθησαν ενεργά στα σημεία διαλογής, από το πρωί έως και αργά το βράδυ. Επίσης, περισσότεροι από 300 πολίτες επέλεξαν να μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια στα έξι σημεία διαλογής με ιδιωτικό μέσο.
Με οχήματα συνέδραμαν ακόμη οι εταιρείες Limitless, Mega Group SA, Synergy, και με υλικά συσκευασίας οι Praktiker και Σκλαβενίτης. Τις αποστολές ανθρωπιστικού υλικού υποστηρίζουν οι Hellenic Seaways, Blue Star Ferries και ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε.
Γιατροί Χωρίς Σύνορα
Από τον Μάρτιο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) παρέχουν ιατρική περίθαλψη – σουμβουλευτική και διανέμουν είδη πρώτης ανάγκης στους μετανάστες που φθάνουν στα Δωδεκάνησα. Επί του παρόντος, στην Κω, οι ΓΧΣ παρέχουν ιατρικές επισκέψεις και διανέμουν είδη πρώτης ανάγκης. Από τα μέσα Μαρτίου, οι ΓΧΣ έχει πραγματοποιήσει 2750 επισκέψεις και έχουν διανείμει περισσότερα από 20.000 μη εδώδιμα προϊόντα (σαπούνια, χτένες, οδοντόβουρτσες, πετσέτες). Οι ΓΧΣ έχουν επίσης ξεκινήσει να λειτουργούν κινητές ιατρικές μονάδες γύρω από τα νησιά της Δωδεκανήσου μέσα από ένα σκάφος που επισκέπτεται μικρότερες τοποθεσίες στο νησί, όπου οι άνθρωποι φθάνουν από την Τουρκία. Οι ΓΧΣ έχουν παράσχει 256 επισκέψεις μέσω αυτής της κινητής ιατρικής μονάδας σε βάρκα.
We care
Το Πρόγραμμα «We care» αφορά βρέφη, παιδιά και εφήβους ως 16 ετών, που έρχονται ως πρόσφυγες ή μετανάστες στη χώρα μας και στα οποία θα παρέχεται δωρεάν εξέταση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, προληπτικός έλεγχος και εμβολιασμός όπου απαιτείται.
Μετά από την εξέταση, θα δίνεται σε κάθε παιδί προσωρινό βιβλιάριο υγείας και σε περίπτωση ανάγκης για νοσηλεία, θα γίνεται διακομιδή στο Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία». Όλες οι περιπτώσεις θα καταγράφονται. Οι υπηρεσίες θα παρέχονται από εθελοντές παιδιάτρους και νοσηλεύτριες του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» καθώς και από γιατρούς από τον ΙΣΑ.
Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός
Οι δράσεις του Οργανισμού στοχεύουν στην κάλυψη των πρωτοφανών αναγκών που έχουν δημιουργηθεί, όλη αυτή την περίοδο της διόγκωσης του μεταναστευτικού φαινομένου, κυρίως στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τη βόρειο Ελλάδα και την Αθήνα.
Ηδη ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, σε άμεση συνεργασία με τη Διεθνή Ομοσπονδία Ερυθρού Σταυρού & Ερυθράς Ημισελήνου, υλοποιεί σχέδιο για την ανακούφιση των ευάλωτων προσφύγων και μεταναστών που διέρχονται από τη χώρα μας.
Από τις δράσεις αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη διανομή ανθρωπιστικού υλικού, τη δημιουργία νοσηλευτικών σταθμών, την παροχή υπηρεσιών επανασύνδεσης οικογενειών και υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής στήριξης, έχουν ωφεληθεί έως σήμερα 19.700 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ στόχος του ΕΕΣ είναι να επωφεληθούν το επόμενο διάστημα 50.000 επιπλέον συνάνθρωποί μας.
Η Εκκλησία
Σειρά δράσεων για την αντιμετώπιση του οξύτατου προβλήματος των προσφύγων και των μεταναστών πραγματοποιεί η Εκκλησία.
Ενδεικτικά, μέσω της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την επωνυμία «Κέντρο Συμπαραστάσεως Παλιννοστούντων και Μεταναστών ? Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων / ΚΣΠΜ ? ERP», παρέχει υπηρεσίες ενημέρωσης και συμβουλευτικής των αιτούντων άσυλο, προσφύγων και ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας, ενώ υλοποιεί δράσεις με σκοπό τη νομική και κοινωνική στήριξη αυτών των ατόμων στην Ελλάδα και ιδιαίτερα των πλέον ευάλωτων περιπτώσεων.
Παράλληλα, πραγματοποιεί εκστρατείες ανθρωπιστικής βοήθειας με διανομή τροφίμων, καθώς και ειδών ρουχισμού, υπόδησης και καθαριότητας τόσο σε ανήλικους όσο και σε ενήλικες πρόσφυγες, ενώ συμμετέχει ενεργά σε όλες τις δημόσιες διαβουλεύσεις με τις αρμόδιες για τα θέματα της μετανάστευσης αρχές (υπουργείο ΜεταναστευτικήςΠολιτικής, Δήμος Αθηναίων κ.ά.).
Σημαντική είναι, επίσης, η συνδρομή του φιλανθρωπικού οργανισμού της Αρχιεπισκοπής Αθηνών «Αποστολή». Τους προηγούμενους μήνες, μετά την εκδήλωση αδυναμίας από πλευράς των τοπικών αρχών στη Χίο και τη Σάμο να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση για την παροχή τροφής στους πρόσφυγες, η «Αποστολή», σε συνεργασία με τον φορέα International Orthodox Christian Charities, ανταποκρίθηκε στην επείγουσα ανάγκη για σίτιση διαθέτοντας γεύματα και νερό καθημερινά στους πρόσφυγες. Επιπλέον, ο οργανισμός διέθεσε στρώματα, υπνόσακους, προσωπικά είδη υγιεινής και είδη πρώτης ανάγκης για βρέφη.
Αλληλεγγύη Κως
Πρόκειται για μία συγκινητική κίνηση από τους πολίτες του νησιού που συγκεντρώνουν είδη πρώτης ανάγκης για τους πρόσφυγες στο νησί. Στις δράσεις της είναι η διανομή ειδών πρώτης ανάγκης, όπως πάνες, κιτ υγιεινής και τροφίμων σε παιδιά.
Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Το Πρόγραμμα Στήριξης Προσφύγων και Μεταναστών αποσκοπεί στην παροχή ιατρικής, ψυχολογικής, νομικής και συμβουλευτικής υποστήριξης στις ευάλωτες κοινότητες προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα.
Το Πρόγραμμα στηρίζεται στην παροχή υπηρεσιών υγείας και ψυχολογικής υποστήριξης σε μετανάστες που έχουν συλληφθεί και διαμένουν στα Κέντρα Κράτησης ή κρατούνται στα τμήματα της μεθοριακής αστυνομίας στον Έβρο, καθώς και στα σημεία εξόδου της χώρας, σε Πάτρα και Ηγουμενίτσα , στην παρακολούθηση των συνόρων και παροχή νομικής βοήθειας σε μετανάστες και πρόσφυγες στα Κέντρα Υποδοχής και Κράτηση και στην παροχή υπηρεσιών υγείας σε μετανάστες και πρόσφυγες στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.