Α) ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ : Οι γαρ κατ’ εκεινον τον χρόνον την πόλιν διοικούντες κατεστήσαντο πολιτείαν ουκ ονόματι μεν τω κοινοτάτω και πραοτάτω προσαγορευομένην, επι δε των πράξεων ου τοιαύτην τοις εντυγχάνουσι φαινομένην, ουδ’ ‘η τουτον τον τρόπον επαίδευε τους πολίτας ωσθ’ ηγεισθαι την μεν ακολασίαν δημοκρατίαν, την δε παρανομίαν ελευθερίαν, την δε παρρησίαν ισονομίαν, την δ’ εξουσίαν του ταυτα ποιειν ευδαιμονίαν, αλλα μισούσα και κολάζουσα τους τοιούτους βελτίους και σωφρονεστέρους απαντας τους πολίτας εποίησεν.
ΑΠΟΔΟΣΗ : Διότι εκείνοι που διοικούσαν την πόλη τότε (ενν. στην εποχή του Σόλωνα και του Κλεισθένη), δεν δημιούργησαν ένα πολίτευμα το οποίο μόνο κατ’ όνομα να θεωρείται το πιο φιλελεύθερο και το πιο πράο από όλα, ενώ στην πράξη να εμφανίζεται διαφορετικό σε όσους το ζουν· ούτε ένα πολίτευμα που να εκπαιδεύει τους πολίτες έτσι ώστε να θεωρούν δημοκρατία την ασυδοσία, ελευθερία την παρανομία, ισονομία την αναίδεια και ευδαιμονία την εξουσία του καθενός να κάνει ό,τι θέλει, αλλά ένα πολίτευμα το οποίο, δείχνοντας την απέχθειά του για όσους τα έκαναν αυτά και τιμωρώντας τους, έκανε όλους τους πολίτες καλύτερους και πιο μυαλωμένους.
Β) Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ. : Α) Ο Ισοκράτης ήταν ένας από τους δέκα ρήτορες του αλεξανδρινού «Κανόνος» και από τους σπουδαιότερους ρητοδιδάσκαλους της κλασικής αρχαιότητας, που θεωρείται συγχρόνως ένας από τους παράγοντες που διαμόρφωσαν την πολιτική κατάσταση του καιρού του.Λίγο μεγαλύτερος από τον Πλάτωνα ο Ισοκράτης (436 π.Χ-338 π.Χ.) ήταν λογογράφος και ρητοροδιδάσκαλος, έζησε και έγραψε στο ίδιο πολιτισμικό και κοινωνικό πλαίσιο του Πελοποννησιακού πολέμου και την μεταβατική περίοδο από τον αποκαλούμενο χρυσό αιώνα στην περίοδο παρακμής της αθηναϊκής πόλης-κράτους. Η ανάμειξη του στα κοινά ήταν έμμεση, με τους λόγους του προσπάθησε να παρέμβει στην πολιτική της Αθήνας, εκφράζοντας πανελλήνιες ιδέες. Σώζονται 21 λόγοι του, 9 επιστολές και μερικά αποσπάσματα.Γόνος της πλούσιας οικογένειας ενός κατασκευαστή αυλών είχε την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και μαθήτευσε σε αρκετούς Σοφιστές, όπως και στον Σωκράτη. Η οικογένειά του έχασε τα χρήματά της στον πόλεμο και ο Ισοκράτης αντιμετώπισε το δίλημμα της διαβίωσης. Έγινε δικηγόρος,λογογράφος για τα δικαστήρια επί δέκα περίπου χρόνια. Κάποιοι από τους λόγους που έγραψε σώζονται.Επιθυμούσε απ’ ό,τι φαίνεται να γίνει ρήτορας,αλλά στερείτο της απαραίτητης δυνατής φωνής και της σκηνικής παρουσίας που απαιτείτο για αυτή την τέχνη.Έτσι, αποφάσισε να γίνει διδάσκαλος της ρητορικής, γεγονός που του απέδωσε και φήμη και χρήματα.Ο Ισοκράτης πέθανε στην ηλικία των 98 χρόνων. Ο Ισοκράτης στον Πανηγυρικό του προσπαθεί να ενώσει τους Έλληνες υπό τη σκέπη της Αθηναϊκής ηγεμονίας που όμως τότε, μετά την Ανταλκίδειο Ειρήνη,παρήκμαζε στρατιωτικά. Έτσι στρέφεται στο χώρο του πολιτισμού, όπου η πόλη του είχε τα πρωτεία. Έτσι η ημετέρα παίδευση είναι η Αθηναϊκή και καλεί τους Έλληνες να ενωθούν υπό τη σκέπη της, κατ΄ αυτόν, πνευματικής τους μητέρας.Για λόγους εθνικους συμβουλεύει τον Φίλιππο να πάρει την ηγεμονία των Ελλήνων, να επιβάλει μεταξύ τους ομόνοια και να εκστρατεύσει προς την Ασία για να κατακτήσει τους βαρβάρους Περσες και τον πλούτο τους,με την αιτιολογια,για οσα δεινα ειχαν επιφερει οι περσες εναντιον των Ελληνων. Κάτι που φυσικά δεν έκανε τελικώς ο Φίλιππος αλλά ο υιός του Αλέξανδρος. Οι σκέψεις του Ισοκράτη θα συνοδεύσουν τον Αλέξανδρο μέχρι την Ινδία.
Β) Ο τέταρτος σε σειρά στους περίφημους αττικούς ρήτορες. Ήταν υιός του Θεοδώρου του αυλοποιού, και έτυχε καλής και επιμελημένης αγωγής και παιδείας. Φιλομαθής, μαθήτευσε σε ονομαστούς σοφιστές (Γοργίας, Τεισίας), γνώρισε ακόμη την διδασκαλία του Σωκράτη, δεν είχε όμως κλίση στη διαλεκτική, την οποία μάλιστα περιφρονούσε. Στην αρχή ξεκίνησε σαν λογογράφος, από την άσκησή του δε αυτή σώζονται 6 λόγοι (402 – 393 π.Χ.).Από φυσική δειλία και αδυναμία φωνής δεν έπαιρνε μέρος ούτε σε αγώνες, ούτε και σε δημόσιες συζητήσεις. Το 393 τον κάλεσε ο Κόνων στη Χίο, που μόλις είχε καταλάβει, για να του εμπιστευθεί μια πολιτική διοργάνωση δημοκρατικού τύπου. Το 390 ίδρυσε ρητορική σχολή, που το πρόγραμμά της αποτελούσε ο εναρκτήριος λόγος του κατά των σοφιστών, και με τον οποίο υποσχόταν να αναδείξει μαθητές όχι μόνο σοφούς και ρήτορες, αλλά και άνδρες ικανούς να εννοούν και να πράττουν.Το πρόγραμμα προσείλκυσε πολλούς μαθητές που φιλοδοξούσαν κυρίως να πολιτευθούν. Από την σχολή του Ισοκράτη βγήκαν διαπρεπείς ρήτορες (Ισαίος, Λυκούργος, Αισχίνης και Υπερείδης) αλλά και άλλοι μυήθηκαν στη ρητορική τέχνη, για να γίνουν δάσκαλοι των απανταχού Ελλήνων, γεγονός που δίκαια έκανε περήφανο τον Ισοκράτη, η φήμη του προσείλκυσε γύρω του ισχυρά πρόσωπα. Σχετίσθηκε με το βασιλέα της Κύπρου Ευαγόρα, τον Αρχίδαμο της Σπάρτης, το Φίλιππο της Μακεδονίας. Την αξία της διδασκαλίας του Ισοκράτη μαρτυρεί και το ότι οι μαθητές του κατέβαλλαν σαν δίδακτρα το μεγάλο ποσόν των χιλίων δραχμών.
Μερικοί από τους μαθητές του ήταν οικότροφοι του φιλοσόφου επί έτη, και όταν έφθανε η στιγμή να αποχωρισθούν το δάσκαλό τους, για να αναχωρήσουν για τις πόλεις τους και τις οικογένειές τους, έκλαιγαν. Στη σχολή του δεν δίδασκε μόνο την ευρυθμία και την περίτεχνη σύνθεση του λόγου, αλλά και πολιτικά. Γι’ αυτό οι λόγοι του είναι υψηλοί, μεγαλόπρεποι και πανελλήνιου σημασία και ενδιαφέροντος. Ενώ για την εξωτερική πολιτική προέτρεπε την κατάκτηση των βαρβάρων λαών, για την εσωτερική, προτιμούσε τη δημοκρατία από την ολιγαρχία, επαινούσε τον Περικλή, όμως θαύμαζε τον Σόλωνα. Γαλήνιος, έκρινε με απάθεια τα πανελλήνια ζητήματα, δίχως να κακολογεί άλλες πόλεις, και συμβούλευε ομόνοια. Επειδή δεν αναμείχθηκε ενεργά στην πολιτική, δεν γνώρισε τις πικρίες του Δημοσθένη και του Υπερείδη, όμως οι συμφορές της πατρίδας τον κατέθλιβαν. Μη θέλοντας πια να τρώει, πέθανε από ασιτία, ύστερα από τη μάχη της Χαιρώνειας, και θάφτηκε με δημόσια έξοδα. Στον τάφο του τοποθετήθηκε σειρήνα σαν σύμβολο της ελκυστικής χάρης που είχε η φυσιογνωμία του και η προσωπικότητά του. Στήθηκε στον Ολύμπιο η προτομή του με επιγραφή, η οποία και σώζεται μέχρι σήμερα, αλλά και άλλες προτομές του φιλοτεχνήθηκαν. Οι λόγοι του Ισοκράτη διαπρέπουν σε λαμπρότητα και ευγένεια θεμάτων.
