Ο Κύκλωψ του Ευριπίδη είναι το μοναδικό ακέραια σωζόμενο σατυρικό δράμα. Κατά πάσα πιθανότητα γράφτηκε ανάμεσα στο 410 με 415 π.Χ., ενώ δεν είναι γνωστό σε ποια τετραλογία ανήκε. Η υπόθεση του δράματος αντλείται από την ένατη ραψωδία της Ομηρικής Οδύσσειας και πραγματεύεται, με μια άλλη οπτική εξαιτίας της παρουσίας των Σατύρων, τη γνωστή περιπέτεια του Οδυσσέα με τον Πολύφημο. Ο Σιληνός και οι γιοι του, οι Σάτυροι, βγαίνουν στο πέλαγος για να κυνηγήσουν τους Τυρρηνούς ληστές που έκλεψαν τον Διόνυσο, αλλά ναυαγούν στο νησί των Κυκλώπων.
Έτσι, από υπηρέτες του Βάκχου γίνονται βοσκοί και οικονόμοι του Πολύφημου. Η ζωή τους κυλάει βασανιστικά, μέχρι που εμφανίζεται στην ακτή ένα ελληνικό καράβι, με τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του. Ο Σιληνός υποδέχεται θερμά τους ταξιδιώτες και ανταλλάσσει με κρασί, τα τυριά και τα κρέατα του αφέντη του. Όμως, μπροστά στον Πολύφημο, ο Σιληνός θα ισχυριστεί πως έχει πέσει θύμα κλοπής και άγριου ξυλοδαρμού από τους Έλληνες. Μάταια ο Οδυσσέας θα προσπαθήσει να πείσει τον Πολύφημο για το αντίθετο, ζητώντας του να σεβαστεί τους νόμους της φιλοξενίας. Ο Κύκλωπας θα οδηγήσει τους ξένους στην σπηλιά του και θα καταβροχθίσει δύο από αυτούς. Ο Οδυσσέας, μπροστά στον κίνδυνο, οργανώνει ένα σχέδιο εκδίκησης, που καταλήγει στην τύφλωση του Πολύφημου. Ο Κύκλωπας, τυφλός πια, βγαίνει από τη σπηλιά απειλώντας να σκοτώσει τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του, που έχουν ήδη σαλπάρει παίρνοντας μαζί τους και τους Σατύρους.
Παρακολουθήσαμε την παράσταση στις 2 Αυγούστου στο Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Ο κόσμος ήταν σχετικά λίγος παρά την καλή προσφορά του Εθνικού Θεάτρου για το άνω διάζωμα. Πριν την παράσταση υπήρξε ένα μικρό δρώμενο «τύπου τσίρκο του δρόμου» από μέλη του χορού πίσω από τον χώρο της σκηνής και η παράσταση άρχισε με μία εισαγωγή εκτός αρχαίου κειμένου εμπνεύσεως Β. Παπαβασιλείου.
Τα σκηνικά της παράστασης που απεικόνιζαν την σπηλιά του Κύκλωπα ήταν λιτά (μεγάλοι ζωγραφικοί πίνακες) και στήθηκαν και μαζεύτηκαν από τον χορό κατά την διάρκεια της παράστασης. Η μουσική εκτελέστηκε ζωντανά επί σκηνής από τα μέλη του χορού και περιλάμβανε μεταξύ άλλων Μάμπο και Χιπ Χοπ ρυθμούς. Τα περισσότερα κοστούμια ήταν σύγχρονα με εξαίρεση του Δ. Πιατά (Κύκλωπας) που εμφανίστηκε με τον αρχαίο μανδύα . Αποκορύφωμα ο Οδυσσέας (Νίκος Καραθάνος) που εμφανίστηκε με το κουστούμι του Τζόνυ Ντέπ από τους Πειρατές της Καραϊβικής.
Γενικά η παράσταση αποτέλεσε μία μοντέρνα διασκευή του αρχαίου κειμένου σε μία προσπάθεια να έρθει πιο κοντά στην σημερινή πραγματικότητα. Την τάση αυτή την συναντάμε αρκετά συχνά τα τελευταία χρόνια στα θέατρα της χώρας και έχει διχάσει κοινό και κριτικούς.
Το κοινό στην Επίδαυρο ήταν ιδιαίτερα «ήσυχο» κατά την διάρκεια της παράστασης και χάρισε το χειροκρότημα στους ηθοποιούς στο τέλος. Αν λοιπόν σας αρέσουν «εκσυγχρονιστικές» διασκευές θα βρείτε την παράσταση ενδιαφέρουσα.
Η παράσταση θα πραγματοποιήσει περιοδεία σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας.
18 Αυγούστου: Καβάλα
21 Αυγούστου: Δίον
26 Αυγούστου: Βύρωνας
28 Αυγούστου: Πετρούπολη
30 Αυγούστου: Ελευσίνα
4 Σεπτεμβρίου: Νέα Σμύρνη
6 Σεπτεμβρίου: Χαλάνδρι
9 Σεπτεμβρίου: Θεσσαλονίκη
13 Σεπτεμβρίου: Πάτρα
16 Σεπτεμβρίου: Ηλιούπολη
19 Σεπτεμβρίου: Γαλάτσι, Άλσος Βεΐκου
22 Σεπτεμβρίου: Παπάγου
Σκηνοθεσία-μετάφραση: Βασίλης Παπαβασιλείου
Διασκευή: Βασίλης Παπαβασιλείου – Σωτήρης Χαβιάρας
Σκηνικά-Κοστούμια: Μαρί Νοέλ Σεμέ
Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός
Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Κίνηση: Δημήτρης Σωτηρίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Νικολέτα Φιλόσογλου
Δραματολόγοι παράστασης: Βιβή Σπαθούλα, Σωτήρης Χαβιάρας
Διανομή:
-
Οδυσσέας Νίκος Καραθάνος
-
Κύκλωπας Δημήτρης Πιατάς
-
Σιληνός Νίκος Χατζόπουλος
-
Χορός: Γιώργος Γιαννακάκος, Θανάσης Δήμου, Ηλίας Ζερβός, Βασίλης Καραμπούλας, Κώστας Κοράκης, Γιάννης Κότσιφας, Λαέρτης Μαλκότσης, Άγγελος Μπούρας, Μιχάλης Οικονόμου, Χρήστος Σαπουντζής, Μιχάλης Σαράντης, Γιώργος Συμεωνίδης, Χάρης Τζωρτζάκης, Άγγελος Τριανταφύλλου, Σωτήρης Τσακομίδης, Γιωργής Τσουρής, Νικόλας Χανακούλας
Πηγή: Πολιτισμός
