Η γυναίκα στις θρησκείες του κόσμου

Είναι πραγματικά σοκαριστική η διαπίστωση ότι πολλές από τις γυναίκες ανά την υφήλιο υπομένουν καθημερινά απίστευτης βαρβαρότητας αντιμετώπιση, εξαιτίας των θρησκευτικών πεποιθήσεων που επιβάλει η πίστη σε κάποιον θεό. Από την αποτρόπαιη πράξη της κλειτοριδεκτομής, μέχρι το κάψιμο στην πυρά και τον αποκλεισμό από πολλές κοινωνικές δραστηριότητες, τονίζεται επανειλημμένως η κατώτερη θέση της γυναίκας απέναντι στον άντρα.

Ο χριστιανισμός είναι μια σχετικά φιλική θρησκεία για το ασθενές φύλο, αφού οι περιορισμοί στους οποίους υποβαλλόμαστε αφορούν την είσοδό μας σε συγκεκριμένα μέρη του ναού και φυσικά στο περιβόητο προπατορικό αμάρτημα το οποίο μας βαραίνει. Τουλάχιστον, δεν χρειάζεται να ξυρίζουμε το κεφάλι μας όπως κάνουν οι σκληροπυρηνικές βουδίστριες, ούτε χρειάζεται να λιθοβοληθούμε αν απατήσουμε τον άντρα μας. 

Οι θρησκείες των τελευταίων δύο χιλιάδων ετών διαφέρουν πάρα πολύ από εκείνες της αρχαιότητας στις οποίες το θηλυκό στοιχείο είχε κυρίαρχο ρόλο και απολάμβανε τον σεβασμό, εξαιτίας του γεγονότος ότι κουβαλούσε τη ζωή. Στην πορεία βέβαια, το πράγμα στράβωσε μιας και οι άντρες θέλησαν να έχουν έναν περισσότερο κυρίαρχο ρόλο και λόγο. Τι πιο καλό και πειστικό λοιπόν, από μία θρησκεία που βάζει τον καθένα στη θέση του . . .

 

 

  

Η υψηλότερη και πιο σεβαστή θεότητα που λατρεύθηκε από τους πρωϊμότερους πολιτισμούς ήταν η Μάνα Γη ή αλλιώς η μητέρα Θεά. Τα αρχαιότερα αγάλματα Θεάς που έχουν βρεθεί, έχουν ηλικία 35.000 ετών. Από την στιγμή που είναι το θηλυκό που έχει την ικανότητα να κουβαλάει τη ζωή, να την φανερώνει και να την μεγαλώνει, δεν είναι περίεργο πως η ίδια η Φύση θεωρείτο θηλυκή.
Η μήτρα από όπου όλοι προήλθαμε θα είναι επίσης και ο τάφος μας, οπότε οι γυναίκες στις εποχές εκείνες με σεβασμό θεωρούνταν ως οι δωρητές αλλά και οι καταστροφείς της ζωής. Επίσης, υπήρχε η πεποίθηση πως οι γυναίκες ήταν ευλογημένες με το δώρο της διαίσθησης και πως μπορούσαν να εισέλθουν στον «κάτω κόσμο», την «άλλη πλευρά», το υποσυνείδητο, εκεί όπου θα μπορούσε να επικοινωνήσει με τα πνεύματα και έτσι η τέχνη του σαμανισμού πολλές φορές εξασκούνταν από τις γυναίκες. Πολλές παγανιστικές κουλτούρες θεωρούσαν μάλλον φυσικό, το να καταλαβαίνουν οι γυναίκες καλύτερα τα μυστικά του Σύμπαντος. Συχνά, ήταν οι γυναίκες εκείνες που λειτουργούσαν ως μάγισσες (σοφές), ιέρειες, μάντισσες, θεραπεύτριες, μαίες και σύμβουλοι στα οικογενειακά ή στα περί της τεκνοποίησης.

Βέβαια, η Θεά μπήκε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας όταν οι πατριαρχικοί «πατέρες» δημιούργησαν νέες θρησκείες στις οποίες οι γυναίκες έμαθαν να είναι υπάκουες έτσι ώστε να είναι καλές. Έτσι λοιπόν, όλα τα αρχαία γονιμικά σύμβολα τα οποία οι παγανιστές είχαν ως ιερά, όπως το φίδι, το δέντρο, το μήλο και φυσικά η γυναίκα, δαιμονοποιήθηκαν. Η Εύα έγινε η πρώτη αμαρτωλή που είναι υπεύθυνη για τις αμαρτίες των ανθρώπων, ενώ η Λίλιθ ήταν σύμφωνα με την εβραϊκή ιστορία, η πρώτη κακιά γυναίκας επειδή ήθελε να είναι ανεξάρτητη και δεν δέχθηκε να υποτάσσεται στον άνδρα της Αδάμ. Ας μη μιλήσουμε για την Μαρία Μαγδαληνή, η οποία παρουσιάζεται ως μια παραστρατημένη εξώλης και προώλης.

 

 

 

Η χριστιανική Εκκλησία τοποθετεί στο επίκεντρο της διδασκαλίας της την αγάπη, η οποία όμως δεν είναι αρκετή για να μπορέσει να αναγνωρίσει στην γυναίκα ορισμένα αυτονόητα δικαιώματά της, όπως είναι για παράδειγμα το να αντιμετωπίζεται ισότιμα. Έχουμε λοιπόν διάφορες ενδιαφέρουσες απαγορεύσεις για τις κυρίες του χριστιανισμού, οι οποίες βεβαίως ούτε κατά διάνοια δεν ισχύουν για τους άντρες. 

Έτσι, δεν επιτρέπεται να εισέλθουμε ποτέ και για κανέναν λόγο στο Ιερό ενός ναού, δεν μπορούμε να κοινωνήσουμε ή να ασπαστούμε τα εικονίσματα κατά τις ημέρες της εμμήνου ρήσεως και μπορούμε να έχουμε οποιαδήποτε άλλη ενασχόληση εκτός από το να γίνουμε ιερείς. Φαίνεται ότι ακόμη κουβαλούμε το προπατορικό αμάρτημα στην πλάτη μας, σύμφωνα με το οποίο εμείς φταίμε για τις αμαρτίες όλου του κόσμου. 

Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης λοιπόν, επέλεξαν να βάλουν μία γυναίκα στη θέση αυτή, ενώ είναι σαφές ότι είμαστε κατώτερες των αντρών μιας και δεν δημιουργηθήκαμε παράλληλα με τον Αδάμ αλλά αργότερα, από ένα κομμένο παϊδάκι του. 

Αρκεί να αναλογιστεί κανείς την φύση της Αγίας Τριάδας: Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα. Πού ακριβώς βρίσκεται το θηλυκό στοιχείο; Η πρώτη σε ιεραρχία γυναίκα της χριστιανικής θρησκείας είναι η Παναγία, της οποίας η φύση είναι ξεκάθαρα ανθρώπινη. Αλλά και οι δώδεκα εκλεκτοί μαθητές του Χριστού. Ήταν όλοι άντρες. Μα καμία γυναίκα δεν ήταν άξια πια για να μπει στην εκλεκτή ομάδα του;

Γενικότερα λοιπόν ο χριστιανισμός έχει μια παντελώς άλλη αντιμετώπιση της γυναίκας, σε σύγκριση με τις θρησκείες των περασμένων ετών. Έτσι, αγίες γίνονται όσες ήταν παρθένες, ζούσαν μια ζωή γεμάτη στερήσεις και πέθαιναν από τα βασανιστήρια, την ώρα που οι θεότητες την γονιμότητας των αρχαίων ετών είχαν ως αποστολή να διδάξουν την ηδονή και τη χαρά της ζωής.

Η ίδια η Εκκλησία από την άλλη, κάνει λόγο για ανύψωση του γυναικείου φύλου μιας και με την διδασκαλία του Ιησού Χριστού καταργήθηκαν όλες οι κοινωνικές προκαταλήψεις στην κοινωνία και τη θρησκεία. Αν λοιπόν, ο χριστιανισμός συγκριθεί με άλλες δημοφιλείς θρησκείες, τότε πράγματι, με μια δεύτερη ματιά ( . . . ) η αντιμετώπιση της γυναίκας είναι καλύτερη. Τα όσα ακολουθούν για Ισλάμ, Βουδισμό και Ινδουισμό, λένε πολλά. 

 

 

 

Οι έννοιες «γυναίκα» και ισλάμ είναι μάλλον αποκλίνουσες. Ο μουσουλμανισμός είναι βαθιά προσγειωμένος στην παράδοση του και δεν έχει παρεκκλίνει αυτής της πορείας εδώ και πολλούς αιώνες.Και σε πολλές από τις εκφάνσεις του, υπάρχει ένα κοινό σημείο: Η υποβίβαση της γυναίκας σε σχέση με τον άντρα.Η γυναίκα πρέπει να είναι κτήμα του άντρα της, γεγονός που φαίνεται σε πολλές αποτρόπαιες πράξεις, όμως η κλειτοριδεκτομή.

Όσοι έχουν ταξιδέψει Χριστούγεννα στην Βιέννη, είναι βέβαιο ότι έχουν δει μουσουλμάνες καλυμμένες από την κορυφή μέχρι τα νύχια να μπαίνουν στα πολυκαταστήματα και να φεύγουν, στην κυριολεξία, φορτωμένες με τσάντες των πλέον ακριβών οίκων μόδας. Το μόνο που ξεχωρίζει από την μαύρη φιγούρα είναι το χέρι που ξεπροβάλει για να πληρώσει βγάζοντας χρήματα από ένα Channelτσαντάκι. 

Είναι πολύ γνωστή η θέση της γυναίκας στο Ισλάμ και όλοι μας γνωρίζουμε ότι στα . . . σκληροπυρηνικά μουσουλμανικά κράτη δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν ασυνόδευτες εκτός σπιτιού και δεν μπορούν ακόμη ούτε να επισκεφτούν γυναικολόγο αν έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας. Επιπλέον, πολλά πράγματα υποδηλώνει και το γεγονός ότι ο παράδεισος του Ισλάμ έχει παρθένες και όχι παρθένους. 

Το θέμα που εγείρει επιπλέον προβληματισμό είναι ότι όλη αυτή κατάσταση φαίνεται φυσιολογική σε πολλές γυναίκες μουσουλμάνες. Ναι λοιπόν, μπορούν να φοράνε ένα στενό φόρεμα μόνο για τα μάτια του άντρα τους, λέγοντας ότι «οι υπόλοιποι δεν πρέπει να μπορούν να μας δουν για να μην προκαλούμε». Ή αντιμετωπίζουν τον ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων ως μία απαραίτητη διαδικασία που καθαρίζει τις γυναίκες, ευνοεί την παρθενία και την αγνότητα και τις προφυλάσσει από τη σεξουαλική απογοήτευση νεκρώνοντας την επιθυμία τους. «Βεβαίως θα τους κάνω περιτομή, ακριβώς όπως έγινε και με μένα και τη γιαγιά τους. Αυτό είναι το έθιμό μας» δήλωσε μια Αιγύπτια στη Διεθνή Αμνηστία αναφερόμενη στις τέσσερις κόρες της. Ο λόγος του ακρωτηριασμού είναι η πεποίθηση ότι αυτός μειώνει τη διάθεση της γυναίκας για σεξ, άρα μειώνει και τις πιθανότητες να απατήσει τον σύζυγό της. Πάλι λοιπόν φαίνεται πώς στο Ισλάμ η γυναίκα θεωρείται ανδρική ιδιοκτησία. Άλλοι λόγοι που δίνονται είναι ότι ο ακρωτηριασμός αυξάνει την ευχαρίστηση του άντρα και ότι η ακρωτηριασμένη γυναίκα είναι πιο καθαρή. Άλλωστε ο όρος «σίλι τζι» που χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει τον ακρωτηριασμό σημαίνει, στην κυριολεξία, κάθαρση. Σε ορισμένες κοινωνίες μια μη ακρωτηριασμένη γυναίκα είναι αδύνατο να παντρευτεί. Η κλειτοριδεκτομή και ο λιθοβολισμός των γυναικών, είναι οι δύο πλέον βάναυσες τακτικές του Ισλάμ, τις οποίες πολλές από τις ανθρωπιστικές οργανώσεις του δυτικού κόσμου επιχειρούν να θέσουν σε καταστολή. 

 

 

 

Βέβαια, αν στις χριστιανές ορθόδοξες δεν επιτρέπεται να γίνουν ιερείς, τι να πούνε οι κακομοίρες οι Ινδουίστριες που όταν πεθάνει ο σύζυγός τους, είναι υποχρεωμένες είτε να μείνουν μόνες για το υπόλοιπο της ζωής τους, είτε να καούν οικειοθελώς μαζί με το πτώμα!

Όσο εξωφρενικό και αν ακούγεται, το παραπάνω αποτελεί παλιά παράδοση των Ινδουιστών και φέρει την ονομασία «σάτι». Το εκπληκτικό (;) είναι ότι υπάρχουν γυναίκες που πέφτουν αυτοβούλως στην πυρά, προκειμένου να γίνουν σάτι, κάτι που σχεδόν ισοδυναμεί με το να αγιάσουν. Τον βασανιστικό αυτό θάνατο μπορούν να αποφύγουν οι έγκυες και οι μητέρες μικρών παιδιών, αλλά όσες από τις υπόλοιπες δεν το κάνουν, τιμωρούνται και ξαναγεννιούνται ως γυναίκες μέχρι τελικώς να δεχτούν να γίνουν κάρβουνο μαζί με τον νεκρό σύντροφο. 

Ο παραλογισμός ενάντια στην γυναίκα δεν σταματά εκεί στον Ινδουισμό. Εφόσον μια γυναίκα φέρει στον κόσμο κορίτσι, αυτό είναι ένα μωρό ανεπιθύμητο, σε αντίθεση φυσικά με το αγόρι το οποίο είναι καλοδεχούμενο. Αυτό δεν γίνεται μόνο επειδή το αγόρι θα αυξήσει τα εισοδήματα της οικογένειας με τον γάμο του, αλλά και επειδή θα εξασφαλίσει την μετενσάρκωση των γονιών του. Άλλωστε, οι ινδουιστές γονείς μετενσαρκώνονται κανονικά μόνο αν ο γιος τους χορέψει έναν τελετουργικό χορό γύρω από την πυρά όπου θα καούν κατά τον θάνατό τους . . . 

Έτσι, προκειμένου μια ινδουιστική οικογένεια να μην βρεθεί στην εξαιρετικά δυσάρεστη θέση να πρέπει να μεγαλώνει ένα άχρηστο κορίτσι, ο τοκετός γίνεται στο σπίτι με τη βοήθεια μιας «άγιαα», δηλαδή μαίας, και το μωρό σκοτώνεται επί τόπου αν δεν έχει το πολυπόθητο φύλο. Η μητέρα βεβαίως δεν ερωτάται αφού όλα συμφωνούνται μεταξύ πατέρα και άγιαα, η οποία δηλώνει ότι το μωρό γεννήθηκε νεκρό.

Στις αστικές περιοχές εφαρμόζεται μια λιγότερο φρικιαστική μέθοδος η οποία βέβαια έχει τον ίδιο εξευτελιστικό για τις γυναίκες στόχο: Παρέχεται δωρεάν αμνιοκέντηση, η οποία αν δείξει πως το έμβρυο είναι θηλυκού γένους, τότε η άμβλωση είναι σχεδόν επιβεβλημένη. Η πρακτική αυτή εφαρμοζόταν επί χρόνια χωρίς κανείς να έχει την παραμικρή αντίρρηση αλλά πήρε δημοσιότητα μόνο όταν κατά λάθος έγινε άμβλωση σε κάποιο αρσενικό έμβρυο και οι γονείς μήνυσαν τον γιατρό. Αυτές και άλλες χαριτωμένες γυναικείες ιστορίες λαμβάνουν χώρα στον ινδουισμό. 

 

 

 

Οι ανατολικές θρησκείες χαρακτηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από έντονη φιλοσοφική διάθεση. Παρά το γεγονός αυτό όμως, η λέξη «γυναίκα», δεν είναι και η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη στον βουδισμό. Λέγεται ότι η θεία του Βούδα τον είχε ακολουθήσει μαζί με άλλους μαθητές του στον δρόμο για τη Φώτιση. Είχε κάνει όλη την προετοιμασία, είχε νηστέψει, είχε ξυρίσει το κεφάλι της και την μεγάλη μέρα μαζεύτηκαν όλοι οι μαθητές προκειμένου να πάρουν τα νάματα της σοφίας του Βούδα. Τι απέγινε η καημένη η θεία; Έφαγε πόρτα διότι ήτανε γυναίκα.

Ένα πλέον χαρακτηριστικό στοιχείο που δείχνει ότι η μειονεκτική θέση της γυναίκας είναι βαθιά ριζωμένη στη βουδιστική θεώρηση των πραγμάτων είναι ότι σύμφωνα με τις παραδόσεις της Νοτιοανατολικής Ασίας, το πέρασμα στη νιρβάνα είναι κάτι που το καταφέρνουν μόνον οι άνδρες. Επίσης, πολλές από τις γυναίκες που βρέθηκαν στο παρελθόν στο Ντόλμα Λινγκ, βουδιστικό μοναστήρι στα Ιμαλάια, έχουν υποστεί βασανιστήρια επειδή διέπραξαν φοβερά αδικήματα όπως είναι η αναφορά στον Δαλάι Λάμα. Κάποιες που προσπάθησαν να ξεφύγουν χάθηκαν, ενώ πολλές υπέστησαν ακρωτηριασμούς λόγω των κρυοπαγημάτων. 

Ακόμη και οι βουδίστριες μοναχές λοιπόν, είχαν ως μέλημα να μαγειρεύουν για τους μοναχούς και να αφήνουν την πραγματικά ενδιαφέρουσα δουλειά, όπως τη μελέτη, για τους άντρες. Κάτι άλλαξε όμως όταν πριν 10 περίπου χρόνια μια νέα γενιά αποφασισμένων γυναικών έφτασαν στην Ινδία, αφού κινδύνεψαν ξεφεύγοντας από την κινεζική καταπίεση και ανέτρεψαν την παράδοση αιώνων. 

Ανάμεσά τους ήταν και η 28χρονη Ντέλεκ Γιανγκί, η οποία το 1990 περπάτησε στα βουνά επί 26 ημέρες για να πάει από το Θιβέτ σε μοναστήρι της Βόρειας Ινδίας, κοντά στην κατοικία του εξόριστου Δαλάι Λάμα στην Νταραμσάλα. H Γιανγκί ανέκαθεν αδιαφορούσε για τον γάμο και το μόνο που αναζητούσε ήταν ο μοναχισμός. Oι γονείς της – που ζουν ως νομάδες, ενθουσιάστηκαν με την απόφασή της. «Στο Θιβέτ δεν υπήρχε περίπτωση να σπουδάσω» είπε. «Εδώ στο μοναστήρι μαθαίνουμε τον πολιτισμό μας, κάτι αδύνατο στη χώρα μας, κρατούμε ζωντανή την κουλτούρα και παράδοση του Θιβέτ. Aν τελικώς πάρω το Γκέσε, θέλω να γίνω δασκάλα, να επιστρέψω στο Θιβέτ και να διδάξω τους άλλους για τον βουδισμό».

Αυτό το περιβόητο Γκέσε, το οποίο μπορούν πλέον και οι γυναίκες να αποκτήσουν είναι που έχει κάνει την τρίχα πολλών αντρών βουδιστών να σηκώνεται. Πρόκειται για ένα διδακτορικό βουδιστικής φιλοσοφίας που ανοίγει τον δρόμο για να χρισθεί κανείς λάμα. Αποτελεί μέρος ενός 13χρονου προγράμματος σπουδών και επί αιώνες ήταν μια δραστηριότητα απαγορευμένη στις γυναίκες. Σήμερα, κάθε Παρασκευή απόγευμα, δεκάδες μοναχές με ξυρισμένο συγκεντρώνονται στην αυλή του Ντόλμα Λινγκ και προετοιμάζονται για έναν πόλεμο του πνεύματος, δίνοντας τον καλύτερό τους εαυτό για να μην ηττηθούν στην αντιπαράθεση με τους άντρες.