Ένα θέμα που συχνά αναφύεται και το οποίο αποτελεί κεντρικό σημείο στη διδασκαλία του Κρισναμούρτι. είναι αυτό της χρησιμότητας ή μη των δασκάλων και των σχολών. Παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο ο άνθρωπος που πολέμησε όλη του τη ζωή τις αυθεντίες να εκλαμβάνεται ο ίδιος ως αδιαμφισβήτητη αυθεντία και τα λόγια του να επαναλαμβάνονται ως αυταπόδεικτες αλήθειες. Αυτό ίσως οφείλεται στην έλλειψη βαθιάς κατανόησης και στην ενδόμυχη ανάγκη πολλών αναζητητών να βρουν κάποιο σταθερό στήριγμα στην πορεία τους …. Έτσι, ακόμα και η αμφισβήτηση που θα άνοιγε τον ψυχικό και πνευματικό χώρο των ανθρώπων μετατρέπεται σε ένα ακόμη νοητικό είδωλο.
Ο Δρόμος της εσωτερικής έρευνας δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα και δεν υπάρχουν λεωφόροι που να οδηγούν μαζικά στην κορυφή. Κάθε βεβαιότητα και συναισθηματική προσκόλληση, ακόμα και στην αρνητική προσέγγιση της αλήθειας γίνεται ένα νέο , ανυπέρβλητο εμπόδιο. Ο ερευνητής καλείται να γίνει ένα είδος σχοινοβάτη και μάλιστα χωρίς προστατευτικό δίχτυ. Κάθε φορά που παρατηρεί να γέρνει αριστερά θα πρέπει να μετακινείται δεξιά και αντίστροφα, αν θέλει να μη χάσει την ισορροπία του. Η αναζήτηση ξεκινάει πραγματικά όταν φθάσει κανείς στο τέρμα των έτοιμων δρόμων, όταν δηλαδή βιώσει υπαρξιακά στην Α-πορία.
Τι σημαίνει όταν λέμε ότι ο φιλόσοφος απορεί; Απορεί σημαίνει στην κυριολεξία α-πόρος. Δεν υπάρχει δρόμος δηλαδή. Αυτό σημαίνει ότι ενώ οι άνθρωποι βλέπουν γύρω τους αυτονόητες απαντήσεις στα προβλήματά τους, ή δεν σκέπτονται ούτε καν να αναρωτηθούν , ο φιλόσοφος διαρκώς βρίσκεται σε πνευματική ανησυχία και διαρκώς ρωτά και αναρωτιέται , διαρκώς επανεξετάζει τις καθιερωμένες και καθολικά αποδεκτές βεβαιότητες. Δεν ικανοποιείται με τις συμβατικότητες και «βασανίζει» το ερώτημα. Όταν δεν μπορεί να δώσει ικανοποιητική απάντηση , αναγκάζεται να οπισθοχωρήσει, να επανεξετάσει από μια ευρύτερη θεώρηση του χώρου στον οποίο εντάσσεται το ερώτημά του και να βρει μια πιο ικανοποιητική απάντηση , ένα πέρασμα δηλαδή που θα τον βγάλει από την α-πορία του.
Ας εξετάσουμε εδώ το νόημα της τοποθέτησης του Κ. ότι δεν είναι απαραίτητος κανένας Δάσκαλος και καμία Διδασκαλία. Αν ο ρόλος του Δασκάλου περιορίζεται στη λατρεία και στην προσφορά έτοιμων απαντήσεων, που αδρανοποιούν την προσωπική έρευνα, ασφαλώς και έχει δίκιο. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι έτοιμοι να παραχωρήσουν την ελευθερία και την υπευθυνότητά τους σε κάποια αυθεντία με αντάλλαγμα την ανακούφιση από την μοναξιά, τον προσωπικό μόχθο και την αβεβαιότητα του Ταξιδιού. Αυτή την λανθασμένη προσέγγιση στοχεύει προκλητικά η περίφημη παρότρυνση : «Αν συναντήσεις τον Βούδα στο Δρόμο σου, σκότωσέ τον» (3*) ! Πολλές φορές αυτή η καταχρηστική αξιοποίηση ενόςΔασκάλου γίνεται ενάντια στις προθέσεις του Δασκάλου ! …. Έχει δίκιο επίσης ο Κ. όταν στηλιτεύει το ρόλο που έχουν παίξει πολλές οργανωμένες θρησκείες, που λειτουργούν ως ναρκωτικό της συνείδησης και στοχεύουν στον έλεγχο των ανθρώπων και την καθήλωσή τους σε ένα νηπιακό στάδιο πνευματικής εξέλιξης. Το ερώτημα είναι αν ο αρχάριος ερευνητής μπορεί να κάνει τα πρώτα βήματα στην Ατραπό της αυτογνωσίας, χωρίς κανένα εφόδιο και χωρίς καμία υπόδειξη.
Ο ρόλος του σωστού Δασκάλου δεν είναι αυτός που θα σου χαρίσει μια πέτρα από την κορυφή των πνευματικών Ιμαλάϊων, αλλά εκείνος που θα σε μάθει να σκαρφαλώνεις με τις δικές σου δυνάμεις και με ασφάλεια στις απόκρημνες πλαγιές . Αν για την συμβατική ορειβασία απαιτείται εκπαίδευση, κατάλληλος εξοπλισμός και πάνω απ’ όλα κατάλληλος οδηγός, είναι απορίας άξιο πως ένας άπειροςπνευματικός Ορειβάτης θα καταφέρει να προχωρήσει χωρίς καμία γνώση και καθοδήγηση από εμπειρότερους Ορειβάτες.
« Ο Κρισναμούρτι υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει καμία ανάγκη να κάνετε τίποτε. Στην πραγματικότητα, ένας πρώτης τάξεως νους δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα. Μόνο με την σωστή παρατήρηση, με την καθαρή κατανόηση, το άτομο επιτυγχάνει. Αλλά πού να βρεθεί ένας πρώτης τάξεως νους ; Είναι πολύ σπάνιο. Εκτός από την περίπτωση που ένας σαν τον Κρισναμούρτι έρχεται να ακούσει τον Κρισναμούρτι, δεν θα συμβεί.
Αλλά γιατί θα πρέπει κάποιος σαν τον Κρισναμούρτι να πάει να ακούσει τον Κρισναμούρτι; Είναι παράλογο. Δεν έχει κανένα νόημα. Ένας άνθρωπος που έχει αυτού του είδους την οξυδέρκεια μπορεί να ξυπνήσει απλά ακούγοντας το τραγούδι ενός πουλιού, μόνο με το θρόισμα του αέρα μέσα από τα δέντρα, απλά ακούγοντας τον ήχο του νερού που ρέει – αυτό είναι αρκετό, γιατί παντού το Θείο μιλάει. Αν είστε συνειδητός, σε οτιδήποτε ακούτε, αναγνωρίζετε το Θείο».(2*) Αυτοί που ασκούν κριτική στην αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας του Κ. λένε : «Ο Κρισναμούρτι μιλάει για άμεση γνώση της Αλήθειας.
Σύμφωνα με τον Κρισναμούρτι ένα άτομο μπορεί να γνωρίσει την Αλήθεια αμέσως, χωρίς μακρά προετοιμασία . Αλλά το γεγονός είναι ότι τα τελευταία 70 χρόνια κανένας δεν εμφανίστηκε να δηλώσει ότι γνώρισε την αλήθεια, ακολουθώντας τις μεθόδους του Κρισναμούρτι. Σύμφωνα με τον Κρισναμούρτι το να ακολουθείς ένα Πνευματικό Δάσκαλο ή γκουρού είναι επιβλαβές και οι άνθρωποι δεν πρέπει να ακολουθούν κανένα Δάσκαλο. Τα γεγονότα αποδεικνύουν ότι ο Κρισναμούρτι ήταν λάθος . Η ιστορία χιλιάδων χρόνων είναι γεμάτη με μαρτυρίες αυτοπραγμάτωσης ανθρώπων που ακολουθούσαν Δασκάλους και πνευματικές διδασκαλίες». (1*) Χωρίς να καταφύγουμε στην ανατολή για να αντλήσουμε παραδείγματα, μπορούμε να ανακαλέσουμε στη μνήμη μας τον σπουδαίο ρόλο των φιλοσοφικών-μυητικών σχολών και τον ρόλο των δασκάλων της σοφίας στην αρχαία Ελλάδα. Κατά τη γνώμη μου η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Ναι, οι Δάσκαλοι μπορούν να είναι χρήσιμοι στα πρώτα στάδια (τουλάχιστον) της έρευνας για να προετοιμάσουν τον μαθητή μέχρι να απαλλαγεί από τα εγωικά του βαρίδια και βγάλει τα δικά του φτερά.
Όταν ο μαθητής είναι έτοιμος να πετάξει ο σωστός Δάσκαλος θα τον σπρώξει έξω από τη ζεστή φωλιά, στην οποία ανατράφηκε και θα του δώσει την ευχή του να φθάσει πέρα και από τον ίδιο ….«Η παρατήρηση μου είναι ότι ο Κρισναμούρτι είναι περιτριγυρισμένος από τους πιο εγωιστές ανθρώπους του κόσμου, και ο λόγος είναι επειδή εκεί υπάρχει ένα ασφαλές μέρος – όπου δεν χρειάζεται να παραδοθούν, δεν χρειάζεται να πέσει το εγώ τους, δεν χρειάζεται να ακολουθήσουν κανέναν. Το εγώ σας αισθάνεται πολύ ενισχυμένο καθώς του δίνονται πολλές εκλογικεύσεις, που το προστατεύουν» (2*).
Υπάρχουν δύο βασικές πορείες στην εσωτερική αναζήτηση : η καταφατική της υπερπροσπάθειας και η αρνητικής του αδειάσματος . Στη σύγχρονη εποχή, ο Γκουρτζίεφ και ο Ραμακρίσνα, ακολούθησαν τον καταφατικό δρόμο , την « VIA AFFIRMATIVA». ». Ο άλλος δρόμος είναι η αρνητική οδός η «Via NEGATIVA», μέσω της άρνησης, μέσα από το «όχι». Ο Λάο Τσου, ο Βούδας, ο Nagarjuna – ακολούθησαν το δρόμο της άρνησης. Στη σύγχρονη εποχή, ο Ramana Maharshi, και ο J. Krishnamurti – ακολουθούν επίσης τη διαδρομή του «όχι». Ο Κρισναμούρτι είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα της αρνητικής πορείας , η οποία είναι δυσνόητη και πολύ εύκολα μπορεί να παρεξηγηθεί. Είναι ο πιο παρεξηγημένος άνθρωπος !.. Κανείς δεν τον καταλαβαίνει, ούτε καν εκείνοι που λένε ότι τον ακολουθούν. Αυτοί επίσης, δεν μπορούν να καταλάβουν, γιατί λέει «Δεν επιτρέπεται να ακολουθείς. Δεν θα πρέπει να γίνεστε μιμητές. ” Και έχουν γίνει μιμητές. Λέει «Δεν μπορείτε να μάθετε από μένα». Και έχουν μάθει από αυτόν. Γι ‘αυτό μερικές χτυπά το ίδιο του το κεφάλι …>> (2*).
Σύμφωνα με την προσωπική μου κατανόηση πρέπει να περπατήσουμε με τα δικά μας πόδια προς την κατεύθυνση που μας δείχνουν οι Δάσκαλοι και οι Διδασκαλίες ,να δοκιμάσουμε καινούργια μονοπάτια, να χαθούμε και να ξαναβρούμε το δρόμο μας μέσα από το βίωμα. Ο αληθινός ερευνητής ούτε πιστεύει επιπόλαια, ούτε απορρίπτει αβίαστα καμία υπόθεση. Εξετάζει αντικειμενικά -εμπειρικά τα πάντα και απορροφά τη γνώση που μεταβολίζει και ενσαρκώνει. Αν κάτι δεν μπορεί ακόμα να το επεξεργαστεί το αφήνει για αργότερα όταν το Είναι του θα έχει διευρυνθεί και η κατανόησή του οξυνθεί» (4*).
Σε τελική ανάλυση έχουμε υπερβολικά προσωποποιήσει την φιγούρα του «Δασκάλου». Ποιός είναι ο Δάσκαλος; Ο “Δάσκαλος” είναι παντού. Η βοήθεια που χρειάζεσαι θα σου παρασχεθεί από το σύμπαν, συγχρονιστικά, αμέσως μόλις είσαι έτοιμος και δεκτικός. Μπορεί να εμφανισθεί με πολλές και διαφορετικές μορφές. Ίσως κρύβεται πίσω από την φράση ενός βιβλίου που “τυχαία” πέφτει στα χέρια σου, ενός άρθρου σε κάποιο περιοδικό, μιας διάλεξης ή ακόμη και μιας σελίδας ενός Blog! Πολλοί δεν θα δώσουν σημασία, αλλά εσύ θα ξέρεις ότι το μήνυμα απευθύνεται ειδικά σε σένα..
Μπορεί ακόμη ο ¨Δάσκαλος” να σε αγγίξει με την μορφή μιας σκέψης που σε κατακλύζει αναπάντεχα σε στιγμές περισυλλογής και σε ενθαρρύνει να ακολουθήσεις μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά προς κάθε κατεύθυνση και να ρωτάς σιωπηλά τον εαυτό σου : > Ο Δάσκαλος εμφανίζεται σε όλα τα πρόσωπα και τα πράγματα που συναντάς. Δεν υπάρχουν τυχαία γεγονότα, υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να τα διαβάσουν! Κανένας δεν είναι απομονωμένος από τους άλλους.
Συνδεόμαστε όλοι, στην νοόσφαιρα και αναπτυσσόμαστε μαζί, ακόμη και αν δεν το γνωρίζουμε..>>. (5*).
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ :
1) http://www.theosophy.com/theos-talk/200809/tt00197.html
4) http://autognosia.pblogs.gr/2010/06/o-dromos-toy-mathhth-hwris-daskalo.html
5) http://autognosia.pblogs.gr/2008/02/otan-o-mathhths-einai-etoimos-o-daskalos-emfanizetai.html
6) http://www.youtube.com/watch?v=E5zNiBY8ZtM
7) http://advaita.thepodcastnetwork.com/2007/03/30/u-g-krishnamurti-gives-up-the-illusion/
8) http://defense-of-reason.blogspot.gr/2010/12/my-criticism-of-ug-krishnmurti.html
10) http://spiritual-minds.com/oshoonug.htm
13) http://www.allconsidering.com/2011/jiddu-krishnamurti/
14) http://www.allconsidering.com/2008/my-disillusionment-with-jiddu-krishnamurti/
