ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ
Φωτογραφικη επιμελεια RA’KI
Σε χαμηλό λόφο (ύψους 40μ.) αναπτύχθηκε οργανωμένος παράλιος οικισμός των μινωικών χρόνων. Ο οικισμός υπήρξε το κέντρο μιας περιοχής που ξεκινά από το Χαμαίζι δυτικά και φθάνει στην Πραισό νότια και στον Ανάλουκα ανατολικά. Κατά τον 12ο-13ο αιώνα μ.Χ. στην κορυφή του λόφου υπήρχε νεκροταφείο από το οποίο έχουν ήδη ανασκαφεί 32 τάφοι. Μερικα απο τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα του αρχαιολογικού χώρου του Πετρά είναι: α) κυκλώπειο τείχος με τρεις πύργους (5Χ5μ.). β) Δύο σπίτια που έχουν ολοκληρωτικά ανασκαφεί. γ) Το κεντρικό ανακτορικό κτήριο που σώζεται σε έκταση 3 στρεμμάτων.
Η πρώτη οργανωμένη κατοίκηση στον λόφο του Πετρά χρονολογείται στην πρωτομινωική, αλλά η ευρύτερη περιοχή κατοικήθηκε ήδη από την τελική νεολιθική περίοδο, όπως έδειξαν τα ευρήματα της ΚΕΦΑΛΑΣ. Στο τέλος του 20 αιώνα π.χ. ο Πετράς γνώρισε μεγάλη ακμή όπως δείχνουν διάσπαρτα ευρήματα , αλλά κυρίως το υπό ανασκαφή νεκροταφείο.
Επακόλουθο ήταν η ίδρυση του ανακτόρου στην μεσομικωικη ΙΙΑ.Κατα την παλαιό και νέο ανακτορική περίοδο ο Πετράς εξελίχθηκε σε οικισμό αστικού χαρακτήρα, οργανωμένο γύρω από το ανάκτορο και αποτελούσε το οικονομικό και διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής της Σητείας.
Μετά την πτώση του ανακτόρου, τμήμα του λόφου συνέχισε να κατοικείται κατά την υστερομινωικη ΙΙΙΑ και ΙΙΙΒ περίοδο και στην ρίζα του χτίσθηκε ογκώδες διπλό τείχος.
Κατ την υστερομινωικη ΙΙΙΓ ένας νέος οικισμός ιδρύθηκε στην ΚΕΦΑΛΑ.
Ο λόφος του Πετρά παρέμεινε ακατοίκητος μέχρι τον 12 αιώνα μ.Χ. όποτε το πλάτωμα της κορυφής χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο.
*Πολλοί αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι η θέση της αρχαίας Ητείας ή Ήτιδας, πατρίδας του Μύσωνα ενός σοφού που πολλοί τον συγκαταλέγουν μεταξύ των επτά σοφών της αρχαιότητας, βρίσκεται στο μικρό ύψωμα που σήμερα ονομάζεται Πετράς.
Πηγή: ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ
