Οι Κήρες, κατά την Ελληνική μυθολογία ήταν δαίμονες του βιαίου θανάτου, κόρες της Νύκτας. Κατά τον Ησίοδο ήταν πτερωτά πνεύματα του θανάτου και της εκδίκησης. Έφεραν μαύρες πτέρυγες, ερυθρά ενδύματα, μεγάλους κυνόδοντες και γαμψά νύχια.
Κατά την περιγραφή του Ησιόδου, “οι μαύρες Κήρες, τρίζοντας τα άσπρα δόντια τους, με μάτια τρομερά, ματωμένες, αχόρταγες, μάλωναν ποια θα πάρει αυτούς που έπεφταν στις μάχες και στις ένοπλες συμπλοκές….
Ο Απολλώνιος ο Ρόδιος ονομάζει τις Κήρες “γρήγορες σκύλες του Άδη, που από τις ομίχλες όπου περιστρέφονται, ρίχνονται πάνω στους ζωντανούς”, ήταν δαίμονες που τις φοβόνταν όλοι κι ήταν πάντοτε έτοιμες να ορμήσουν. Οι Κήρες είναι τα κακά πνεύματα που απελευθερώνονται από το κουτί της Πανδώρας.
Κανένας θνητός δεν μπορούσε να γλιτώσει από τις Κήρες. Διέτρεχαν τα πεδία των μαχών μαζί με τους γύπες και σκόρπιζαν προς κάθε κατεύθυνση την καταστροφή. Πρέπει για άλλη μία φορά να θυμηθούμε ότι Έλληνες είχαν μια πολύ ισχυρή τάση να “ανθρωπομορφοποιούν” τα πάντα, από τους Θεούς τους μέχρι και τις πιο αφηρημένες έννοιες. Και με τη λέξη Κήρες δεν εννοούσαν ακριβώς δαίμονες αλλά μικροοργανισμοί, ιοί! Προς κατάπληξη των σημερινών ιατρών οι αρχαίοι Έλληνες φαίνεται να είχαν συλλάβει την έννοια των ιών χιλιάδες χρόνια πριν! Εδώ φτάνουμε στην ουσία της έρευνάς μας. Οι Έλληνες είχαν “ανθρωπομορφοποιήσει” όχι μόνο τους ιούς αλλά ακόμη και τις “δονήσεις” της κάθε φευγαλέας στιγμής! Κατ΄ έννοια οι Κήρες αποτελούν το αυτό που λέγεται σήμερα “κακιά μοίρα” που κατά τη λαϊκή αντίληψη συνοδεύει τον κάθε άνθρωπο σε όλη του τη ζωή μέχρι να της δοθεί η ευκαιρία να προσδιορίσει τον βίαιο θάνατό του. Στα Ανθεστήρια τη Μεγάλη Αρχαία Ελληνική ετήσια εορτή προς τιμήν του Θεού Διονύσου, τελούμενη στην Αττική και σε πολλές Ιωνικές πόλεις, τη τρίτη και τελευταία μέρα της εορτής
Όλες λαχταρούσαν να πιουν το μαύρο αίμα. Όταν κρατούσαν έναν πολεμιστή που είχε πέσει νεκρός ή τραυματίας, βύθιζαν τα μεγάλα νύχια τους στη σάρκα του και η ψυχή του πήγαινε στον Άδη και στον παγωμένο Τάρταρο, (κρυόεντα Τάρταρον).
Αφού ρουφούσαν το αίμα του, πετούσαν το κουφάρι του πίσω τους και έτρεχαν, μέσα στο σάλαγο και τη σφαγή, να πέσουν πάνω σε καινούργια λεία”.
Ο μανδύας τους ήταν κατακόκκινος από το αίμα των πολεμιστών, που έπεφταν στο πεδίο της μάχης. Χτυπούσαν παντού τον άνθρωπο, τόσο στο κρεβάτι του, όσο και πάνω στα κύματα της θάλασσας. Μερικές φορές τις ονόμαζαν σκύλες και κόρες του Άδη.
Συνεπώς, οι Κήρες αποτελούσαν, αλληγορικά, τις ανθρωπόμορφες εκείνες δυνάμεις που επιφέρουν το μοιραίο τέλος των βαριά τραυματισμένων καθώς και την τελευταία όψη αυτών, όπως π.χ. οι ανοικτές πληγές, η ακατάσχετη αιμοραγία, ο ιδρώτας, ο βογγυτός κ,λπ.
Κάποιες Kήρες απεικονίζονται σε αμφορείς και οι περισσότερες από αυτές μοιάζουν σαν άσχημες νεράιδες ή γιγαντιαίες μέλισσες με ανθρώπινο πρόσωπο.
Όπως θα δούμε στη συνέχεια, οι Κήρες είναι στην πραγματικότητα η ανθρωπόμορφη απεικόνιση κάποιων συγκεκριμένων εννοιών ή λεπτοφυών ενεργειών. Με τις Κήρες φαίνεται να σχετίζονται και οι λεγόμενες “Άρπυιες”
Η Harrison ερεύνησε τα αρχαία κείμενα και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Κήρες αντιπροσωπεύουν κυρίως αόρατες, μικροσκοπικές οντότητες ή “ενέργειες”. Για παράδειγμα, όταν κάποιος έπεφτε σοβαρά άρρωστος οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν ότι το σώμα του είχε “καταληφθεί” από Κήρες!
Μία άλλη σχετική με Κήρες απεικόνιση πηγάζει από το πιο δραματικό ίσως επεισόδιο της Ιλιάδας: o Αχιλλέας και ο Έκτωρ μονομαχούν μέχρι θανάτου, ενώ ο θεός Ερμής στέκεται ανάμεσα τους κρατώντας μια ζυγαριά και μετρώντας διαρκώς το προς ποιανού μέρος κλίνει η ζυγαριά Στα “πιάτα” της ζυγαριάς του θεού Ερμή παρατηρούμε ότι αντί των συνηθισμένων βαρών υπάρχουν δύο Κήρες. Αυτές οι Κήρες αντιπροσωπεύουν τη “φευγαλέα Ειμαρμένη” του κάθε ενός από τους δύο αυτούς ήρωες, την Ειμαρμένη του όπως αυτή διαμορφώνεται και αλλάζει διαρκώς πάνω στη μάχη – μέχρι τη στιγμή που κάποια στιγμή ένα μοιραίο χτύπημα θα κόψει το νήμα της ζωής του ενός από τους δύο ήρωες!
Έτσι ο Αχιλλέας είχε να διαλέξει ανάμεσα στη καλή μοίρα και στη κακή μοίρα. Η μια θα του εξασφάλιζε μακρά ζωή με άδοξο τέλος αν δεν έφευγε από τον τόπο της γέννησής του και δεν εκτείθετο σε κινδύνους, ενώ η άλλη του πρόσφερε σύντομη ζωή με ένδοξο τέλος, και εξ αυτού αθανασία, αν πήγαινε να πολεμήσει κάτω από τα τείχη της Τροίας.
την ημέρα των Χύτρων πίστευαν ότι οι ψυχές ξαναγύριζαν στον επάνω κόσμο και βρίσκονταν αόρατες ανάμεσα στους ζωντανούς.
Πίστευαν ακόμη πως ανάμεσα στις ψυχές υπήρχε και παρουσία πονηρών πνευμάτων που ανέβαιναν στη γη με το άνοιγμα του Άδη και μόλυναν τους ανθρώπους και τις τροφές. H παρουσία των ψυχών και άλλων υπάρξεων του κάτω κόσμου έκανε την ημέρα πένθιμη ή αποφράδα. Για το λόγο αυτό οι Αθηναίοι έβαζαν γύρω από τα ιερά τους ένα κόκκινο νήμα που λειτουργούσε αποτρεπτικά και εμπόδιζε τα πνεύματα να εισέλθουν. Επίσης για να τα εμποδίσουν να μπουν στα σπίτια τους άλειφαν τις πόρτες με πίσσα και μασούσαν ράμφους.
Τα βλαβερά πνεύματα του κάτω κόσμου, που μαζί με τις ψυχές έμπαιναν στα σπίτια από το βράδυ των Xοών και έμεναν με τους ζωντανούς την ημέρα των Xύτρων, τις έδιωχναν την επόμενη ημέρα με τη γνωστή φράση:
« Θύραζε Κήρες,ουκ έτ΄ Ανθεστήρια!»,
δηλαδή «φύγετε ψυχές των νεκρών, τα Aνθεστήρια τελείωσαν πια»
Εξω από την θύρα φύγετε, Κήρες–Δυνάμεις του θανάτου-. τα Ανθεστήρια– δηλαδή η φιλοξενία-τελείωσαν!.
