Θέτοντας τα ερωτήματα «ποιοι είναι οι σημερινοί ήρωες; Ποιες αξίες αντιπροσωπεύουν; Πώς μοιάζουν και σε ποιες αξίες πιστεύουν;», ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Παύλος Γερουλάνος, πραγματοποίησε χθες το πρωί (ώρα Ελλάδας) τα εγκαίνια της έκθεσης «Ηρωες: Θνητοί και μύθοι στην αρχαία Ελλάδα» στο Ιδρυμα Αλέξανδρος Ωνάσης στη Νέα Υόρκη, τονίζοντας παράλληλα τον «σημαντικό ρόλο» που διαδραματίζει το Ιδρυμα για την ανάδειξη και την προβολή των στοιχείων που συνθέτουν την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Ο κ. Γερουλάνος αναφέρθηκε στις «σημερινές πραγματικότητες», που χαρακτηρίζονται από πάμπολλα προβλήματα και προκλήσεις, τονίζοντας την ανάγκη, μέσα από την παγκοσμιοποίηση και την οικονομική κρίση, «να ανατρέξουμε» στις πολιτιστικές μας ρίζες, στον αρχαίο πολιτισμό μας, στους ήρωές μας για να βρούμε τις αξίες μας, στηριγμένοι στη γνώση, στον διάλογο και τον ανθρωπισμό. Στην τελετή των εγκαινίων μίλησε, επίσης, ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο οποίος υπογράμμισε την «αξιόλογη αποστολή» του Ιδρύματος Ωνάση και επισήμανε συγχρόνως την ανάγκη να κρατηθούμε από τους ήρωες που έμειναν αλώβητοι μέσα στον χρόνο και μας δείχνουν τρόπους και διεξόδους.
Μέσα από περισσότερα από 100 έργα παρακολουθούμε στην πρώτη ενότητα της έκθεσης, «Ηρωες στον μύθο», τον πρωταγωνιστικό ρόλο που κρατούν τέσσερις μεγάλες μορφές της μυθολογίας: ο Ηρακλής, ο Αχιλλέας, ο Οδυσσέας και η Ελένη. Κυριαρχούν σε εξαιρετικές παραστάσεις, ορατές σε αρχιτεκτονικά γλυπτά μεγάλης κλίμακας, διακοσμημένα κεραμικά, μικρογραφίες εγχάρακτων πολύτιμων λίθων. Η παρουσία της Ελένης, κόρης του Δία και της Λήδας, στην τετράδα των ηρώων θεωρείται τολμηρή και μάλλον φεμινιστική επιλογή των επιμελητών, αφού οι στερεότυπες αντιλήψεις περί ηρώων επικεντρώνονται συνήθως στις αντρικές μορφές και στα ανδραγαθήματά τους. Σκηνές από τον Τρωικό Πόλεμο, ο Πολύφημος με το αλλόκοτο τρίτο μάτι στο κέντρο του μετώπου του, η απόδραση του Οδυσσέα από τη σπηλιά του Κύκλωπα, οι Σειρήνες, ο νεαρός Ηρακλής παρελαύνουν μπροστά από τα μάτια των επισκεπτών.
Στη δεύτερη ενότητα, με θέμα «Ηρωες στη λατρεία», φωτίζονται οι διαφορετικές πτυχές τους: από προστάτες και θεράποντες ως επικίνδυνοι και στοιχειωμένοι εκδικητές που δέχονταν θυσίες. Και η τρίτη ενότητα, με θέμα «Ηρωες ως πρότυπα», εστιάζει στο πώς ηγέτες θέλησαν να μιμηθούν μυθικούς ήρωες.
Μεταξύ των σπουδαιότερων εκθεμάτων, περιλαμβάνονται ο μελανόμορφος αμφορέας που απεικονίζει τον Αχιλλέα και τον Αίαντα να παίζουν ένα επιτραπέζιο παιχνίδι έξω από τα τείχη της Τροίας, αμφορέας με παράσταση της απόδρασης του Οδυσσέα από τη σπηλιά του Κύκλωπα Πολύφημου, κεφαλή του Ηρακλή και χρυσό περιδέραιο με την προτομή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί, όμως, στη γοητεία ενός εκθέματος. Ολοι θαυμάζουν την επιτύβια στήλη από πεντελικό μάρμαρο του 4ου π.Χ. αιώνα που έφτασε στην Αμερική από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Αναπαριστά ένα νεαρό άντρα που κάθεται στην άκρη ενός βράχου και παρατηρεί μελαγχολικός το ναυάγιο του πλοίου, που έγινε ο τάφος του. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή τη βαθιά συγκινητική απεικόνιση είχε συμπεριλάβει το 2005 ο Ζαν Κλερ στην περίφημη έκθεση «Μελαγχολία», στο «Γκραν Παλέ» του Παρισιού.
Ο υπουργός Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος έκανε λόγο για τη σημασία των ηρώων στη σύγχρονη Ελλάδα: «Η χώρα που επινόησε τους ήρωες δεν θα πρέπει, τουλάχιστον αυτή τη στιγμή, να αναζητήσει κάποιον σωτήρα», είπε αρχικά. Και εξήγησε: «Η κατάσταση στη χώρα είναι δυσάρεστη. Ενστικτωδώς και στις προσευχές μας ζητούμε κάποιον να μας σώσει. Αλλά αυτή τη στιγμή δεν χρειαζόμαστε ένα πρόσωπο που θα πολεμήσει για τους αγώνες μας, αλλά τη δύναμη να παλέψουμε μόνοι μας».
Πηγή: ΙχώρΚοσμος
