Αγαπητοί φίλοι… καλώς ήρθατε στην γιορτή της γνώσης και της αναζήτησης Χαίρομαι πάρα πολύ που βρίσκομαι ανάμεσά σας…
Ανάμεσα σε ανθρώπους που αγαπούν με πάθος κάτι ξεχωριστό, αγαπούν τη γνώση! Όλοι εμείς βρισκόμαστε πράγματι σε μια μοναδική γιορτή γνώσης, όπου βλέπουμε ακούμε, και συζητάμε, για πράγματα που υμνούν έναν μοναδικό πολιτισμό (τον ελληνικό) που λάτρεψε την γνώση όσο κάνεις.
Χαιρετώ λοιπόν όλους εσάς τους ξεχωριστούς ανθρώπους, που βρήκατε τον χρόνο και την διάθεση, να συμμετάσχετε σ’ αυτή τη γιορτή μνήμης, γνώσης και αναζητήσεων.
Ανάμεσά μας βρίσκονται σπουδαίοι υποστηρικτές του ελληνικού πολιτισμού, όπως συγγραφείς, ποιητές, ηθοποιοί και καλλιτέχνες κάθε είδους, επιστήμονες και καθηγητές κάθε βαθμίδος, που με τον τρόπο του ο καθένας, μας δίδαξε φωτίζοντας άγνωστε πτυχές του υπερ-πολύτιμου ελληνικού τρόπου ζωής και σκέψης.
Το όμορφο της αποψινής μας βραδιάς, είναι πως δεν είμαστε κάπου τυχαία, αλλά στην πανέμορφη αγκαλιά του πραγματικού αλλά και του μυθικού Ολύμπου!
Κάπου εδώ γύρω, ο ιερός μύθος των προγονών μας… τοποθετεί την ίδια την καταγωγή αλλά και την “δημιουργία” των ανθρώπων!
Ο μεγάλος επικός ποιητής Ησίοδος, αναφερόμενος στις απώτατες εκείνες εποχές των ευτυχισμένων ολύμπιων ανθρώπων γράφει: «στον Όλυμπο… έχοντας ξέγνοιαστη ψυχή, (οι άνθρωποι εκείνοι) σαν θεοί ζούσαν». Hesiodus «Opera et dies» 110-125
Απ’ την μυθολογία μας γνωρίζουμε, ότι στον νοητό ή πραγματικό Όλυμπο, ζούσε ο ολύμπιος και πανανθρώπινος ευεργέτης, Τιτάνας Προμηθέας καθώς και η Αθηνά η σοφή κόρη του Δια, που κάποια στιγμή… “κατά του μύθου παίγνιον”… αμφότεροι πήραν την εντολή από τον “πατέρα θέων και ανθρώπων”, να φτιάξουν φωτισμένους ανθρώπους!
Ο μύθος μας λέει πως: τον Προμηθέα και την Αθηνά κάλεσε ο Ζεύς, ανθρώπων ομοιώματα από πηλό να πλάσουν και τους άνεμους να καλέσουν, πνοή για να τους δώσουν. Stephanus Gramm. Eth 330.
Βέβαια, από την αρχαιότητα ακόμα, οι Έλληνες γνώριζαν, πως το βαθύτερο νόημα αυτής της μυθικής ανθρωποπλασίας, ήταν κυρίως πνευματικό, γιατί βρίσκουμε γραμμένο πως: ο Προμηθέας πρώτος της γραπτής φιλοσοφίας ευρετής έγινε, και (μ’ αυτήν) ιδιότητες έπλασε, ώστε να μπορέσουν οι άνθρωποι την σοφία να γνωρίσουν. Suda pi.2506.2
Κάπως έτσι, σ’ έναν κόσμο με ανώτερες πνευματικές ευκαιρίες, γεννηθήκαν και οι ονομαστοί μυθικοί προπάτορες των Ελλήνων, η Πύρρα και ο Δευκαλίων, και αφού επέζησαν απ’ τον επόμενο κατακλυσμό (γιατί η ελληνική μυθιστορία καταγράφει όχι έναν, αλλά οκτώ περίπου κατακλυσμούς) έδωσαν το όνομα του πρωτότοκου γιου τους Έλληνα, στην Ελλάδα και στους Έλληνες, όπως μας διασώζει ο ιστορικός Ελλάνικος: «Δευκαλίωνος και Πύρρας Έλλην, αφού Ελλάς και Έλληνες». Hecataeus Hist 1a,4,F.19b.3
Και όχι μόνο ο Δευκαλίων, εδώ… «στη Θεσσαλία πρώτον αβασίλευσε», αλλά και ο ονομαστός πρόγονος των Ελλήνων ο Πελασγός, που γέμισε ολόκληρη τη μεσόγειο με τους απογόνους του, δίνοντας την ευκαιρία στον Πλάτωνα να ονομάσει ολόκληρη τη Μεσόγειο… «λίμνη πελασγική»!
Από την εποχή εκείνη της ένδοξης μυθ-ιστορίας των Ελλήνων, πέρασαν πολλές χιλιάδες δημιουργικά χρόνια. Οι προγονοί μας διέπρεψαν σε κάθε μορφή τέχνης και σοφίας. Απ’ αυτούς γεννήθηκαν πολιτισμοί που κοσμούν την παγκοσμία κληρονομία όπως: ο πρωτο-κυκλαδικός, ο Μινωικός, ο Μυκηναϊκός, ο Ιωνικός πολιτισμός…
Αν σ’ αυτές τις μυθ-ιστορικές περιόδους, προσθέσουμε την κλασική και την αλεξανδρινή περίοδο, θα δούμε το πως δημιουργήθηκε η μεγαλύτερη γραπτή παρακαταθήκη όλων των εποχών και των εθνών… η μοναδική σε έκταση πνευματική χάρη και ποικιλία, η ονομαστή ελληνική γραμματεία!!!
Οι πρόγονοί μας, άφησαν πίσω τους έναν απίστευτο πολιτισμικό απόηχο, που ανάλογο του, ουτε δημιούργησε, και προφανώς ουτε πρόκειται να ξανα-δημιουργήσει ποτέ η ανθρωπότητα…
Κι όμως… με την πάροδο του χρόνου, εμείς οι “ολύμπιοι” Έλληνες, που είχαμε όλες τις προϋποθέσεις να βρισκόμαστε στις κορυφές της ιστορίας και των εξελίξεων… φτάσαμε στην σημερινή άκρως δυσάρεστη εξέλιξη… η πατρίδα μας παραδομένη στα χεριά ξένων και αναξίων, να παραδέρνει, μπροστά σε απελπιστικά βάραθρα αφανισμού!
Ένα οδυνηρό ερώτημα λοιπόν που πολύ σύντομα θα μας απασχολήσει είναι: Τι μπορεί αλήθεια να έφταιξε; Γιατί ο ελληνισμός από τα ανυπέρβλητα ύψη της δόξας, κατέληξε σκιά της ιστορίας του;
Μια πρώτη απάντησή μας είναι… πως ισχυρότεροι λαοί και καταχθόνιες ιδεολογίες, ανέτρεψαν την δύναμή μας… Οι Έλληνες διχασμένοι και απροετοίμαστοι, ηττηθήκαν από ισχυρούς αντιπάλους!
Κι όμως… επαναλαμβάνω, ένας πραγματικά ισχυρός λαός, τότε ακριβώς, ενωμένος θα έπρεπε να αποδείξει την αξία του. Πράγματι, όταν οι Έλληνες ενώθηκαν, στην μεγαλύτερη σύγκρουση όλων των εποχών, κατάφεραν να διώξουν τον Ξέρξη από την Ελλάδα, παρά την συντριπτική αριθμητική του υπέροχη, σε ξηρά και θάλασσα!
Μια δεύτερη αυτοκριτική προσέγγιση είναι: πως οι Έλληνες δεν κατάφεραν ποτέ πραγματικά και ουσιαστικά, να ενώσουν τις απίστευτες δυνάμεις τους.
Πράγματι, ακόμα και στην εισβολή του Ξέρξη, μόλις και μετά βίας, ελάχιστες πόλεις ενωθήκαν για να τον αποκρούσουν, και μετά τον κίνδυνο διαλυθήκαν ξανά σε αντιμαχόμενες και αλληλο-σπαρασσόμενες πόλεις και παρατάξεις… συντηρώντας για 100 (432-338) και πλέον χρόνια, εξοντωτικούς αδελφοκτόνους πολέμους… μέχρι να τους σταματήσει δυναμικά, ο Μακεδόνας Φίλιππος, με τον 16χρονο στρατηγό και γιο του Αλέξανδρο στη μάχη της Χαιρώνειας.
Λοιπόν… μήπως είναι καιρός να δούμε ενδεχομένως και τα δικά μας σφάλματα, απ’ τα οποία έχουμε πολλά να διδαχθούμε;
* * * * * * * * * * *
Είναι αλήθεια, ότι ο ελληνισμός ήταν ανέκαθεν ένα αχανές, πολυδαίδαλο και ασυγχρόνιστο πεδίο δράσης και αμέτρητων ανακαλύψεων, με ισχυρότατους άνδρες και προσωπικότητες… και εξ αυτού, είχε ιδιαίτερες δυσκολίες οργάνωσης, και καθορισμού ενιαίων ιδανικών και κυρίως προτεραιοτήτων…
Όλοι είχαν κατά νου να αριστεύσουν, ξεχνώντας ότι το ομηρικό: «Αιέν αριστεύειν» (πάντα αρίστευε) συμπληρώνεται από τους λόγους για τους οποίους πρέπει να αριστεύεις: «και υπείροχον έμμεναι άλλων, μηδέ γένος πατέρων αισχυνέμεν». Ιλιάδα Ζ 208. Δηλαδή να «αρίστευε μεν σε όλα… αλλά για ένα συγκεκριμένο λόγο… για να διατηρείς την υπέροχη έναντι των άλλων, ώστε να μην ντροπιαστούν οι πρόγονοί σου»!
Η δυνατότητα, αλλά και η υποχρέωση των Ελλήνων, να παραμένουν στην κορυφή της υπεροχής έναντι άλλων, των υπολοίπων δηλαδή λαών και διεκδικητών της υπεροχής, ήταν σχεδόν αυτονόητη, παρ’ όλα αυτά, εκτός από την μικρή σχετικά περίοδο της Αλεξανδρινής αυτοκρατορίας, ποτέ δεν αποκτήσαμε την συστηματική δυνατότητα υπεροχής έναντι των αντιπάλων μας, και γι’ αυτό δεν ευθύνεται κάνεις άλλος, εκτός από την δική μας οργανωτική αναξιοσύνη.
Όλη η μανία της υπεροχής μας, εκδηλώθηκε κυρίως προς τους ομοεθνείς μας, χωρίς να μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε, ότι ο κύριος αντίπαλός μας, ήταν και παραμένει ο εξωτερικός εχθρός ή αντίπαλος, που τελικά απεδείχθη και ο διαχρονικός μας δυνάστης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της οργανωτικής αναξιοσύνης μας, ακριβώς λόγω της εμμονής των Ελλήνων κυρίως στις θεωρητικές προσεγγίσεις, και όχι στις πρακτικές εφαρμογές της καταπληκτικής επιστημοσύνης τους, είναι νομίζω ο μεγαλύτερος γεωμέτρης και μηχανικός όλων των εποχών, ο Αρχιμήδης, για τον όποιο ο Πλούταρχος γράφει πως: «αρνιόταν να κατασκευάσει πολεμικές μηχανές, γιατί τις θεωρούσε ανάξιες σπουδής. Ασχολούμενος με την θεωρητική γεωμετρία, ονόμαζε όλα τα αλλά (τα πρακτικά έργα) πάρεργα, και μόνο η επίμονη του (Τυράννου των Συρακουσών) Ιέρωνα, κατάφερε (επιτέλους) να τον στρέψει στις πρακτικές οπλικές εφαρμογές»… μα ήταν ήδη πολύ αργά! Πλούταρχος Βίοι Παράλληλοι Μάρκελλος 14.6.
Ο Αρχιμήδης… ο μεγαλύτερος εφευρέτης άλλων των εποχών, από υπερβολική αγάπη προς την επιστήμη του… με τον τρόπο του, αρνήθηκε να γίνει ο υπερασπιστής οπλουργός του ελληνισμού!
Ο Αρχιμήδης λοιπόν… είναι το καλύτερο παράδειγμα εκούσιου αφοπλισμού της φιλοσοφίας, απέναντι στους ανελέητους στρατοκράτες και ψυχρούς δολοφονικούς αντιπάλους μας! Σύμφωνα με τον θρύλο, ο μέγας αυτός γεωμέτρης, σκοτώθηκε την ώρα της άλωσης των Συρακουσών, από έναν άξεστο Ρωμαίο, ενώ ήταν απορροφημένος με τους κύκλους του, και τα τελευταία του λόγια ήταν, “μη μου τους κύκλους τάραττε“.
Ο υπέροχος αυτός άνθρωπος (ο ενσαρκωτής της ελληνικής αφέλειας), απορροφημένος από την αγάπη του για την θεωρητική αναζήτηση, δεν κατάφερε να πάρει τους “κύκλους” του, μακριά από τα φονικά σπαθιά των Ρωμαίων! Κάτι λοιπόν δεν πήγαινε κι τόσο καλά… με τον μονόπλευρο αυτό ερώτα της γνώσης.
Ουσιαστικά είμαστε βέβαιοι, πως αν ο ενωμένος ελληνισμός ήθελε, θα μπορούσε να παραμείνει εσαεί αήττητος, ως ο σημαντικότερος κατασκευαστής αμυντικών όπλων σε ολόκληρη την αρχαιότητα. Σκεφθείτε μόνο την απίστευτη θεωρητική κατάρτιση ενός λαού που διέθετε σχεδόν ταυτόχρονα…
Έναν Αρχιμήδη (-287-212 ) στις Συρακούσες,
Έναν Ερατοσθένη (-276-194) στην Αθήνα
Έναν Ευκλείδη (-325-265), στην Αλεξάνδρεια
Έναν Αρίσταρχο (-320-250) στην Σάμο
Θυμηθείτε τι απέδειξε μόνος του, ο μεγαλύτερος επιστήμονας άλλων των εποχών, ο Αριστοτέλης (-384-322) με τον Μακεδόνα μαθητή του και μεγαλοφυή πολέμαρχο Μέγα Αλέξανδρο (-356-323)!
Παρ’ όλα αυτά, ο θεωρητικά πανίσχυρος και πανεπιστήμον αυτός λαός, 44 μόλις χρόνια μετά τον θάνατο του Αρχιμήδη, (-212), νικήθηκε (Μάχη της Πύδνας –168) από τις βάρβαρες ορδές των Ρωμαίων, που απλά είχαν αντιγράψει υποτυπωδώς… τις στρατιωτικές μεθόδους των Ελλήνων!
Ποιος στρατός αλήθεια, θα μπορούσε να καταβάλει τις ενωμένες δυνάμεις των Ελλήνων, αν ο μόνο ο Αρχιμήδης, είχε αποφασίσει να καταστήσει το έθνος του ανίκητο;
Ο λόγος για όλα αυτά; Πολύ απλά, μεταξύ των Ελλήνων ποτέ δεν υπήρξε κεντρική διοίκηση, ικανή να αξιοποιήσει όλους αυτούς τους πανάξιους ανθρώπους! Μια κεντρική διοίκηση που με έγκαιρη πρόνοια, θα έβαζε όλες τις δυνάμεις του ελληνισμού, να δουλέψουν πρωτίστως για την διασφάλιση των μελλοντικών συμφερόντων όλων των Ελλήνων!
Πολλοί λένε, πως στην Ελλάδα δεν υπήρχε αυτή η αίσθηση της Ελληνικότητας, και όλα άρχιζαν και τελείωναν στην πόλη-κράτος του καθενός.
Κι όμως.. προ της εποχής ακόμα του Ομήρου, οι παν-Έλληνες ενωμένοι εκστράτευσαν κατά των Τρώων.
Ο Όμηρος αναφέρει ήδη την έκφραση: “Πανέλληνες” (Ιλιάδα 2.530)
Ο Ησίοδος : “Πανελλήνισσι” Έργα και Ημέρες 528
Ο Αρχίλοχος (-7ος): “Πανελλήνων“
Ο Πίνδαρος (-6ος)”Πανελλάνων, Πανελλάνεσσι, Πανελλάδος“
Ο Ευριπίδης (-5ος) αναφέρεται σε πανελλήνιο νόμο, στρατό και βασιλέα.
Ο Αριστοφάνης αναφωνεί: «Ω πανέλληνες βοηθήστε να απαλλαγούμε από τον κακό στρατό των Φοινίκων»
Υπάρχουν επίσης δεκάδες αναφορές στην:
«Πανελλήνια πρωτιά ηρώων», στην
«Πανελλήνια προκοπή», στην
«Πανελλήνια ευσέβια», στο
«Πανελλήνων θέατρο», καθώς και στον
«Πανελλήνιο πλούτο» και τις
«Πανελλήνιες αρετές».
Η αίσθηση της παν-ελληνικότητα λοιπόν, ήταν διαρκώς εκεί, εντελώς ανιχνεύσιμη, και πανέτοιμη να δημιουργήσει ένα αμυντικά τουλάχιστον ενιαίο κράτος. Όμως η πρόνοια και οι ανάλογοι αγώνες των “σοφών” και κυρίως του ανυπάρκτου διοικητικά ιερατείου, στην κατεύθυνση της ένωσης των Ελλήνων… φαίνεται να απουσιάζαν δραματικά!
Σήμερα, στο μετά δυσκολίας επιχειρούμενο κλίμα του νέο-επανελληνισμού μας, κάποιοι εμφανίζουν την ιδία διασπαστική και διχαστική διάθεση. Να σημαίνει άραγε αυτό, ότι οι Έλληνες επαναλαμβάνουν τα λάθη των πρόγονων τους; … Είναι πράγματι εξαιρετικά πιθανόν.
Επισημαίνουμε λοιπόν ένα εξαιρετικά οδυνηρό ενδεχόμενο. Μόνο η συγκέντρωση γνώσεων δεν επαρκεί, πρέπει να υπάρχει και το όραμα των ενωμένων Ελλήνων…
Η μανιώδης συγκέντρωση γνώσεων, έχει αυτό το τίμημα της πολύ-διασπαστικότητας. Ο καθένας απομονώνεται στην ιδιαίτερη επίγνωση ελληνικότητας που του εξασφάλισαν οι δίκες του ιδιαίτερες γνώσεις και προτιμήσεις… προκαλώντας διχασμό!
Ο καθένας ερμηνεύει τον ελληνισμό, με τα δικά του πνευματικά προσόντα, αγνοώντας το ενδεχόμενο, όλα αυτά μαζί, όσο ετερόκλητα και αντιφατικά κι αν φαίνονται, να συνθέτουν τελικά, έναν ενιαίο πολυσήμαντο και πολυπράγμονα Ελληνισμό!
Θα φέρω ένα παράδειγμα που θα μας βοηθήσει ενδεχομένως να δούμε αυτή την εκδοχή σαφέστερα.
Ο Ελληνισμός μοιάζει με ένα τεράστιο υπερωκεάνιο, όπου χιλιάδες άνθρωποι διαφορετικών διαθέσεων και ικανοτήτων συνυπάρχουν υποχρεωτικά μέσα στην ιδία “πλωτή πολιτεία“.
Ασφαλώς οι περισσότεροι, είναι ανέμελοι επιβάτες που έναντι απλού τιμήματος, θέλουν αυτοί και τα εμπορεύματα τους, απλά να ταξιδέψουν. Και ο ελληνισμός… τους ταξιδεύει!!!
Ανάμεσά τους όμως, υπάρχουν και εκείνοι, που όχι μόνο κατασκεύασαν φόρτωσαν και ετοίμασαν το πλοίο, αλλά είναι και οι φροντιστές των ποικίλων αναγκών του κατά την πλεύση του. Μέσα στο ίδιο “πλοίο” λοιπόν συνυπάρχει (ή πρέπει να συνυπάρχει) μια τεράστια ανομοιογένεια ανθρώπων.
Ο βρώμικος φροντιστής του μηχανοστασίου, δεν μπορεί να είναι ίδιος με τον πεντακάθαρο ταξιθέτη. Ο αυστηρός υπεύθυνος ασφαλείας, δεν μπορεί να διαθέτει την υπομονή και την ευγένεια της νοσοκόμας. Ο αξιωματικός του πλοίου, δεν έχει τον χρόνο του παιδαγωγού, ουτε ο ναύτης την διασκεδαστικότατα του τραγουδιστή. Οι διασκεδαστές, που μόνο τραγουδάνε… είναι σαφώς οι πιο λαοφιλείς… αλλά και ο βλοσυρός στρατιώτης της ασφάλειας του πλοίου, και ο απόμακρος ασυρματιστής… είναι απαραίτητοι.
Φαντασθείτε λοιπόν κάποιος να θέλει απ’ όλους την ιδία ακριβώς αντιμετώπιση. Και να απορρίπτει ως ανεπιθύμητους όσους δεν ταιριάζουν στο μοντέλο του μυαλού του. Ο άνθρωπος αυτός, παρόλο τον φιλότιμο επαν-ελληνισμό του, προφανώς δεν διαθέτει συνδυαστική σκέψη.
