Η Αγάπη δεν έχει όρια, έχει όμως καταγωγή και είναι Ελληνική.
Ο Ελληνισμός είναι η έντονη Αγάπη, ο Θαυμασμός προς τον Κόσμο, προς το Παν.
Στην Ελληνική παράδοση, ο ΕΡΩΣ (που εμπεριέχεται στην Αγάπη) Έρως Αρετής, Έρως γης, Έρως θαλάσσης, Έρως επιστήμης, Έρως μητρός, Έρως τέχνης, Έρως γυναικός κλπ. είναι η πρωτίστη και συνεχής αιτία της Κοσμογονίας και της Κοσμοποιοίας, τόσο στην Ορφική, όσο και στην Ησιόδεια κοσμογονία. Είναι έννοια αφηρημένη, πολυσυλλεκτική, είναι το σύνολο της συμπαντικής Αγάπης, προς το σύνολο του εκδηλωμένου Κόσμου προς τον άνθρωπο, προς το φυτό, το ζώο, την πέτρα, το ποτάμι, προς κάθε μορφή, προς μία έννοια, προς μία κατάσταση, προς ένα πράγμα, προς τα πάντα, από την πρωτογενή ύλη μέχρι τους Θεούς. Είναι η ελκτική και συνεκτική Δύναμη που συγκρατεί την ύλη και δημιουργεί, διατυπώνει κάθε μορφολογία. Είναι ο αρχαιότερος των εγκοσμίων Θεών και υπεύθυνος για κάθε δημιουργία. Η ενέργειά του υπάρχει σε όλους τους Θεούς αλλά και σε όλους τους ανθρώπους, ζώα, φυτά κλπ, σε όλη την υλική εκδήλωση, διακατέχει το παν, πληρεί τον κόσμο.
Είναι ενδεικτικό ότι άλλες Θεότητες -προσωποποιημένες στο Θείο επίπεδο έννοιες όπως η Αρετή, η Αρμονία, η Ευνομία, η Μνημοσύνη, η Πειθώ κλπ βρίσκονται στο γενεαλογικό δέντρο της Θεογονίας σε κατοπινά στάδια και γενεές. Αυτό το γεγονός καταδεικνύει την τεράστια σημασία και έμφαση που έχει ο Έρωτας σαν βασική Αρχή στην Ελληνική θρησκεία καθώς βρίσκεται στην αρχή της Κοσμογονίας και Θεογονίας ως το πρώτιστο και μοναδικό στοιχείο κοσμοποιοίας στο σύμπαν ενώ ταυτόχρονα είναι η ελκτική δύναμη που συγκρατεί την ύλη στο μεγάκοσμο (πλανητικά συστήματα) και τον μικρόκοσμο (υποδιαιρέσεις της ύλης). Οχι μόνο συγκρατεί την ύλη αλλά επίσης την κινητοποιεί δημιουργώντας συμπλέγματα και μορφές περισσότερο η λιγότερο εξελιγμένες. Δημιουργεί έτσι όλες τις μορφές του αισθητού κόσμου αλλά και του νοητού καθώς ο κόσμος των νοητών είναι μια προβολή και επεξεργασία των δεδομένων του αισθητού κόσμου και τούμπαλιν.
Αν σκεφτούμε τον κόσμο μας σαν μια μεγάλη τριανταφυλλιά με τα αγκάθια, τα ξερόκλαδα, τις ρίζες, το χώμα να είναι όλα τα σαρκοπέδια της σύγχρονης γήινης ιστορίας, τότε τα τριαντάφυλλα είναι οι Έλληνες. Η αξία μιας τριανταφυλλιάς είναι τα άνθη της, που κατά παράδοξο τρόπο δεν υπάρχουν χωρίς τα ξερόκλαδα και τα αγκάθια. Αν κάποιος τώρα ζει κοντόφθαλμα -δηλ. οι περισσότεροι- τότε είναι αδύνατον να δει, να αισθανθεί, να θαυμάσει και να μυρίσει τα θεϊκά και θεσπέσια αρώματα ενός ρόδου. Δεν είναι τυχαίο που το ρόδο είναι το άνθος του πάθους, του θαυμαστού και της αγάπης. Είναι το άνθος της ζωντανής ζωής, ακριβώς όπως είναι η γενιά των Ελλήνων για το ανθρώπινο γίγνεσθαι της γης. Αγκάθια υπάρχουν και σε άλλα φυτά, ρόδα όμως όχι.
«Φιλία» σημαίνει πρωτίστως Αγάπη & Ερωτας.
Ο Ελληνισμός είναι ένας κόσμος στον οποίο το κύριο στοιχείο είναι η Αγάπη & ο Ερωτας.
Ένας κόσμος έντονης Αγάπης & Έρωτα.
Ο Ερωτας είναι ο βιότοπος του Ελληνισμού και ο καθολικώς προσδιοριστικός όρος του ελληνικού πολιτισμού. Όλα τα γεννήματα γύρω μας, τα φυτά τα ζώα οι άνθρωποι και οι Θεοί φέρουν μέσα τους την ενέργεια του Έρωτος. [οργόνη] Να επισημάνουμε για την σωστή ανάγνωση των κειμένων, ότι η αρχαία Ελληνική λέξη: «φιλία» σημαίνει και αγάπη και έχει την σημερινή έννοια της λέξεως, καθώς, φιλώ σημαίνει αγαπώ. Η λέξη: φιλία είναι το ουσιαστικό του ρήματος φιλώ.
-«Ούτω πολλαχόθεν ομολογείται ο Έρως εν τοις Θεοίς πρεσβύτατος είναι» Πλάτων.
-«Πρώτιστον μέν Έρωτα Θεών μητίσαντο πάντων» Παρμενίδης (στ. 13)
-«Σεμνός Έρως Αρετής» Φωκυλίδης
-«Σε όσους γιατρούς υπάρχει και φιλανθρωπία, εκεί υπάρχει και Έρωτας για την επιστήμη» Ιπποκράτης.
-«Ουκ έστι μητρός ουδέν ήδιον τέκνοις. Εράτε μητρός, παίδες, ως ούκ έστ’έρως τοιούτος άλλος όστις ηδίων εράν». Ευριπίδης (Απ.358,1-3).
-«Έρως πατρώας τήσδε γής» Αισχύλος. Αγ.540.
-«Έρως των θεών βασιλεύει» Αγάθων.
-«Ο Έρωτας στρέφεται πάντοτε προς αυτό, την παντοτινή κατοχή του αγαθού». Διοτίμα η Μαντινεία.
-«Τίποτα πιο δυνατό από τον Έρωτα δεν υπάρχει». Μένανδρος.
-«Ο Έρωτας της ψυχής είναι πολύ ανώτερος από τον Έρωτα του σώματος». Ξενοφών. Συμπόσιο.
Ο Ζευς, ο ύψιστος των Θεών, έχει πολλά ονόματα που σημαίνουν Αγάπη (Ο Ζευς είναι Αγάπη)
Για καμία άλλη ιδιότητα του Διός (δικαιοσύνη, ισχύς, κλπ.) δεν υπάρχουν τόσα πολλά επίθετα όσα για την Αγάπη: Ο «ΦΙΛΙΟΣ ΖΕΥΣ» δηλαδή ο Ζευς που είναι Φιλικός και που ευνοεί κάθε εκδήλωσή της. Συχνά επικαλούνταν το Φίλιο Ζευ λέγοντας μόνο το επίθετο, μα τον Φίλιο, νη τον Φίλιο, προς Φιλίου κλπ. Υπήρχαν λαμπροί ναοί αφιερωμένοι στον Φίλιο Ζευ, όπως στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας (Παυσανίας 8.31), στην Αθήνα, την Επίδαυρο, την Πέργαμο, κλπ. Το επίθετο φίλιος και φιλία έχουν κι άλλοι Θεοί: «Φίλιος Ερμής», «Φίλιος Έρως», «Φιλία Φύσις», «Φίλιος Απόλλων», «Φιλία Νύξ» κλπ.
Ο «Φιλήσιος Δίας» Με την ίδια ακριβώς έννοια με τον Φίλιο Δία.
Ο «Ζευς Εταιρείος» (εταιρείος = πλήρης φιλία προς τον άλλον) (έτερος = ο άλλος, προυποθέτει ύπαρξη δύο μερών). Ο Ζευς Εταιρείος είναι προστάτης της Φιλότητας μεταξύ των ανθρώπων, της συναδέλφωσης και επίσης της κοινωνικής οργάνωσης των ανθρώπων. Στη Μαγνησία και στη Μακεδονία εορτάζονταν προς τιμήν του τα «εταιρίδεια» -εορτή του Εταιρείου Διός. -Ηγήσανδρος εν Υπομνήμασι παρ Αθην. 572D.
O «Εταίριος Δίας» με την ίδια έννοια.
Ο «Εταιρήιος Δίας» με την ίδια έννοια.
Ο «Εταιρίδας Ζευς» με την ίδια έννοια.
Ο «Ζευς Φίλος» φίλος = αγαπημένος, αγαπητός, φιλώ = αγαπώ.
Ο «Ζευς Οικείος» είναι προστάτης της οικειότητας, της Φιλίας που πρέπει να αισθάνονται οι άνθρωποι στις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Τα πολλά επίθετα του Διός σε σχέση με την έννοια της Φιλότητος απλά υπενθυμίζουν και υπογραμμίζουν αυτό το δεδομένο.
Ο «Πρευμενής Δίας» δηλαδή ο πράος, ευμενής, ο φίλα διακείμενος, ο αγαθός.
Ο «Ξένιος Δίας» ο οποίος αναφέρεται στην καλή αντιμετώπιση, την καλή προδιάθεση και φιλική συμπεριφορά και στάση προς τον ξένο, καθώς επίσης και στη φιλοξενία αλλά και στην φροντίδα η περιποίηση φίλου η ξένου. Επίσης «ξενία» είναι η φιλική σχέση μεταξύ πόλεων η εθνών. Ο Δίας είναι ο δημιουργός και προστάτης των φιλικών σχέσεων μεταξύ εθνών και πόλεων.
Ο «Ξείνιος Ζευς» με την ίδια έννοια.
Ο «Πολυξενώτατος Ζευς» με την ίδια έννοια.
Ο «Εύξεινος Δίας» με την ίδια έννοια.
Ο «Ομονώος Ζεύς» από τη λέξη ομόνοια, φέρνει στους ανθρώπους ομόνοια, σύμπνοια, συμπόρευση.
Ο «Ομολώιος Ζευς» από το ομολογία = ομόνοια. Στη Θεσσαλία και στη Βοιωτία, στον Ορχομενό και στην Θήβα εορτάζονταν τα Ομολώια -εορτές του Ομολωίου Διός.
Το ίδιο επίθετο έχει και η Δήμητρα: «Ομολώια Δήμητρα».
O «Ζεύς Ομολούιος» έχει την ίδια έννοια με το ομονώος, ομολώιος.
Ο «Πίστιος Ζευς» πίστις, εμπιστοσύνη, δηλαδή ο Δίας που προάγει την εμπιστοσύνη μεταξύ των ανθρώπων, την καλή πίστη.
Ο «Θεόταιρος Ζευς» Θεός και εταίρος, Θεός – εταίρος, δηλαδή ο φίλος ανθρώπων και Θεών.
Ο «Φρατρίος Ζευς» φράτηρ = αδελφός, Φρατρίος Ζευς = Αδελφικός Ζευς, δηλαδή ο Δίας που προστατεύει και δημιουργεί κάθε συναίσθημα αδελφοσύνης, αδελφότητας μεταξύ των ανθρώπων. Για το λόγο αυτό, ο Φατρίος Ζευς συνέχει, είναι το συνεκτικό στοιχείο μιας οικογένειας, μίας ομάδας, μίας αδελφότητας, ενός γένους, ενός λαού.
Ο «Φατρίος Ζευς» με την ίδια έννοια.
Ο «Έκαλος Ζευς» Λατρεία του Διός, ως Θεού της καλοσύνης, της φροντίδας για τον συνάνθρωπο, της φιλοξενίας, πολύ συγγενής προς την λατρεία του Διός Ξενίου. Εκάλη, ήταν μια υπέργηρη γυναίκα που περιποιήθηκε και φιλοξένησε τον ήρωα Θησέα, όταν αυτός κουρασμένος από μια καταιγίδα, αναζήτησε φιλοξενία, και ενώ πήγαινε να αντιμετωπίσει τον ταύρο του Μαραθώνος. Η Εκάλη, έταξε στον Δία για την αίσια επάνοδο του ήρωα, όπως και έγινε, αλλά η ίδια, δεν πρόλαβε να τον δει γιατί πέθανε πριν την επιστροφή του.
Ο «Εκαλείος Δίας» Με την ίδια έννοια.
Ο «Εκαλήσιος Δίας» Με την ίδια έννοια.
Ο «Ομαγύριος Ζεύς» συνάγων, συνενώνων, συναθροίζων, συγκαλών. Ο Ζευς που φέρνει κοντά τους ανθρώπους.
Ο «Ομηγύριος Ζευς» με την ίδια ακριβώς έννοια.
Ο «Πρόξενος Δίας» δημιουργών και εφορεύων επι της επισήμου χαρακτήρος λαμβάνουσας φιλίας μεταξύ μιας πόλεως και ενός ξένου, ενός πλέον γενομένου δημόσιου φίλου. Για παράδειγμα, οι Αθηναίοι και ο Αλέξανδρος ο Ά της Μακεδονίας (Ηρόδ.8.136,143) 2) προστάτης, βοηθός, επίκουρος προς τους ανθρώπους).
Ο «Ειρηναίος Ζευς» που δημιουργεί την ειρήνευση στους ανθρώπους, η οποία δεν είναι μόνο η αποφυγή πολέμου, αλλά και η κοινωνία εν Φιλότητα.
Ο «Φιλότεκνος Δίας». Ο Δίας που αγαπάει τα παιδιά του. Παιδιά του Διός είναι οι Θεοί και οι άνθρωποι. Ο Όμηρος αποκαλεί τον Δία: «Πατήρ ανδρών θεών τε» (Πατέρα Θεών και ανθρώπων). Επίσης, ο Δίας έχει το επίθετο: «Ζεύς Πατήρ», που δείχνει και αυτό το επίθετο αυτή την σχέση φιλότητας και στοργής με τα παιδιά του, τους ανθρώπους. Η επίκληση του Διός πολύ συχνά ξεκινάει στους ύμνους και στις προσευχές με το: «Ζευ Πάτερ».
Ο φιλεύσπλαχνος Δίας είναι προστάτης των πιο ευπαθών ομάδων των ανθρώπων και όλων των ανθρώπων που βρίσκονται σε μια αδυναμία, σε αδύνατη θέση. Είναι προστάτης των φτωχών, των ξένων «είναι του Διός όλοι οι φτωχοί και οι ξένοι» Όμηρος, Οδύσσεια. Επίσης, αποκαλείται: «Φύξιος» γιατί είναι προστάτης των φυγάδων, «Ασυλαίος» (ο παρέχων άσυλο). «Ικέτας» γιατί είναι προστάτης των ικετών, «Ικέσιος» (Θεός της συγχώρεσης) και «Ικετήσιος». Με όμοια σημασία: «Ικτήρ», «Ικταίος», «Αφίκτωρ» ικτήρ = ικέτης.
Ο «Προστροπαίος Ζεύς» Λατρεία του Διός ως Θεού που δέχεται με ευμένεια τις προσευχές, τα αιτήματα και τις ικεσίες των ανθρώπων.
Ο «Προστρόπιος Ζευς» με την ίδια έννοια με τον Προστροπαίο Δία. Είναι επίσης προστάτης των καταφρονεμένων και των κατατρεγμένων. Όταν ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος ρωτήθηκε: Με τι ασχολείται ο Δίας; Απάντησε: «Με το να υψώνει τους ανθρώπους» Διογένης Λαέρτιος. Βίοι Φιλοσόφων. Α,69.
Xάλκινο άγαλμα του Θεού Ποσειδώνος ή του Θεού Διός. Από την θαλάσσια περιοχή κοντά στο ακρωτήριο Aρτεμίσιο, στην βόρεια Εύβοια. Γύρω στο 460 π.κ.ε. O μεγαλοπρεπής Θεός, σε έντονο διασκελισμό, τεντώνει μπροστά το αριστερό χέρι, ενώ με το δεξί θα κρατούσε την τρίαινα ή τον κεραυνό. Οι γνώμες διίστανται για το αν αποδίδεται ο Θεός Ποσειδώνας ή ο Θεός Δίας. Το άγαλμα είναι ένα από τα λίγα σωζόμενα πρωτότυπα έργα του αυστηρού ρυθμού με θαυμάσια απόδοση της κίνησης και της διάπλασης του κορμιού, αναμφίβολα δημιούργημα μεγάλου γλύπτη της πρώιμης κλασικής εποχής.
***
Επίθετα του Διός δηλωτικά Φίλου και Σωτήρος
Ο «Δίας Σωτήρ» ως έμπρακτη εκδήλωση φιλίας.
Ο «Δίας Σαώτης» με την ίδια έννοια με το: Σωτήρ. Σαώτης = Σωτήρ.
Ο «Ζευς Μειλίχιος» πράος, πραυντικός κλπ. προς τιμήν του Μειλιχίου Διός ετελούντο τα Διάσια στην Αθήνα -Θουκ. 1.126.
Ο «Μείλιχος Δίας» με την ίδια έννοια.
Ο «Μηλείχιος Δίας» με την ίδια έννοια.
Ο «Δίας Μελισσαίος» έχει την ίδια έννοια με τον: Δία Μειλίχιο, Μείλιχο Δία, Μηλείχιο Δία.
Ο «Ζευς Πανήμερος» ο απολύτως ήμερος, ο πράος.
Ο «Ζευς Πανάμαρος» με την ίδια έννοια με το: Ζευς Πανήμερος.
Ο «Ζευς Παναμέριος» με την ίδια έννοια.
Ο «Ζευς Πανημέριος» με την ίδια έννοια.
Ο «Ζευς Ημέριος» δηλαδή ο Ζευς που εξημερώνει.
Ο «Ημεράσιος Δίας» με την ίδια έννοια.
Ο «Ζευς Ήπιος».
Ο «Ζευς Ερκείος» που είναι προστάτης της Φιλότητας ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας -όπως και η Εστία. Ερκείος, από το:Έρκος = προαύλιο, γιατί το άγαλμά του ήταν τοποθετημένο σε κάθε σπίτι στο κεντρικό προαύλιο γύρω από το οποίο αναπτύσσονταν τα δωμάτια στο αρχαίο ελληνικό σπίτι.
O «Δίας Μεσέρκειος» με την ίδια έννοια.
Ο «Ομόριος Ζευς» είναι ο προστάτης της καλής γειτονίας και της φιλίας μεταξύ των γειτόνων, ομού και όριον, όμορος = ο γειτονικός.
Ο «Ομάριος Δίας» Με την ίδια έννοια.
Ο «Ζεύς Αγαθός» ως σύνοψη της αγαθής και αγαθοποιού υποστάσεως, ταυτότητος του Διός.
Ο «Ζευς Άγιος»και ο «Ζευς Τέλειος» κάθε ένα από τα δύο αυτά επίθετα ως ο δημιουργός κάθε αρετής και τελειότητος. Σχετική επιγραφή: «Διί Αγίω».
Ο «Ζευς Αρωγός» αρωγός = βοηθός δηλαδή ο Ζευς που βοηθάει, προστατεύει και συντρέχει τους ανθρώπους.
Ο «Ζευς Επίκουρος» με την ίδια έννοια: επίκουρος = βοηθός.
Ο «Δίας Αγνός» αγαθός, αγνός. Ο «Άριστος Δίας» ο ως προς όλα άριστος.
Ο «Αρισταίος Δίας» με την ίδια έννοια με τον Άριστο Δία «ο Ζεύς, δηλαδή το αγαθόν και το άριστον» Ορφεύς -Ορφικά. αποσπ. 107.
-«Ζευ, μεγάλαι δ’ αρεταί θνατοίς έπονται εκ Σέθεν» Πίνδαρος (Ισθμιονικ. Γ,4-5). Ζευ, οι μεγάλες αρετές έρχονται στους θνητούς από Σένα.
Μαρμάρινο σύμπλεγμα Αφροδίτης, Πάνα και Έρωτα, από τη Δήλο, Kυκλάδες Γύρω στο 100 π.κ.ε. (3335). Βρέθηκε στην ”Οικία των Ποσειδωνιαστών της Bηρυττού”, στην Δήλο. Σε πολλά σημεία διακρίνονται χρώματα. Tο σύμπλεγμα σώζεται με την ενεπίγραφη βάση του, όπου αναφέρεται ότι πρόκειται για αφιέρωμα του Διονύσιου από την Bηρυττό στους Θεούς της πατρίδας του. Γυμνή η Θεά Αφροδίτη προσπαθεί να απομακρύνει τον τραγοπόδαρο Πάνα που της επιτίθεται ερωτικά. Στο δεξί χέρι κρατάει απειλητικά το σανδάλι της, ενώ σε βοήθειά της σπεύδει ο γιος της, ο φτερωτός Θεός Έρωτας. Ύψος με την βάση 1,55μ.
***
Θεότητες που εφορεύουν, έχουν ως αντικείμενό τους την Φιλότητα – Αγάπη
-Η Φιλότης: κόρη της Νυκτός η οποία όπως και ο Έρως προσωποποιεί
-Ο Ίμερος: Θεός που έχει πολύ κοντινά χαρακτηριστικά με τον Έρωτα, κατοικεί κοντά στην κορυφή του Ολύμπου μαζί με τις Μούσες και τις Χάριτες.
-Ο Αντέρως ο οποίος εκφράζει την αμοιβαιότητα. Αντιστοιχεί στο πρόσωπο που το αγαπούν, που δέχεται τον έρωτα. Στο μουσείο του Ηρακλείου υπάρχει ανάγλυφο πάνω σε κυκλική επιφάνεια, που απεικονίζονται ο Έρως και ο Αντέρως ως δύο όμοιοι μικροί ερωτιδείς με φτερά που αγκαλιάζονται μεταξύ τους.
-Ο Πόθος: Θεός ο οποίος σημασιολογικά δηλώνει τον Ερωτα που συνοδεύεται από σφοδρή επιθυμία
-Η Πειθώ η οποία παρακινεί τους νέους να ανοίξουν την καρδιά τους στην φιλότητα και να εξομολογηθούν τον έρωτα τους ο ένας στον άλλον.
-Οι Ερωτιδείς (μικροί Έρωτες).
– Η Ειρήνη: Η οποία εκτός από αποφυγή πολέμου, σημαίνει και κοινωνία εν Φιλότητα.
– Η Ομόνοια. Σημαντικός είναι ο ναός της Ομόνοιας στον Ακράγαντα της Σικελίας
– O Οίστρος: Ο οποίος εκφράζει υπερβολικό πόθο και θέληση, επιθυμία για κάτι.
– Η Αρετή: Που εμπεριέχει όλες τις αρετές.
– Η Εύκλεια: «ευ» και «κλέος» με την έννοια ότι η καλή δόξα είναι και προϋποθέτει Φιλότητα των ανθρώπων προς ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, λόγω των ενάρετων πράξεών του. Σημαντικά λατρευτικά κέντρα της Εύκλειας είναι η Αθήνα, οι Δελφοί, η Θήβα και η Κόρινθος στην οποία γιορτάζονταν τα «Εύκλεια».
Η έννοια της Φιλότητας ενυπάρχει και σε άλλες ιδιότητες των Θεών
Η Ήρα, η Ερατώ και ο Υμέναιος είναι προστάτες του συζυγικού Ερωτα.
Η Εστία προστατεύει την φιλότητα ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας.
Η Μητέρα των Θεών η Ρέα, η Λητώ και η Ειλείθυια είναι προστάτες της μητρικής αγάπης.
Οι Διόσκουροι είναι προσωποποίηση της αδελφικής φιλίας, της «φιλαδελφίας».
Κάθε Θεός εκφράζει στην ουσία την Φιλότητα για ένα διαφορετικό αντικείμενο.
Η Αθηνά εμφυσά στους ανθρώπους την Φιλότητα για την γνώση και την μόρφωση.
Ο Απόλλων εκπροσωπεί την Φιλότητα για τις τέχνες όπως και οι Μούσες.
Ο Ήφαιστος την Φιλότητα για την τεχνουργία, ο Ασκληπιός την Φιλότητα για την Ιατρική κλπ.
-Ο Αρης την Φιλότητα για άμυνα κι επίθεση.
-Η Αθηνά την Φιλότητα για τα γράμματα.
-Η Αφροδίτη την Φιλότητα του έρωτα και του πολέμου.
Η ίδια η ελληνική λατρεία δεν είναι τίποτε άλλο από μια σχέση Φιλότητας, ανάμεσα σε ανθρώπους καις Θεούς.
Η Θερμουργός Φιλότητα του Διός.
Η Φιλότητα του Διός είναι πύρινη, είναι ζεστή σαν τη φωτιά. Στα Ορφικά κείμενα έχουμε περιγραφή του πύρινου χαρακτήρα του Διός. «Το καθαρότατον και κορυφαιότατον άτε διαυγές όν πύρ Ζήνα ωνόμασαν δια την εν αυτώι ζέουσαν φύσιν, πυρώδης ουσία ζωτική …Τήι ούν ιδίαι θερμότητι ο Ζεύς -τουτέστιν η ζέουσα ουσία» Ιερώνυμου και Ελλάνικου Θεογονία (56). Το καθαρότατον και υψούμενον στα ανώτατα πεδία του χώρου διαυγές πυρ Δία ωνόμασαν, χάριν του θερμοτάτου και εμπύρου χαρακτήρος της φύσεώς του, πυρώδης ουσία πλήρης ζωής και ισχύος, με την έμφυτη θερμότητά του ο Ζεύς -δηλαδή η υπέρθερμος ουσία».
Ο Ζευς έχει τα επίθετα: «Φλογόεις», «Πυρσαγεύς», «Πυρίδρομος», «Πυρίβρομος», «Πυριβρεμέτης», «Πυρόεις», «Πάμφλεκτος», «Πυρφόρος» ως ο Θεός που ταυτίζεται με το κοσμικό πύρ.
Για τον πύρινο χαρακτήρα του Έρωτος, ο Ορφεύς λέει: «όν Φάνητα Ορφεύς καλεί, ότι αυτού φανέντος το πάν εξ αυτού έλαμψεν, τώι φέγγει του διαπρεπεστάτου των στοιχείων πυρός εν τώι υγρώι τελεσφορουμένου» Ιερώνυμου και Ελλάνικου Θεογονία (56). για τον Έρωτα τον οποίο ο Ορφεύς ονομάζει Φάνητα, διότι, αφ’ ότου ενεφανίσθη, εξ αυτού έλαμψε το σύμπαν, με το φέγγος του πλέον εξόχου και θαυμαστού απ’ όλα τα στοιχεία: εκείνου του Πυρός, που γεννάται και μεγαλύνει και τελειούται μέσα στου υγρού την κοιτίδα.
Είδαμε λοιπόν τον πύρινο χαρακτήρα της Φιλότητος του Διός, και του Έρωτος. Ο Φιλόλαος λέει ότι στο κέντρο του Όντος, που ταυτίζεται με το Σύμπαν και τον Θεό -που ονομάζεται Δίας, κατ’ άλλους Νούς, κατ’ άλλους Ειμαρμένη, κλπ. όπως λέει ο Ζήνων ο Κιτιεύς- υπάρχει άσβεστη φλόγα, το «Κεντρικόν Πύρ». Ο Στοβαίος αναφέρει (Ανθολόγιο, 1,22,1): «Ο Φιλόλαος τοποθετεί το πυρ στο μέσον, στο κέντρο. Το ονομάζει εστία των πάντων, οίκον του Διός, μητέρα των Θεών, βωμό και συνοχή και μέτρο φύσεως. Επίσης τοποθετεί ένα δεύτερο πυρ, ανώτατο όλων, που περιέχει μέσα του τον κόσμο. Το κέντρο, λέει, είναι από την φύση του πρώτο, γύρω απ’ αυτό τα δέκα διαφορετικά σώματα εκτελούν τον ομαδικό τους χορό».
Έτσι, ο συνειρμός ανατρέχει στην θερμότητα, την θέρμη ως το κατ’ εξοχήν στοιχείο της Φιλότητος και ως εκ τούτου, αποδίδεται ως εικόνα από τον Φιλόλαο ο θερμός Έρωτας του ανώτατου όντος ως πύρινη (ο Ερωτας συνδέεται, ταυτίζεται με την φωτιά). Η ύπαρξη ενός τέτοιου πυρώδους κέντρου συμβολίζεται από την ιερή και άσβεστη εστία κάθε βωμού και ναού, αποτελώντας την έδρα της τιμώμενης θεότητος σε κάθε οικία με την κεντρική εστία, όπου η οικογένεια μαζευόταν γύρω από την φωτιά, αλλά και απ’ το άσβεστο πυρ του Πρυτανείου. Έτσι, γενικώς η εστία (με την φωτιά) είναι μια καθολική συμβολική παρουσίαση της θερμής από Έρωτα καρδιάς (κέντρου) του ανώτατου Θείου Όντος που ταυτίζεται με το σύμπαν. Παρόμοιο είναι και το νόημα της χρήσης της Ιερής Δάδας στις Ιερές τελετές και τα δρώμενα (λαμπαδηδρομίες, κλπ).
«Και τα αγάλματα και οι βωμοί και η διατήρηση της άσβεστης φωτιάς και γενικώς όλα τούτα καθιερώθηκαν από τους πατέρες μας, σύμβολα της παρουσίας των Θεών» Μέγας Ιουλιανός -Επιστολαί, 89β, 293.
Ο Ηράκλειτος, χαρακτηρίζει το σύμπαν: «πυρ αείζωον, απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα» (φωτιά αιώνια που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο).
«Ο Ίπασσος ο Μεταποντίνος και ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος λένε, ότι το σύμπαν είναι ένα, κινούμενο και πεπερασμένο και το πύρ θεωρούν ως την αρχή των όλων αλλά και των όντων, και δημιουργούνται τα όντα από την φωτιά με πύκνωση και αραίωση, ενώ διαλύονται και πάλι στο πύρ» Αριστοτέλης, Μετά τα φυσικά, 984α.
Ο Δημόκριτος αποκαλεί τον Θεό Νού Πύρινο και Σφαιροειδή «Δημόκριτος νούν τον Θεόν εν πυρί σφαιροειδεί» (Αέτιος, Περί Θεού, 302,13). Για τους Πυθαγόρειους η αρχή της γενέσεως του σύμπαντος έγινε απ’ το πύρ και το πέμπτο στοιχείο μαζί, τον αιθέρα «Άρξασθαι δε την γένεσιν του κόσμου από πυρός και του πέμπτου στοιχείου» (Αέτιος, Πόθεν τρέφεται ο κόσμος, 333,19).
Ο Αέτιος μας πληροφορεί ότι για την πυρώδη φύση της ψυχής μίλησαν ο Παρμενίδης, ο Ίπασσος, ο Ηρακλείδης, ο Λεύκιππος και οι Στωικοί. «Πύρ γεννώμεθα, δια πυρός οδεύομεν» Πρόκλος.
Ο Παρμενίδης, λέει ότι το γήρας επέρχεται από την έλλειψη του θερμού στοιχείου «Παρμενίδης γήρας γίνεσθαι παρά την του θερμού υπόλειψιν» (Αέτιος, Περί τροφής, 443,8).
Ο Αριστοτέλης επίσης μιλάει για το πρώτο «ενυπάρχον πύρ» (Μετά τα φυσικά, 1052,9) και ο Θεόφραστος για την «θερμότητα της πρώτης σφαίρας». Ο Πλάτων λέει: «Το Πρώτο Αγαθό είναι άρρητο, αλλά όταν έρχεσαι μαζί του σε επαφή κατ’επανάληψη, άξαφνα, είναι λες και αναπηδά μέσα από το πυρ το φως και αναδύεται μες στην ψυχή»
Αρχαίες Ελληνικές λέξεις όπως: αγαπώ, αγάπησις. Ο τύπος της λέξεως που μέχρι και το τέλος της Ελληνιστικής εποχής ήταν: «αγάπησις» αργότερα θα γίνει:«αγάπη» θα μετατραπεί από ουσιαστικό της τρίτης κλίσης σε ουσιαστικό της πρώτης κλίσης χάνοντας την κατάληξή του (-σις) αγαπησμός, ΑΜΦΑΓΑΠΑΖΩ, ΑΜΦΑΓΑΠΩ (αγαπώ και αγαπιέμαι, εναγκαλίζομαι με Αγάπη) στέργω, στοργή, συμπονέω, φιλώ, φιλότης, φιλία, φιλόθεος (ο αγαπών τους Θεούς) …
ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑ, ΦΙΛΑΛΛΗΛΙΑ, φιλοτήσιος ή φιλοτάσιος (ο προάγων, υποβοηθών την αγάπη) φιλοσυμπαθής (ο αγαπών να συμπαθή), φιλητικός (ο διατιθέμενος να αγαπά) φιλόστοργος (=αυτός που αγαπάει στοργικά, τρυφερά), φιλιωτής, φιλογνώμων, (ο έχων αισθήματα αγάπης για κάποιον) φιλιάζω, φιλιακός, φιλιαστής, υπεραγαπώ, φιλοσυγγενής, φιλότεκνος, φιλοσύζυγος, φιλόδημος, φιλοξενία, φιλοσοφία, φιλοκαλία, αγαπητός, αγαπατός (με την ίδια έννοια με το αγαπητός), αγάπημα, αγαπητέος, αγαπητικός, οικειόω-ώ: κάνω κάποιον οικείο μου, φίλο μου, οικειούμαι: αποκτώ την εύνοια, οικειοποιούμαι. οικείωσις: οικειοποίηση. ξενόομαι-ούμαι: φιλοξενούμαι, φιλάνθρωπος, φιλανθρώπινος, φιλανθρωπεύομαι: φέρομαι φιλάνθρωπα, φιλόφρονα φιλανθρωπευθέντες: οι τυχόντες φιλανθρωπία, φιλανθρώπευμα: η φιλάνθρωπος πράξις, φιλανθρώπως έχω: εκδηλώνω φιλάνθρωπα συναισθήματα. φιλικώς χρώμαι τινί: έχω φιλικές διαθέσεις, φιλάλληλος: ο αγαπών και αγαπούμενος αμοιβαίως φιλεύσπλαχνος …
Θεοφιλής, θεόστοργος (ο φίλος των Θεών), φιλευσεβής, σύνειμι: συναναστρέφομαι. συνεδρία: συντροφιά, φιλοφροσύνη, φιλοφρονέομαι-ούμαι, φιλοικτίρμων: ευσπλαχνικός, φιλέταιρος: αυτός που αγαπάει τους συντρόφους του, φιλεταιρικός, φίλερως, φιλέραστος, φιλένθεος, φιλέλεος, φιλελεήμων, φιλελήμων: (η ίδια έννοια με το φιλελεήμων), φιλημοσύνη: το συναίσθημα της Αγάπης/η φιλική διάθεση, φιλευσέβεια, φιλητός: ο αξιαγάπητος, προσφιλής, φιλεγκώμιος: ο αγαπών να εγκωμιάζει, φίληβος: ο αγαπών τους νέους και τη νεότητα, φιλόγονος: ο αγαπών τα παιδιά του, φιλογονία, φιλογύνης: ο αγαπών τις γυναίκες, φιλογυνία, φιλήνωρ/φιλάνωρ: ο αγαπών τους άνδρες, φιλοβάρβαρος: ο αγαπών τους ξένους, φιλόβιος: ο αγαπών τη ζωή, φιλίωσις/ το φιλιούσθαι: η Αγάπη, φιλίσκος: υποκοριστικό του φίλος, φιλιώνομαι: γίνομαι φίλος, συμφιλιώνομαι με κάποιον, φιλικός…
Φιλόγαιος: ο αγαπών την γη, φιλόδενδρος: ο αγαπών τα δέντρα, φιλόκοινος: ο αγαπών το κοινό/την κοινωνία, φιλοδημόσιος/φιλόδημος, φιλοδημία: η φιλία για τον λαό, φίλοικτος, φιλοικτήρμων, φιλόθερμος: ο φίλος της θερμότητας, φιλοδίκαιος: ο αγαπών το δίκαιο/τη δικαιοσύνη, φιλόλαος,φιλόμβροτος: ο αγαπών τους ανθρώπους (βροτός = άνθρωπος), φιλιπάτωρ: ο αγαπών τον πατέρα του, φιλοπατρία, φιλοποιός: ο ποιών σχέσεων αγάπης/φίλους, φιλοποίησις: η δημιουργία σχέσεων έρωτος/η κτήσις φίλων, φιλάρετος, φιλαιδήμων: ο αγαπών την σεμνότητα, φιλαγαθία: η αγάπη για το αγαθό, φιλαγαθέω-ώ, φιλάγαθος, φίλαγνος, φίλαβρος: ο αγαπών την αβρότητα, την λεπτότητα, φιλόζωος: αυτός που αγαπάει τα ζώα και τη ζωή, φίλαυτος, φιλοψυχία: η υπερβολική αγάπη της ζωής …
Φίλτρον: μέσον προσέλκυσης συμπάθειας, φίλημα: ασπασμός/φίλημα, φιλοπροσήγορος: αυτός που του αρέσει να καλοδέχεται, να χαιρετά με καλή διάθεση τους άλλους, φιλοπροσηγορία, συνενθουσιάζω, συμπνέω, σύμπνοια, συμπαρίσταμαι, συμπάσχω: συμπάσχω/τρέφω συμπάθεια, συμπαρίσταμαι, συμπροθυμέομαι-ούμαι: συμπράττω με προθυμία, συμπάρειμι: συμπορεύομαι, βοηθώ, επικουρώ: βοηθώ, φροντίζω, μακροθυμία: το να ανέχεται κανείς/ να υπομένει.
Να επισημάνουμε ότι στην αρχαία Ελληνική γλώσσα το ρήμα: φιλώ, έχει εντονότερη την έννοια της αγάπης από το ρήμα: αγαπώ
Αρχαία Ελληνικά κύρια ονόματα (από τα ρήματα: αγαπώ, φιλώ (=αγαπώ) και τα ονόματα
Έρως, Ίμερος, Πόθος) όπως: Αγαπήνωρ, Αγαπαίος, Δημόφιλος, Δίφιλος, Ερασίνος, Ερασινίδης, Ερασίκλεια, Ερατοκλείδης, Έρατος, Ερατοσθένης, Ερασίξενος, Ερατώ, Θεοφιλίς, Ιμεραίος, Ιμέριος, Πάμφιλος, Ποθεινή, Φιλώτας, Φίλα, Φιλαινίς, Φιλαίος, Φιλάων, Φιλέας, Φιλήμων, Φιλήσιος, Φιλήτας, Φιλητάς, Φιλιάδης, Φιλίνος, Φιλίσκος, Φίλιστος, Φιλίστα, Φιλοίτιος, Φιλώνδας, Φιλωνίδης, Φιλοστόργιος, Φιλουμενός, Φίλων, Φιλώ, Φιλωνίς, Φιλωτέρα, Φιλωτερίς, Φιλέταιρος, Φιλόξενος, Φιλοξένη, Φιλόλαος, Φιλόδημος, Φιλάμενος, Φιλασίας, Φιλοίτας, Φιλώνα, κλπ. είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι σε καμία άλλη γλώσσα δεν υπάρχουν τόσα κύρια ονόματα που να φέρουν μέσα τους την έννοια της Αγάπης όσο στην αρχαία ελληνική. Στην νέα ελληνική γλώσσα για παράδειγμα, υπάρχουν μόνο δύο: Αγάπη, Αγαπητός. Πενιχρά αποτελέσματα δίνει η αναζήτηση τέτοιων ονομάτων στην Αγγλική γλώσσα, την Γερμανική, την Γαλλική κλπ.
-Αντίστοιχα, υπήρχαν επίθετα. Πχ. Πτολεμαίος ο Φιλάδελφος, Κλεοπάτρα η Φιλοπάτωρ, Φιλόπαππος, κλπ. Η χρήση επιθέτων καθιερώθηκε κατά την Ελληνιστική εποχή. Ως τότε αντί επιθέτου λεγόταν μετά το όνομα, το όνομα του πατέρα στην γενική πτώση, η της μητέρας σε παλαιότερους χρόνους, αλλά και σε πιο πρόσφατους, σε περιοχές όπως πχ. οι Επιζεφύριοι Λοκροί, αλλά και η ανατολική μητροπολιτική κυρίως Λοκρίδα. Και βέβαια υπήρχαν πολλά ονόματα τα οποία προϋποθέτουν Αγάπη. Για παράδειγμα: Επίκουρος (βοηθός) κλπ.
Στην αρχαία Ελλάδα χρησιμοποιούνταν ως εκδήλωση αγάπης προς ένα πρόσωπο η φράση «Ώ Φιλότης» (Ώ Αγάπη ) (Ώ φίλε/η αγαπητέ/ή). Την έκφραση αυτή αναφέρει και ο Πλάτωνας. Φαίδρος 228D, Φιλόξενος σ2735.
Οι Θεοί στην Ελληνική παράδοση, είναι ατομικότητες, οντότητες, αόρατες και άυλες. Γι’ αυτό όταν λέμε ότι ο Ζεύς ερωτεύθηκε μια Θεά και έκανε ένα παιδί (Θεό)μαζί της, δεν εννοούμε φυσικά Έρωτα σωμάτων, ούτε το παιδί είναι υλικό, δεν έχει σώμα (έτσι συμβολοποιείται η γέννηση νέων κόσμων, νέων συμπαντικών δεδομένων, νέων οντοτήτων, νέων Θεών). Όπως χαρακτηριστικά έχουν πει πολλοί θεολόγοι των Ελλήνων, εμείς χρησιμοποιούμε υλικές μορφές, ανθρώπινες μορφές για τους Θεούς, αν και αυτοί δεν έχουν σώμα ορατό, υλικό και ανθρωπόμορφο, για να τους κατανοούμε καλύτερα. Αλλιώς θα ήταν αδύνατο καν να τους διακρίνουμε στην σκέψη μας. Όταν λέμε Τιτανομαχία, δεν εννοούμε σωματικό πόλεμο, αλλά αναδιανομή συμπαντικών ενεργειών και δυνάμεων των Θεών.
«Χρέος έχουμε να θεωρούμε το Θεό σαν πνεύμα πανίσχυρο, αθάνατο και τέλειο. Γιατί, αν και είναι αόρατος για τα μάτια των ανθρώπων, όμως φανερώνεται με τα έργα του» Αριστοτέλης.
Ο Επίκουρος λέει ότι οι Θεοί είναι «λόγω θεωρητοί» (Κύριαι Δόξαι, I). γίνονται αντιληπτοί όχι με τα μάτια καθώς είναι άυλοι και αόρατοι, αλλά με την σκέψη.
«Είς Θεός εν τε θεοίσι και ανθρώποισι μέγιστος, ούτι δέμας θνητοίσιν ομοίος ουδέ νόημα» Ξενοφάνης. Ένας Θεός ο μέγιστος ανάμεσα στους Θεούς και τους ανθρώπους, ο οποίος δεν μοιάζει με τους ανθρώπους ούτε στο σώμα, ούτε στο πνεύμα.
«Ουδέ γάρ ανδρομέη κεφαλή κατά γυία κέκασται, ου μέν από νώτοιο δύο κλάδοι αίσσονται, ου πόδες, ου θοά γούν, ου μήδεα λαχνήεντα, αλλά φρήν ιερή και αθέσφατος έπλετο μούνον φροντίσι κόσμον άπαντα καταίσσουσα θοήσιν» Εμπεδοκλής (Περί Φύσεως) (Απ.134, Αμμώνιος, Περί Ερμηνίας 249,6). Γιατί (ο Θεός) δεν έχει κεφάλι ανθρώπινο πάνω σε μέλη, ούτε φυτρώνουν δύο κλαδιά (= χέρια) στην ράχη του. Δεν έχει πόδια, ούτε γρήγορα γόνατα, ούτε τριχωτά γεννητικά μόρια, αλλά είναι μόνο νούς, ιερός και υπερμέγιστος, που με γοργές σκέψεις διαπερνά όλο τον κόσμο.
«Ει μέν ούν είη, δεί αυτό έν είναι. Έν δ’ εόν δεί αυτό σώμα μη έχειν. Ει δε έχει πάχος, έχοι αν μόρια, και ουκέτι έν είη» Μέλισσος (Συμπλίκιος, Εις Φυσικά,87,6). (Αν υπάρχει λοιπόν (το Όν) πρέπει να είναι ένα. Και αν είναι ένα, δεν πρέπει να έχει σώμα. Αν όμως έχει πάχος, θα έχει κομμάτια (μέρη), άρα δεν θα είναι πιά ένα).
«Ουδ’ ονομάζεται άρα ουδέ λέγεται ουδέ δοξάζεται ουδέ γιγνώσκεται, ουδέ τι των όντων, αυτού αισθάνεται» Πλάτων (Παρμενίδης,142a). (Το Όν) Ούτε ονομάζεται, ούτε λέγεται, ούτε κρίνεται, ούτε γίνεται γνωστό, ούτε κάποιο από τα όντα το αντιλαμβάνεται με τις αισθήσεις. Δεν μπορεί κανείς να δει το Όν γιατί είναι αόρατο, δεν μπορεί να αγγίξει το Όν γιατί είναι άυλο, και γενικά δεν μπορεί να προσεγγίσει κανείς το Όν με καμία αίσθηση.
«Ο ορθός Λόγος δια πάντων ερχόμενος ο αυτός ών τω Διί» Ζήνων ο Κιτιεύς (Διογ. Λαέρτ.7,88). Ο ορθός Λόγος που διέρχεται απ’ τα πάντα είναι αυτός ο ίδιος ο Δίας. Ο Δίας ταυτίζεται με τον νου που διέρχεται μέσα σε όλα τα πράγματα, στα πάντα. Είναι λοιπόν αόρατος.
«Ότι ούτε όλον, ούτε μέρος, ούτε αρχήν έχον, ούτε μέσην, ούτε τελευτήν. Ότι ουδέν έχει πέρας. Ότι ασχημάτιστον» Πρόκλος (Εις Παρμενίδην, 6, Cousin, τ.6,σ.54-55). Ούτε όλον, ούτε μέρος, ούτε αρχή έχει, ούτε μέση, ούτε τέλος. Ούτε σχήμα έχει. (ο Θεός).
«Οι τέλειοι, αγαθοί, αθάνατοι, δίκαιοι, πάνσοφοι, αιώνιοι θεοί είναι επίσης και απρόσωποι, συνεκτικοί, άυλοι και διυλικοί», «Κάθε Θεός δεν διαχωρίζεται από την Πρώτη Αιτία ούτε από τους άλλους Θεούς (όπως και οι νοήσεις δεν διαχωρίζονται από τον Νου)» Σαλλούστιος.
«Και τα αγάλματα σύμβολα της παρουσίας των Θεών και επειδή βεβαίως εμείς έχουμε σώμα, γι’ αυτό η λατρεία προς τους Θεούς πρέπει να είναι σωματική, παρ’ όλο που αυτοί είναι ασώματοι», «Και εκείνος, λοιπόν, ο οποίος αγαπά τους Θεούς, αντικρύζει με ευχαρίστηση τις εικόνες και τα αγάλματά τους οι οποίοι αν και αόρατοι τον βλέπουν» Μέγας Ιουλιανός (Επιστολαί,89β, 293 και 295κ.εξ.).
«Σωκράτης δε πάντα μέν ηγείτο Θεούς ειδέναι, τα τε λεγόμενα και πραττόμενα και τά σιγή βουλευόμενα, πανταχού δε παρείναι» Ξενοφών (Απομνημονεύματα). Ο Σωκράτης πάντα μεν πίστευε ότι οι Θεοί γνωρίζουν και τα λεγόμενα και τα πραττόμενα και τα κρυφίως σχεδιαζόμενα, και ότι είναι πανταχού παρόντες.» (Οι Θεοί είναι πανταχού παρόντες καθώς είναι άυλοι και αόρατοι). Παρόμοιο κείμενο του Ξενοφώντος (Απομν. Α, IV, 18): «Ο Θεός είναι τόσο μεγάλος και τέτοια είναι η δύναμή του, ώστε συγχρόνως τα πάντα βλέπει, τα πάντα ακούει, παντού είναι παρών και συγχρόνως φροντίζει για όλα».
Ο άυλος χαρακτήρας των Θεών περιγράφεται με πάρα πολλούς τρόπους στα αρχαία Ελληνικά κείμενα. Για παράδειγμα, ο Ευριπίδης (Ελένη, 560) λέει: « Ω Θεοί. Θεός γάρ καί το γιγνώσκειν φίλους». Ω Θεοί, η αναγνώριση των αγαπημένων είναι Θεός. Ο Θεός ταυτίζεται με μία κατάσταση, με κάτι άυλο. Επίσης, ο Ευριπίδης στην: (Ανδρομάχη, 1226-1227) λέει: «Ιώ ιώ. Τί κεκίνηται, τίνος αισθάνομαι Θείου;» (μιλάει ο χορός) Ω! ω! Τι κινείται; Ποιανού αισθάνομαι Θεού παρουσία; Η παρουσία κάποιου Θεού γίνεται αντιληπτή ως κίνηση, ως ροή ενέργειας.
Ο Δίων Χρυσόστομος, περιγράφει εδώ γιατί ενώ οι Θεοί είναι αόρατοι, εμείς τους απεικονίζουμε ανθρωπόμορφους:
«Γιατί τον νου και τη φρόνηση αυτή καθεαυτή ούτε κάποιος γλύπτης, ούτε κάποιος ζωγράφος δύναται να την αποδώσει εικαστικά. Επειδή αόρατα είναι αυτά και ουδείς γνωρίζει τι περί αυτών. Έτσι, καταφεύγουμε στο ανθρώπινο σώμα καθώς το θεωρούμε ως ένα αγγείο φρόνησης και λόγου και το προσάπτουμε στο Θείον, ελλείψει και απουσία φανερού και εικαστικού παραδείγματος για τα ανεικονικά και αφανή. Για αυτό και χρησιμοποιούμε την δύναμη του συμβόλου».
Ο Θεός Άρης είναι Θεός της άμυνας και μάλιστα μόνο σε ακραία ανάγκη αυτοάμυνας, όταν συναινέσει σ’ αυτό και το επιτρέψει ο Ζεύς, ο οποίος είναι Θεός-Αγάπη (Φίλιος Ζεύς) και κυβερνήτης όλων των Θεών, η εξουσία όλων των Θεών πηγάζει από τον Δία.Έτσι, ο Θεός Άρης βρίσκεται υπό το κράτος και την εξουσία του φιλίου Διός.
Σε όλες τις θρησκείες υπάρχει προστάτης του στρατού, του ναυτικού, κλπ. γιατί κάποτε εμφανίζεται έντονη η απειλή εξάλειψης ενός λαού από εξωτερικούς εχθρούς. Όλες οι θρησκείες όπως είναι ευνόητο, ευλογούν τα όπλα όταν τίθεται θέμα πολέμου και αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων ενός λαού, όταν τίθενται θέματα ανεξαρτησίας, ελευθερίας κλπ. Αυτή ακριβώς την ανάγκη για έσχατη αυτοάμυνα μπροστά στον κίνδυνο της εξάλειψης ενός λαού, εκφράζει ο Άρης και όχι αναίτια, άδικη επιθετικότητα η οποία κινείται έξω από την δικαιοσύνη και έξω από τις επιταγές των Θεών.
Ο Ομηρικός Ύμνος του Άρη λέει τα εξής: «θάρρος χάρισέ μου μακάριε, να κρατιέμαι στους σωτήριους θεσμούς της ειρήνης, αποφεύγοντας τις μάχες με τους εχθρούς και τους βίαιους θανάτους». Ο Θεός Άρης, εκφράζει επίσης κάθε μορφή άμυνας, όπως η μικροβιολογική άμυνα του οργανισμού, όπως και κάθε μορφή «συστράτευσης» των δυνάμεων ενός συστήματος (βιολογικού η απρόσωπου, θεσμικού, κλπ.) και «πάλης» για έναν αγαθό σκοπό, όπως η επίτευξη ενός επιστημονικού επιτεύγματος, η επίτευξη ενός κοινωνικού στόχου, κλπ. γενικά ότι απαιτεί δράση σε σχέση με ένα σκοπό. Για τον ίδιο λόγο και η Θεά Αθηνά αναπαρίσταται πάνοπλος. Γιατί η σοφία και η σκέψη πάντοτε κινούνται προς ένα σκοπό, ένα αντικείμενο ή ένα επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Όσον αφορά τον Γανυμήδη, που είναι ο «οινοχόος» των Θεών, κάποιοι μιαροί, βέβηλοι και βλάσφημοι ομοφυλόφιλοι από την Κρήτη, σε πολύ πρόσφατη χρονική στιγμή, έφτιαξαν ένα ψεύτικο μύθο, ότι τάχα ο Γανυμήδης συνευρέθηκε ερωτικά με τον Δία. Ο Πλάτων αναφέρει ότι αυτοί έφτιαξαν αυτό το μύθο για να δημιουργήσουν ένα παράδειγμα πίσω από το οποίο να καλύψουν τις δικές τους ερωτικές επιπλοκές και ο Πλάτων συνεχίζει λέγοντας: «Όλοι κατηγορούμε τους συγκεκριμένους Κρητικούς για το ότι έφτιαξαν αυτό τον μύθο».
Ο κατασκευασμένος αυτός και βέβηλος μύθος βέβαια, δεν αναφέρεται πουθενά σε κανένα από τα ιερά κείμενα των Ελλήνων, σε κανένα κείμενο των θεολόγων, του Ορφέα, του Ησίοδου, του Ομήρου κλπ. (καθώς είναι μεταγενέστερος), ούτε σε ύμνους, ούτε σε κείμενα φιλοσόφων που θεολογούν και γενικότερα σε κανένα απολύτως από τα πλατειάς αποδοχής και επιρροής θεολογικά κείμενα. Έτσι, ο μύθος αυτός, δεν υπάρχει για την Ελληνική θρησκεία, είναι άκυρος, δεν έχει για κανένα ισχύ, μόνο για αυτούς που τον έφτιαξαν με την αρρωστημένη φαντασία τους, ούτε και για αυτούς ακριβώς επειδή τον έπλασαν με ψεύτικο τρόπο οι ίδιοι.
Αφήνει παντελώς άθιχτη την πανίερη Ελληνική μας θρησκεία και την μνήμη των προγόνων μας. Βέβαια, στους Έλληνες, τίποτα δεν εγείρει ποινή στο επίπεδο των απόψεων, ούτε η βλασφημία, παρά μόνον αγνόηση και υποτίμηση. Στους Έλληνες, ευτυχώς, δεν υπάρχουν αποκεφαλισμοί και καύσεις ζωντανών ανθρώπων για τις ιδέες τους. Γι αυτό οι Έλληνες όπως και τότε, έτσι και τώρα, απλώς αγνόησαν και αγνοούν ένα τέτοιο μύθο, και αυτούς που τον έφτιαξαν.
Όλοι οι Θεοί προσαγορεύονται: Φίλε / Φίλη (σε πάρα πολλά κείμενα) πχ «Φίλε Ήφαιστε», «Φίλη Αθηνά» κλπ.(Υπενθυμίζεται ότι η σωστότερη απόδοση της αρχαίας Ελληνικής λέξης «φίλος» στα νέα Ελληνικά, είναι: αγαπητός, αγαπημένος / αγαπητός φίλος, καθώς φιλώ = αγαπώ. Εμπεριέχει την έννοια της Αγάπης και ανάγεται σε αυτήν. Στην νέα Ελληνική γλώσσα όμως, έχει καταλήξει να χρησιμοποιείται χωρίς κατ ανάγκη να εμπεριέχει την έννοια της αγάπης, υποδηλώνοντας πολλές φορές απλά ένα άτομο που μπορεί να συνυπάρχουμε σε ένα εργασιακό για παράδειγμα χώρο χωρίς να υπάρχει ισχυρή σύνδεση αγάπης και φιλίας. Όλοι οι Θεοί αγαπούν τους ανθρώπους και είναι οι ίδιοι Αγάπη ως ουσία.
Η Φιλότητα και ο Έρωτας για τους Έλληνες είναι η ίδια η ουσία, το νόημα της ζωής, η ίδια η πνοή των ζώντων οργανισμών, η τελείωσις και ο σκοπός του ανθρώπινου βίου. Είναι το μόνο, το μοναδικό περιεχόμενο της Ελληνικής Θρησκείας και της Ελληνικής όρασης. Η Φιλότης των Θεών φτάνει σε τεράστια ύψη, σε ασύλληπτα μεγέθη, σε άπειρη ποσότητα, και ένταση. Ανοίγουν οι κρουνοί του ουρανού, της Θείας Φιλότητας. Οι ναοί των Ελλήνων, της Ελληνικής θρησκείας, είναι ναοί της Φιλότητας. Είναι ναοί της Θείας Φιλότητας.
Μαρμάρινη κολοσσική κεφαλή της Θεάς Άρτεμης από τον ναό της Δήμητρας και της Δέσποινας στην Λυκόσουρα Αρκαδίας 190-180 π.κ.ε. (1735) Η κεφαλή προέρχεται από το όρθιο, υπερφυσικού μεγέθους, άγαλμα της Θεάς Άρτεμης, που ανήκει στο λατρευτικό σύνταγμα του ναού των Μεγάλων Θεαινών, της Δήμητρας και της Δέσποινας, στην Λυκόσουρα Αρκαδίας, έργο του Μεσσήνιου γλύπτη Δαμοφώντα. Η Θεά, που παριστανόταν όρθια, ντυμένη με νεβρίδα, είχε κρεμασμένη στον ώμο την φαρέτρα και κρατούσε στο ένα χέρι δάδα και στο άλλο δύο δράκοντες. Τα μάτια ήταν ένθετα. Τα μαλλιά χτενισμένα προς τα πίσω σχηματίζουν την λεγόμενη «πεπονοειδή» κόμμωση. Στο κεφάλι φορά στεφάνη, ενώ στις οπές στα αυτιά και τους κροτάφους θα στερεώνονταν πρόσθετα μετάλλινα κοσμήματα. Μάρμαρο πελοποννησιακό.
***
Όλοι οι Έλληνες μίλησαν για την Φιλότητα.
Οι Έλληνες είναι το γένος του Έρωτα.
Η στιγμή της ιεροπραξίας είναι η ίδια η πραγμάτωση της φιλότητας και την στιγμή αυτή της ενώσεως με τους Θεούς εν μέσω αυτής, επιθυμεί κανείς να την μοιραστεί και να την βιώσει μαζί με άλλους συνανθρώπους του. Για αυτό έχουμε τις δημοτελείς εορτές, τις κοινές ιερουργίες. Αυτή είναι η τελειότητα και η πληρότητα του νοός για έναν Έλληνα: Η Φιλότητα για οτιδήποτε τον περιβάλλει. Αυτό είναι Πνευματικός ο Ελληνισμός: Η Φιλοτητα για τις ορατές μορφές του κόσμου ετούτου και όσες δεν είναι ορατές, καθότι: «η φύσις κρύπτεσθαι φιλεί».
Άπειρη Φιλότης για όλες τις μορφές που ήρθαν στην ύπαρξη και τελούν στην ύπαρξη και μια συμπόνοια για τον χαμό όλων των μορφών, που είναι εν ζωή και το χορτάρι πεθαίνει και το ζώο πεθαίνει και ο άνθρωπος. Τι άλλο λοιπόν από το να θαυμάσει ο άνθρωπος με την σύντομη ζωή του όλες τις μορφές του κόσμου που επίσης έχουν κι αυτές σύντομη ζωή;
Αυτό είναι Ελληνική Σοφία
Το δέσιμο του ανθρώπου με τον χώρο γύρω του, το να πλημμυρίζει κανείς με αισθήματα φιλότητας και θαυμασμού για οτιδήποτε τον περιβάλλει. Ο Θαυμασμός είναι η ίδια η όραση του Έλληνα. Στην προοπτική ματιά προς τον χώρο γύρω τους, λόγω της φιλότητας τους προς όλα αυτά που σφαιρικά, προοπτικά τους περιέβαλλαν, οφείλεται και η προοπτική στα έργα τέχνης των Ελλήνων: Η προοπτική των ναών, των κούρων (των γλυπτών) η προοπτική αναδίπλωση και πληρότητα των σχημάτων των αγγείων, κλπ. Η καθολικότητα, πληρότητα του θαυμασμού προς τον χώρο (γύρω μας) δημιουργεί την προοπτική στις διαφορετικές εκφάνσεις της Ελληνικής τέχνης. Η απτότητα των γλυπτών και των ναών οφείλεται ακριβώς στην τόσο ευαίσθητη εκδήλωση του Έρωτα προς τα πάντα.
Όταν θάβονταν ο νεκρός, τοποθετούσαν μαζί του μερικά από τα πολύ αγαπημένα του αντικείμενα. Συνήθεια που ατόνησε η εγκαταλείφθηκε στον χριστιανικό μεσαίωνα. Σε καμμία άλλη γλώσσα η έννοια της Φιλότητας δεν εκφράζεται με τόσους λεκτικούς τύπους όσο στην αρχαία ελληνική γλώσσα. Οι Θεοί έχουν ο καθένας αγαπημένα ζώα, φυτά, πετρώματα, σχήματα, σύμβολα, κλπ. Επίσης αγαπούν ιδιαίτερα συγκεκριμένους τόπους στους οποίους είναι πολιούχοι η που έχουν ιερά τεμένη και λατρευτικούς χώρους αφιερωμένους σ’ αυτούς.
Για τους Έλληνες, όλες οι αρετές πηγάζουν από τον Ερωτα και είναι εκφάνσεις του. Η Φιλότητα τροφοδοτεί και δίνει νόημα και περιεχόμενο σε όλες τις άλλες αρετές και αποτελεί το ιδεώδες και την τελείωση αυτών. Η Φιλότητα είναι προϋπόθεση κάθε αρετής και πραγμάτωση όλων των αρετών. Όλες οι αρετές μαζί συνθέτουν την Φιλότητα – Ερωτα. Οι αρετές είναι τα μέρη και ο Ερωτας είναι το όλον. Το αιώνιο πρότυπο ανθρώπου για τους Έλληνες είναι οι άνθρωποι της Χρυσής Εποχής κατά την οποία οι άνθρωποι ζούσαν σε απόλυτη Φιλότητα με τους Θεούς κι αναμεταξύ τους.
Χιλιάδες αρχαία Ελληνικά κείμενα αναφέρονται στην Φιλότητα.
Σε πολλά σημεία στην αρχαία Ελληνική γραμματεία ο συγγραφέας απευθύνεται στους αναγνώστες με την έκφραση: «Ώ φίλοι». Το επίθετο: «Διίφιλοι» σήμαινε αυτούς που αγαπάει εξαιρετικά ο Δίας και που αγαπούν τον Δία. Κάποιες φορές με αυτό το επίθετο απεκλήθησαν και βασιλείς, ίσως βάσει της άποψης στα Μυκηναικά χρόνια ότι ορισμένοι ήταν απόγονοι του Διός. Οι Αμφικτυονίες και τα Κοινά είναι θρησκευτικοί θεσμοί που στόχο έχουν να εμπεδώσουν σχέση αγάπης και συναδέλφωσης ανάμεσα στις συμμετέχουσες πόλεις. Είχαν πάντα ένα Ιερό τέμενος ως θρησκευτικό τους κέντρο όπως οι Δελφοί το Πανιώνιο κλπ.
Η ίδρυση των πανελληνίων αθλητικών αγώνων -Ολύμπια, Πύθια, Νέμεα, Ίσθμια, Λύκαια- είχε ακριβώς το ίδιο νόημα να προκαλέσει την αλληλεγγύη, την Φιλότητα, αγάπη και την συναδέλφωση μέσω της κοινής προσπάθειας σε έναν ιερό αγώνα που τελούνταν πάντοτε μέσα στους ιερούς χώρους, με την επίκληση των Θεών. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι Ολυμπιακοί αγώνες, οι μεγαλύτεροι σε σημασία αγώνες, ξεκίνησαν με την ρήση του Δελφικού Απόλλωνα στο ερώτημα που είχε τεθεί για το πώς θα εκλείψει το μίσος και ο πόλεμος ανάμεσα στους ανθρώπους. Και η απάντηση ήταν: Να συστήσετε αθλητικούς αγώνες.
Χρυσό σφραγιστικό δακτυλίδι. Τίρυνθα, 15ος αι. π.κ.ε. Πρόκειται για το μεγαλύτερο γνωστό σφραγιστικό δακτυλίδι στον Μυκηναϊκό κόσμο. Απεικονίζεται πομπή λεοντοκέφαλων δαιμόνων που κρατούν σπονδικές πρόχους και προχωρούν προς καθιστή σε θρόνο γυναικεία Θεότητα. Η Θεά φορά μακρύ χιτώνα και υψώνει τελετουργικό κύπελλο. Πίσω από τον θρόνο διακρίνεται αετός, σύμβολο εξουσίας, ενώ στον ουρανό εικονίζονται ο «τροχός» του ηλίου και η ημισέληνος.
***
Η γνώση του κόσμου, η Φιλότητα γι’ αυτόν σ’ εξημερώνει. Όχι η άγνοιά του.
Αυτή είναι η Ελληνική θέση.
Οι ιερείς των ναών και των ιερών κέντρων στην αρχαία Ελλάδα, ήταν πρόσωπα εξαιρετικά για το ήθος τους, προσηνή, φιλικά στην συμπεριφορά τους προς τους συνανθρώπους τους, πλήρεις από την Φιλότητα Θεών και ανθρώπων, πραγματικά πρότυπα για τις κοινωνίες που ζούσαν. Για τους Έλληνες, η Φιλότητα για τον συνάνθρωπο είναι η μεγαλύτερη αξία της ζωής. Η Φιλότητα, όπως την ορίζει ο Αριστοτέλης: «Έστω δη το φιλείν το βούλεσθαι τινι α οίεται αγαθά, εκείνου ένεκα, αλλά μη αυτού, και το κατά δύναμιν πρακτικόν είναι τούτων». (Ας τεθεί σα βάση ότι η Φιλότητα σημαίνει το να επιθυμεί κανείς για κάποιον, όσα νομίζει καλά για κείνον κι όχι για τον εαυτό του, και να ενεργή όσο μπορεί για να τα αποκτήσει εκείνος.)
Είναι ενδεικτικό, ότι στα Δελφικά Παραγγέλματα υπάρχουν πέντε παραγγέλματα που αναφέρονται στην Φιλότητα για τον συνάνθρωπο, περισσότερα από όσα αναφέρονται στην Φιλότητα για τα οικεία πρόσωπα, σ’ αυτήν αναφέρονται δύο παραγγέλματα, ίσως και επειδή, οι άνθρωποι ευκολότερα τηρούν αυτό το είδος της Φιλότητας.
Η αληθινή Φιλότητα, δεν ζητάει ανταπόδοση: «η φιλία καθ αυτήν αιρετή είναι. Δοκεί δ εν τω φιλείν μάλλον η εν τω φιλείσθαι είναι. Σημείον δ αι μητέρες τω φιλείν χαίρουσαι, αντιφιλείσθαι δ ου ζητούσιν» Αριστοτέλης (Ηθικά Νικομάχεια, 1159α, 26-30).
Η Ελληνική Φιλότητα, είναι αγνή, πηγαία, δεν περιμένει ανταπόδοση, ακατάπαυστη.
Οι Έλληνες ως λαός είναι δοτικοί στα συναισθήματά τους.
Η βάση για την καλλιτεχνική έκφραση και την δημιουργία, είναι πάντα ένα θερμό ψυχικό κέντρο, μια θερμή ψυχή, ένα περίσσευμα ψυχής, η Φιλότητα για τον κόσμο, η μέθεξη, η συμμετοχή στον κόσμο, το να εντρυφεί κανείς στο είναι. Και όλο αυτό το πλούσιο ψυχικό δεδομένο Φιλότητα, είναι αυτό που έκανε τους Έλληνες τον κατ’ εξοχήν καλλιτέχνη λαό της ιστορίας.
Η Φιλότητα που μας παρέχουν οι Θεοί, έχει άπειρες ποιότητες, τρόπους να εκδηλώνεται, αποχρώσεις και έχει κάθε φορά διαφορετικό είδος και ύφος και τα πάντα λάμπουν στην Φιλότητα των Θεών. Όπως οι ναοί και τα πάντα χαίρονται. Όπως τα χαρούμενα πρόσωπα στους κούρους και στις κόρες. «Δει δε ιλαρά τα των θεών ξόανα ποιείν και μειδιώντα, ίνα αντιμειδιάσωμεν αυτοίς ή φοβηθώμεν» Διογένης ο Οινοανδεύς. (Τα αγάλματα των Θεών πρέπει να τα κατασκευάζουμε χαρούμενα και γελαστά για να μπορούμε να τους ανταποδίδουμε το χαμόγελο και όχι να φοβόμαστε).
Ο θεσμός της κηδείας και ο τρόπος που γινόταν στην αρχαία Ελλάδα, δείχνει πόσο έντονοι ήταν οι δεσμοί ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας. Σε παραστάσεις σε αγγεία και περιγραφές μέσα στα κείμενα βλέπουμε τους οικείους να κλαίνε, να οδύρονται, να τραβούν τα μαλλιά τους κλπ, δείγματα όλα της έντονης Φιλότητας για τον νεκρό. Στις επιτύμβιες στήλες, η συνηθέστερη εικόνα, είναι αυτή του νεκρού σε μια οικογενειακή στιγμή, η με κάποιο οικείο του συγγενικό πρόσωπο. Αυτήν την σκηνή της Φιλότητας και της οικογενειακής θαλπωρής θεωρούσαν οι πρόγονοί μας την αξιολογότερη του βίου και την αξιολογώτερη προς απεικόνιση και ως σύνοψη της ανθρώπινης ζωής. Εκατοντάδες επιτύμβιες παριστάνουν νεκρές μητέρες να κρατούν στοργικά τα παιδιά τους, τους οικείους του νεκρού να εναγκαλίζονται τον νεκρό, θερμές από Φιλότητα οικογενειακές στιγμές.
Απεικονίσεις του Φιλίου Διός υπάρχουν: σε δύο αφιερωματικά ανάγλυφα στην Αττική, όπου παριστάνεται ένθρονος να υποδέχεται τους λατρευτές του, στην Λέσβο, στην Πέργαμο, ενώ στον λαμπρό ναό του Φιλίου Διός στην Μεγαλόπολη το άγαλμά του που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Πολύκλειτος ο νεώτερος, έφερε κοθόρνους, κύπελλο σπονδής, αετοφόρο θύρσο κλπ (Παυσανίας, 8.31,4). Στην Επίδαυρο, έχουμε μία επιγραφή που αναφέρει: «Διί Φιλίωι Πύροιος κατ όναρ (ανέθηκεν)» Το αφιέρωμα αυτό αφιέρωσε ο Πύροιος στον Φίλιο Δία σύμφωνα με όνειρο που είδε.
Στην Αθήνα σε στήλη αναφέρεται: «Ιερέως και ερανιστών Διός Φιλίου» (Ιερέα και λατρευτών του Φίλιου Δία). Στο θέατρο του Διονύσου στο πλάι της Ακρόπολης στην Αθήνα, στα διακριτά καθίσματα των ιερέων στην πρώτη σειρά του θεάτρου, στο κάθισμα του ιερέως του Φίλιου Δία υπάρχει η επιγραφή: «Ιερεύς Διός Φιλίου». Στο Άργος, άγαλμα του Φιλίου Διός είχε φιλοτεχνήσει ο Πολύκλειτος ο νεότερος. Στη Μεγαλόπολη στη δυτική όχθη του ποταμού Ελισσόντα υπήρχε άγαλμα του Φιλίου Διός, όπως και τα αγάλματα των Ωρών, των Νυμφών, της Αφροδίτης, της Ήρας, του Ηρακλή, κλπ. Στον Πειραιά υπήρχε ιερό του Διός Φιλίου κοντά στο ιερό του Διός Μειλιχείου και το ναό της Αγαθής Τύχης.
Σύμφωνα με χρησμό του μαντείου των Δελφών ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του κόσμου, ήταν ο Αγλαός από την Ψωφίδα της Αρκαδίας, ο οποίος είχε ένα μικρό χωράφι στο ύπαιθρο και το καλλιεργούσε και από την μεγάλη του Φιλότητα για τους Θεούς, αφιέρωνε σ αυτούς ένα τμήμα από τη σοδειά του.
Πάρα πολλά παραδείγματα έντονης Φιλότητας – Έρωτα, υπάρχουν στην Ελληνική Μυθολογία και Ιστορία
– Ο Ορφέας και η Ευρυδίκη: Ο Ορφεύς κατέβηκε στον Άδη για να βρει την Ευρυδίκη.
– Ο Δάμων και ο Φιντίας: όταν επρόκειτο να θανατωθεί ο ένας, ο άλλος τον αντικατέστησε όπως είχε ζητήσει για μία ολόκληρη ημέρα. Η συμφωνία ήταν ότι αν δεν γυρνούσε θα θανατώνονταν ο φίλος του που οικειοθελώς τον αντικατέστησε.
-Η Άλκηστη και ο Άδμητος: Η Άλκηστις θέλησε να πεθάνει στην θέση του Άδμητου.
– Ο Πυγμαλίων: Ήταν γλύπτης και αγάπησε υπερβολικά ένα γλυπτό του. Για αυτό, η υπερβολική Φιλότητα για ένα έργο τέχνης, ονομάζεται: «Πυγμαλιωνισμός»
– Ο Νάρκισσος, ο οποίος ερωτεύτηκε τόσο έντονα τον εαυτό του, που καθρεφτιζόταν συνεχώς σε ένα ποτάμι.
– Ο Αιγέας: Ο Αιγέας αυτοκτόνησε όταν νόμισε ότι είχε πεθάνει ο γιος του Θησέας. Το Αιγαίο πέλαγος πήρε το όνομά του από αυτή την έκφραση πατρικής φιλότητας.
– Ο Κλεόμβροτος από την Αμβρακία ο οποίος αυτοκτόνησε πηδώντας από τα τείχη της πόλης για να βρεθεί πιο κοντά στους Θεούς και στους ενάρετους ανθρώπους. Είχε μόλις διαβάσει ένα σύγγραμμα του Πλάτωνα το οποίο μιλούσε για την αθανασία της ψυχής. Τα τελευταία του λόγια ήταν: «Ήλιε, χαίρε». -Καλλιμάχου επιγράμματα.
– Η Βασιλώ που αυτοκτόνησε όταν πέθανε ο αδελφός της Μελάνιππος. Δεν άντεχε να ζει χωρίς τον αγαπημένο της αδελφό. -Καλλιμάχου επιγράμματα.
– Ο Οδυσσέας που από την υπερβολικό Έρωτα για την γυναίκα του Πηνελόπη, αρνήθηκε την αθανασία που του προσέφερε η Καλυψώ αν έμενε κοντά της.
– Ο Κόδρος, τελευταίος βασιλιάς της Αθήνας, ο οποίος όταν έμαθε ότι ο χρησμός έλεγε ότι θα νικήσει η πόλη της οποίας ο βασιλιάς θα σκοτωθεί πρώτος, πήγε οικειοθελώς στις τάξεις των εχθρών και σκοτώθηκε.
– Οι Κορίνθιοι όταν κατελήφθη η πόλη τους από τους Ρωμαίους, λόγω της μεγάλου θαυμασμού για την πόλη τους, αυτοκτόνησαν σε μεγάλους αριθμούς γιατί δεν μπορούσαν να αντέξουν την πόλη τους κατακτημένη.
Ονόματα αρχαίων Ελληνικών πόλεων η τοπωνύμια που φέρουν την έννοια της Φιλότητας
– Φίλα: Πόλη της Πιερίας την οποία έκτισε ο Δημήτριος προς τιμήν της μητέρας του.
– Φιλαδέλφεια: Πόλη της Μικράς Ασίας στις όχθες του Καλυκάδνου ποταμού.
– Φιλαίδαι (οι) Δήμος της Αττικής, της αιγηίδας φυλής. Κάτοικος: Φιλαίδης.
– Φιλανόριον: Χωριό της Αργολίδας.
– Φιλέας (η Φιλέης) Χωριό της Θράκης.
– Φίλιος: νησί του Αιγαίου.
– Φίλαρος: ποταμός στη Βοιωτία.
– Φιλύρα: όνομα πηγής που αναφέρει ο Καλλίμαχος στον: Ύμνο εις Δία.
Η ίδια η συμφωνία του ρυθμού, η αρμονία σχημάτων, χρωμάτων, γλυπτικών μορφών κλπ στην αρχαία Ελληνική τέχνη είναι η μεταφορά της Φιλότητας στα εικαστικά στοιχεία. Γιατί η Φιλότητα είναι άρμοσις, συναλληλία, συμφωνία, ενότητα. Η Πολυγνώτεια τετραχρωμία, η οποία χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό στην αρχαία Ελληνική ζωγραφική, έχει δίκαια αποκληθεί και «τετραχρωμία της Φιλότητας», γιατί είναι το χρωματικό αντίστοιχο της ενότητας, της συνέχειας, της συμφωνίας, της συνοχής. Μάλιστα είναι η μόνη αρμονική χρωμάτων που έχει φυσική επαλήθευση, μια και συναντάται κατ εξοχήν στην φύση. Ο Πλάτωνας δε, αναφέρει ότι αν ζωγραφίζοντας κανείς ένα πρόσωπο δεν χρησιμοποιήσει Πολυγνώτεια χρώματα, αλλά κάποια άλλα, θα χάσει την φυσική χροιά του ανθρώπινου προσώπου.
Συμβολικά οι Θεοί, παρουσιάζονται στην Μυθολογία, να ανήκουν όλοι σε μία οικογένεια, να είναι όλοι μέλη της ίδιας Θείας Οικογένειας και έχουν όλοι συγγενικές σχέσεις μεταξύ τους. Αυτός ο συμβολισμός, δεν απηχεί απλώς την αιτιώδη σχέση τους, αλλά γίνεται για να δοθεί έμφαση στην θερμή σχέση Φιλότητας μεταξύ τους. Όταν δύο πόλεις ενέτειναν τις φιλικές τους σχέσεις, έχοντας τους Θεούς ως εγγυητές της σύσφιξης των σχέσεών τους, έφτιαχναν συχνά μαρμάρινες πλάκες με ανάγλυφες τις μορφές των πολιούχων Θεών των πόλεών τους να ανταλλάσσουν χειραψία η κάποιο τύπο ασπασμού -εναγκαλισμού πχ Η Αθηνά χαιρετάει την Ήρα της Σάμου, η αλλού η Αθηνά χαιρετάει γυναικεία μορφή -προσωποποίηση της Σικελίας.
Σύγκριση με άλλες θρησκείες. Σε καμία άλλη θρησκεία η έννοια της Φιλότητας δεν είναι τόσο ακέραια, τόσο ολοκληρωμένη, τόσο πλήρης όσο στην Ελληνική Θρησκεία.
Για παράδειγμα στο χριστιανισμό υπάρχει μια εκτρωματική και λειψή έννοια αγάπης: «Μην αγαπάτε τον κόσμο, ούτε αυτά που είναι μέσα στον κόσμο. Αν κάποιος αγαπάει τον κόσμο, η αγάπη του Θεού δεν υπάρχει μέσα σε αυτόν.» Ιωάννου Α. β:15. «Όποιος λοιπόν θελήσει να είναι φίλος του κόσμου, εχθρός του Θεού καθίσταται.» Προς Ιακώβ 4:4 «Ότε δε προσέρχονται τω κτίσματι αποστρέφεσθαι τον κτίστην» (Όταν πλησιάζουν τον κόσμο (την Φύση) απομακρύνονται από το Θεό.) Αθανασίου αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας Κατα Αρριανόν λόγος πρώτος. «Τα άνω φρονείτε μη τα επί της γης» Προς Κολλοσαείς 3:1-2 «Όποιος ποθεί τον κόσμο, δεν αγαπά το Θεό. Όποιος συναναστρέφεται τον κόσμο, δεν μπορεί να συναναστρέφεται τον Θεό. Όποιος φροντίζει τα του κόσμου, δεν φροντίζει τα του Θεού.» Αββά Ισαάκ ο Σύρος. Ασκητικοί Λόγοι. Μελέτημα 2ον ,7.
Ο χριστιανισμός αποσυνδέει την έννοια της αγάπης τόσο από τον ορατό κόσμο, όσο και από τις αισθήσεις του ανθρώπου. Κάτι τέτοιο όμως είναι και αφύσικο και αδύνατο και περιορίζει την έννοια της Φιλότητας αφαιρώντας της την πληρότητα. Παρόμοια διαστρέβλωση και έκπτωση της έννοιας της Φιλότητας υπάρχει στον μουσουλμανισμό. Ο χριστιανισμός με πολλούς τρόπους είναι ένα εκδηλωμένο μίσος, σε πολλά ακόμη σημαντικά θέματα ο χριστιανισμός δείχνει έλλειψη αγάπης, όπως το μίσος για τους αλλόδοξους, η υποτίμηση της γυναίκας (την οποία ο Γιαχβέ-Χριστός απέκλεισε από το θείο επίπεδο), ενώ πάντοτε και σε όλους τους λαούς αντιπροσωπευόταν.
Όλοι οι λαοί έχουν και Θεούς και Θεές. Μάλιστα ο αδογμάτιστος χαρακτήρας της Ελληνικής Θρησκείας επιτρέπει σε μια γυναίκα να λατρεύει την ανώτατη Θεότητα ως θηλυκή -Ευρυνόμη, Μητέρα των Θεών, Φιλότητα Θεά, Φύσις, Ειμαρμένη, κλπ. Για παράδειγμα, στην Ιερή άλτη της Ολυμπίας, λατρευόταν και ο Δίας, και η Μητέρα των Θεών, ο ναός της ήταν το «Μητρώον», που βρισκόταν ακριβώς μπροστά στη είσοδο του σταδίου. Η Μητέρα των Θεών ονομάζεται και Αγαθή Θεά. Για παράδειγμα, στον Πειραιά στο Αρχαιολογικό Μουσείο, υπάρχει το αναθηματικό ανάγλυφο του Πυθόνικου στην Αγαθή Θεά, όπου απεικονίζεται σε μεγαλύτερη διάσταση από τους λατρευτές της, κάτι που συνηθιζόταν στις απεικονίσεις των Θεών. Στο άνω μέρος της στήλης, αναγράφεται ότι αφιερώνεται στην Αγαθή Θεά.
Η εχθρική διάθεση για την επιστήμη, τη μόρφωση, την ελευθερία της σκέψης και του λόγου, την δημοκρατία, ο ίδιος ο δογματικός χαρακτήρας του χριστιανισμού που είναι εξ ορισμού αντίθετος με την έννοια της αγάπης, η υποτίμηση των ζώων και των συναισθημάτων τους (δεν αναγνωρίζουν ύπαρξη ψυχής στα ζώα) η επικύρωση εγκλημάτων του Γιαχβέ εναντίον μη εβραίων, η απειλή του Γιαχβέ-Χριστού για σφαγή αλλόδοξων -μην ξεχνάμε και την εντυπωσιακή σε μισαλλοδοξία φράση του: «Όσοι δεν πιστέψουν σε μένα φέρτε τους εδώ και κατασφάξτε τους» που οδήγησε στις κατοπινές σφαγές των Ελλήνων και στην γενικότερη διάπραξη σφαγών από τους χριστιανούς.
«Πλην τους εχθρούς μου εκείνους τους μη θελήσαντας με βασιλεύσαι, αυτούς αγάγετε ώδε και κατασφάξατε αυτούς έμπροσθέν μου» Χριστός-Γιαχβέ (Λουκάς ΙΘ΄ 27-28) (Τους εχθρούς μου εκείνους οι οποίοι δεν θέλουν εγώ να είμαι βασιλιάς σε αυτούς, φέρτε τους εδώ και κατασφάξτε τους μπροστά μου). κλπ.
Όσον αφορά τον χριστιανισμό, να θυμίσουμε εδώ ότι ο χριστιανισμός μιμήθηκε τον κατά πολύ αρχαιότερο Ινδό Θεό Κρίσνα 1.200 π.κ.ε. Ο Κρίσνα γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου από παρθενογέννεση, ο πατέρας του ήταν ξυλουργός, ο Θεός του οποίου μέρος μιας τρειάδας, σταυρώθηκε ανάμεσα σε δύο ληστές, αναστήθηκε, τον είχαν προφητεύσει Ινδοί προφήτες, δήλωνε ότι δεν ήρθε να αλλάξει τον Ινδουισμό αλλά να τον συμπληρώσει, ο (κακός) Θεός Κάμσα έσφαξε όλα τα νεογέννητα της περιοχής προκειμένου να τον δολοφονήσει, αλλά οι γονείς του, φυγάδεψαν το νεογέννητο Κρίσνα κλπ). Επίσης, στο παλαιότερο σε σύγκριση με τον χριστιανισμό ιερό βιβλίο των Περσών «Ζενταβέστα», ο Θεός Αχουραμάσδα στέλνει τον άγγελό του να ενημερώσει την παρθένο Ντουγκντώ ότι θα γεννήσει με θεική επέμβαση, τον σωτήρα του κόσμου, Ζαρατούστρα. Ο Παύλος έκλεψε ασύστολα και καταχράστηκε τις Ελληνικές ρήσεις περί φιλότητας-αγάπης.
«Σε εκείνα τα μέρη του κόσμου όπου η μάθηση και η επιστήμη έχουν επικρατήσει, τα θαύματα έχουν παύσει· αλλά στα μέρη όπου επικρατεί βαρβαρότητα και αμάθεια, τα θαύματα είναι ακόμα της μόδας.» Ethan Allen
***
Π.Α. /2007
Φωτογραφίες GYPAS – Ηω Αναγνώστου
Νεοκλής Φιλάδελφος Μάρκου Ρούσσος «Άρθρα και μελέτες επί του χριστιανικού φαινομένου»
Μελέτησε το βιβλίο του: «Άρθρα-και-μελέτες-επί-του-χριστιανικού-φαινομένου».pdf
Παραπομπές άρθρων για μελέτη:
TERRA PAPERS Η Αλήθεια Είναι Ολοφάνερη
ΑΓΑΠΗ: Αρχαία Ελληνική Λέξη
Χριστιανοί: Αλλοίωσαν τα Αρχαία Ελληνικά
Χριστούγεννα Προ Χριστού
Σκυθόπολη και Σταυροφορίες: Θρησκευτικό Πλιάτσικο
Χριστιανικοί Αναθεματισμοί Κατά των Ελλήνων
Ο «Μέγας» Αιμοχαρής Κωνσταντίνος
Κτηνώδης Χριστιανισμός – Ποτάμια Αίματος
Μαρκήσιος ντε Σαντ: Τα υπόγεια του Χριστιανισμού
*Το “Φιλιαν Αγάπα” ειναι φράση του Ξενοκράτους που σημαίνει “ΘΑΥΜΑΖΕ ΤΗΝ ΦΙΛΙΑΝ” αυτό ακριβώς σημαίνει κυριολεκτικά και η λέξη αγάπη= ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ
Ομηρικό Λεξικό του Ι. Πανταζίδου
