Χειμερινή τροπή του Ηλίου έχουμε την 22α Δεκεμβρίου. Κατά την ημερομηνία αυτήν ο Ήλιος εισέρχεται στον αστερισμό του Αιγόκερω και έτσι εισερχόμαστε αστρονομικά στην εποχή του χειμώνα.
Τι συμβολίζει η χειμερινή τροπή του Ηλίου
Η χειμερινή τροπή του ηλίου συμβολίζει στο πνευματικό επίπεδο την ανθρώπινη ψυχή η οποία έφθασε στα όρια της διανόησης. Τότε αυτή γίνεται ικανή να εκδηλώσει τις κατάλληλες δυναμικότητες που θα της επιτρέψουν να έλθει σε επαφή με τον Ουρανό ώστε με την επίδραση του Ουρανού να εκδηλωθεί σ’ αυτήν η ικανότητα προς απόκτηση μεγαλύτερης γνώσης. Η γνώση αυτή θα την φέρει σε κατάσταση να γνωρίσει τα μέσα της πνευματικής της προόδου και ανόδου. Επίσης γίνεται ικανή να εκδηλώσει τα σπέρματα των Ιδεών στο ανθρώπινο πνεύμα. Τα σπέρματα αυτά κυοφορούνται κατά τις διαδοχικές ενσαρκώσεις, με την επενέργεια του νόμου της ειμαρμένης και κατόπιν με την βοήθεια των πνευματικών οντοτήτων εκδηλώνονται.
Οι Ορφικοί, κατά την χειμερινή τροπή του ηλίου, εόρταζαν την γέννηση του Διονύσου του Ζαγρέως, του ελευθερωτή των ανθρωπίνων ψυχών από τον Άδη. Η γιορτή αυτή ήταν μεγάλης σπουδαιότητας γιατί κατ’ αυτήν αποκάλυπταν ότι η ανθρώπινη ψυχή έφθασε σε τέτοια όρια της διανοήσεως ώστε να εκδηλώσει δυναμικότητες δια των οποίων θα μπορέσει να έλθει σε επαφή προς τον Ουρανό. Εκ των επιδράσεως του Ουρανού θα εκδηλωθούν σ’ αυτή ικανότητες προς απόκτηση μεγαλύτερης γνώσης. Η γνώση αυτή θα την φέρει θα την οδηγήσει στο να γνωρίσει τα μέσα της πνευματικής της ανόδου που θα την οδηγήσουν στην οδό της αθανασίας. Η δεύτερη μύηση στα Ορφικά μυστήρια λάμβανε χώρα κατά την ημέρα της χειμερινής τροπής του ηλίου ή αμέσως μετά. Ο χρόνος από της μυήσεως αυτής μέχρι την επομένη μύηση που ελάμβανε χώρα κατά την εαρινή ισημερία του Ηλίου ήταν ο χρόνος κατά τον οποίο ο μυούμενος έπρεπε να εκδηλώσει στην διάνοιά του τον σπόρο της Ορφικής ιδεολογίας.
Στα Ελευσίνια μυστήρια η χειμερινή τροπή του ηλίου συμβολίζεται με την αρπαγή της Περσεφόνης, της αγνής κόρης του θεού Διός και της θεάς Δήμητρας, από τον θεό του Άδου Πλούτωνα. Η κάθοδος της Περσεφόνης στον Άδη δεν σημαίνει πτώση, γιατί η Περσεφόνη είναι η φωτεινή ψυχή που κατήλθε στον Άδη προς πλήρωση του Νόμου της αλληλεγγύης, δηλαδή προς πλήρωση των υποχρεώσεων που έχει η φωτεινή ψυχή προς τις ψυχές που βρίσκονται στο σκότος. Ακολουθεί κάθοδος του μνηστήρα της Διονύσου και της μητέρας της Δήμητρας οι οποίοι αποκαλύπτουν στους ανθρώπους την καλλιέργεια του σίτου και της σταφυλής που υπήρξαν τα κατ’ εξοχήν σύμβολα όλων των μυστηρίων και αυτών των χριστιανικών. Ο σίτος και η σταφυλή συμβολίζουν μεταμορφωτικά μέσα, μεταβάλλονται αντίστοιχα σε σώμα και αίμα του Χριστού, παντός Χριστού. Οι μύστες της Ελευσίνας (οι οποίοι όπως είδαμε κατά την φθινοπωρινή ισημερία τιμούσαν γέννηση της Κόρης της Πρωτογόνης) έλεγαν ότι η Κόρη η Πρωτογόνη (που είναι τέκνο του Ουρανού (συνεχούς ουσίας) και της Γης (της ατομικής ουσίας) για να οδεύσει προς το Φως έχει ανάγκη και άλλης μίξεως, μίξεως προς τις δυνάμεις του Ουρανού και αυτήν ακριβώς την δεύτερη μίξη συμβολίζει η χειμερινή τροπή του Ηλίου. Την μίξη αυτή αλληγορούν και οι μίξεις των Νυμφών με τους Θεούς.
Είναι αξιοσημείωτο ότι κατά την χειμερινή τροπή του Ηλίου φέρονται γεννηθέντες όλοι οι πνευματικοί ήρωες και οι μεγάλοι διδάσκαλοι της μυσταγωγικής γνώσης που υπήρξαν πρωτοπόροι όλων των αρχαίων θρησκειών, όπως π.χ. ο Διόνυσος και ο Χριστός. Η γέννησή τους αυτή δεν συμβολίζει την εμφάνιση των οργανικών τους υποστάσεων στην Γη, αλλά την αλληγορική εικόνα της πνευματικής τους αναγέννησης και της υπόταξης των τιτανικών τους φύσεων. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι όλοι γεννήθηκαν από την μίξη Πνεύματος και Παρθένου.
Τι συμβολίζει η περίοδος από την χειμερινή τροπή του ήλιου μέχρι την εαρινή ισημερία
Η περίοδος από την χειμερινή τροπή του ήλιου μέχρι την εαρινή ισημερία συμβολίζει την εποχή κατά την οποία η ψυχή του ανθρώπου αποβάλει τα πάθη και οδεύει προς την πνευματική της αναγέννηση, η οποία θα λάβει χώρα κατά την εαρινή ισημερία. Στο φυτικό επίπεδο γίνεται η εκκόλαψη και την βλάστηση των σπερμάτων δηλαδή την γέννηση νέων φυτών μέσα στο γόνιμο από τις βροχές του φθινοπώρου έδαφος. Συνεπώς είναι η εποχή της εκδήλωσης της φυτικής ζωής και βλαστήσεως αυτής.
Οι Ορφικοί θεωρούσαν την περίοδο αυτή ως αλληγορική εικόνα της προπαρασκευής των ανθρωπίνων ψυχών κατά την οποία εκδηλώνονται από τις ψυχές συναισθήματα και οι πράγματι φυσικές Ιδέες. Με την βοήθεια αυτών μπορούν να προχωρήσουν προς την πνευματική τους αναγέννηση που λάβει χώρα κατά την εαρινή ισημερία και την εποχή που ακολουθεί, γιατί τότε οι ακτίνες του ηλιακού φωτός είναι θερμότερες και δίδουν έτσι την δυνατότητα για την εκδήλωση και λειτουργία του Νόμου του Φάνητος. Τα εκδηλούμενα με την βλάστηση της μητρός γης άνθη και μύρα κατά το τέλος αυτής της περιόδου είναι η αλληγορική εικόνα, κατά τον θείο Ορφέα, που εμφανίζει τις εκδηλώσεις εκείνων των ανθρωπίνων ψυχών οι οποίες προχωρούν πια προς την αθανασία και οι οποίες (ψυχές) φέρουν πλέον στην φύση τους αυτό που απεικονίζει το γέλιο του Φάνητος.
Από την χειμερινή τροπή του Ηλίου η ημέρα αυξάνει. Οι μύστες της Ελευσίνας έλεγαν ότι η ημέρα συμβολίζει το φως και η νύκτα το σκότος, και ότι μόνο οι ψυχές των μεμυημένων οδεύουν από το σκότος προς το φως ενώ οι ψυχές των αμύητων παραμένουν στο σκότος. Αυτήν την προς το Φως πορεία της ψυχής του μύστου γιόρταζαν οι Ελευσίνιοι την χειμερινή τροπή του Ηλίου.
Από τα χειρόγραφα του Σπυρίδωνος Νάγου
Το πλήρες κείμενο: Φυσικές Εορτές