“Έχεις ακόμα δρόμο για τους θεούς· έφυγαν· έχουν μετακομίσει από χτες. Έγιναν πυρ και μανία με τους Έλληνες. Γι᾽ αυτό εγκατέστησαν εδώ που έμεναν τον Πόλεμο και σας παρέδωσαν σ᾽αυτόν να σας κάνει ό,τι θέλει. Εκείνοι μετακόμισαν όσο πιο ψηλά μπορούσαν, για να μη σας βλέπουν άλλο να πολεμάτε και να μην ακούν τα παρακάλια σας. Προτιμούσατε τον πόλεμο, ενώ εκείνοι προσπάθησαν πολλές φορές να πετύχουν ειρήνη”.
Ειρήνη– Αριστοφάνης (περισσότερα…)
Έτσι απαντά ο θεός Ερμής στον Τρυγαίο όταν αυτός σε μια απέλπιδα προσπάθεια για ειρήνη, σκαρφαλώνει σε ένα γιγάντιο σκαθάρι και ανεβαίνει στους ουρανούς για να βρει τον Δία και να του ζητήσει τον λόγο για τον εμφύλιο πόλεμο που κατατρώει χρόνια τώρα τους Έλληνες. Ποια είναι όμως η θεά Ειρήνη; Ας πάμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι του μύθου και της ιστορίας μας. Στο κέντρο της Αγοράς της Αρχαίας Αθήνας δέσποζε το άγαλμα της θεάς Ειρήνης, προσωποποίηση της ειρηνικής κατάστασης των πραγμάτων, να κρατάει ένα μικρό αγοράκι τον Πλούτο, με το δεξί του χέρι απλωμένο προς το πρόσωπο της θεάς, ενώ με το αριστερό του χέρι να κρατάει το κέρας της Αμαλθείας που είναι σύμβολο της αφθονίας. Βοηθούσε να κυβερνηθεί η κοινωνία με εξισορρόπηση και σταθερότητα.
Οι Αρχαίοι Έλληνες πολύ συχνά ίδρυαν βωμούς προς αυτήν μετά το πέρας των εχθροπραξιών.
Γνωστά της επίθετα ήταν τα «Γλυκεία», «Βαθύπλουτος», «Πλουτοδότειρα», κ. α.
Πολλές οι πιθανές ετυμολογίες του όνοματος της. Το ουσιαστικό Ειρήνη εικάζεται ότι προέρχεται από το ρήμα είρω ή έρω που μας δίνουν τις εξής έννοιες: λέγω, συνδέω, διακηρύξω, υποσχεθώ, θα δώσω εντολή, θα ενώσω.
Οπότε Ειρήνη => είρω=ενώνω, λέγω+συνδέω + νους.
Η σύνδεση – συνένωση δηλαδή του νου, η μη διάσπαση του, η επικράτηση της λογικής. Από την ίδια ρίζα είναι και ο “Ρήτωρ” (ρέω ή έρω), ο “Ρητός” όπως και το “Ρήτρα” που σημαίνει συμφωνία, συνθήκη. Η Ειρήνη σημαίνει και ανάπαυλα, άρα δίνει μια αίσθηση προσωρινότητος.
Η θεά Ειρήνη, μία από τις τρεις Ώρες, είναι κόρη του Δία και της Θέμιδας, και αδελφή της Δίκης και της Ευνομίας που αποτελούν τα υπέρτατα αγαθά μιας κοινωνίας.
Μαζί φυλάσσουν την είσοδο του Ολύμπου και επιτηρούν την εύνομη ζωή των ανθρώπων. Έργο τους είναι να παρακολουθούν τα έργα των ανθρώπων.
Στην τέχνη απεικονίζονταν σαν μια νεαρή όμορφη γυναίκα που κρατούσε το Κέρας της Αμάλθειας, σκήπτρο και ένα πυρσό, ή ένα κλαδί ελιάς, ως προστάτης και πολιούχος του Πλούτου.
Ο Ευριπίδης και ο Αριστοφάνης την παρουσιάζουν στα έργα τους ως φορέα της ευφορίας και του πλούτου.
Πολύ γνωστό γλυπτό είναι αυτό του Κηφισόδοτου, πατέρα του Πραξιτέλη των αρχών του 4ου αιώνα π.χ. που αναπαριστά την Ειρήνη να κρατά στην αγκαλιά της τον Πλούτο.
Ο συμβολισμός της Ειρήνης και του γενεαλογικού της δέντρου, μαζί με την αφθονία των αγαθών που την προσφέρει με αθωότητα ο μικρός Πλούτος, ήταν η ευχή των Αθηναίων για μια διαρκεί ειρήνη με βάση την δικαιοσύνη, της Θέμιδας, την Δίκη και την Ευνομία, μετά τους πολέμους και την δυστυχία που έφερναν μαζί τους.
Μας γράφει ο Ηρόδοτος:
«Κανένας δεν είναι τόσο ανόητος που να προτιμάει τον πόλεμο απ’ την ειρήνη· γιατί στον καιρό της ειρήνης τα παιδιά θάβουν τους γονείς τους, ενώ, αντίθετα, στον καιρό του πολέμου οι γονείς θάβουν τα παιδιά τους.»
Παρ’ όλον ότι η θεά Ειρήνη δεν λατρεύτηκε όσο ο Άρης, εν τούτοις η Ειρήνη έχει και τις δικές της νίκες, όχι λιγότερο δοξασμένες απ’ αυτές του πολέμου. Το τέλος της άνοιξης ήταν η συνηθισμένη εποχή εκστρατείας στην Ελλάδα, όταν η ειρήνη ήταν πλέον σε αυξημένο κίνδυνο.
Όμως η ειρήνη δυστυχώς μπερδεύεται με την ησυχία που έχει το λαγούμι του φόβου.
Όποτε τα λόγια του Πολυβίου θεωρούνται πολύτιμα:
«Η ειρήνη είναι η μεγαλύτερη ευλογία όταν μας εγγυάται την τιμή μας και τα νόμιμα δικαιώματα μας. Αλλά όταν έχει σαν επακόλουθο το χάσιμο της εθνικής μας ανεξαρτησίας και το λέρωμα της δοξασμένης μας ιστορίας, τότε δεν υπάρχει τίποτε το πιο ατιμωτικό και το πιο καταστροφικό για τα πραγματικά μας συμφέροντα.»
Η θεά Ειρήνη σπάνια περπατά στους δρόμους των πόλεων.
Ακόμη πιο σπάνια στις ψυχές των ανθρώπων.
Η θεά αυτή ποθείται και αναγνωρίζεται από τον κόσμο μόνο σαν έχει φύγει από τις ζωές τους.
Δυστυχώς δεν είναι δεδομένη.
Ας σεβαστούμε τους κόπους της επιτέλους..
*Η έρευνα και συλλογή πληροφοριών από διάφορες πηγές έγινε από την Γιώβη Βασιλική. Βασισμένο σε παλαιότερο άρθρο της Μυθικής Αναζήτησης. Για να πραγματοποιηθεί το παραπάνω άρθρο χρησιμοποιήθηκαν αυτούσια αποσπάσματα και παράγραφοι από διάφορες πηγές σχετικά με το ίδιο θέμα.