Ερευνητές στον Καναδά πήραν δείγματα φυτών που είχαν παγώσει κατά τη διάρκεια της λεγόμενης «Μικρής Εποχής των Παγετώνων» και κατάφεραν στο εργαστήριο να τα… αναστήσουν. Πρόκειται για βρύα ή βρυόφυτα τα οποία είχαν καταψυχθεί πριν από περίπου 400 χρόνια στις αρκτικές περιοχές του Καναδά. Τα φυτά μετά την περιποίηση των ερευνητών στο εργαστήριο άρχισαν να ανθίζουν και πάλι.
Η απότομη πτώση
Ονομάστηκε «Μικρή Εποχή των Παγετώνων» και η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι ξεκίνησε γύρω στο 1550 και έληξε 300 χρόνια αργότερα. Τότε για αδιευκρίνιστες ακόμη αιτίες υπήρξε απότομη πτώση των θερμοκρασιών στις αρκτικές περιοχές με αποτέλεσμα την επέκταση των πάγων. Πρόσφατες μελέτες πάνε ακόμη πιο πίσω την ημερομηνία εκκίνησης του φαινομένου υποδεικνύοντας ως πιθανότερο χρονικό σημείο τον 14ο αιώνα. Ως πιθανή αιτία του φαινομένου υποδεικνύεται μια σειρά ηφαιστειακών εκρήξεων στις τροπικές περιοχές.
Τα ανθεκτικά βρύα
Ερευνητές του πανεπιστημίου της Αλμπέρτα χρησιμοποίησαν δείγματα βρυόφυτων που η ραδιοχρονολόγηση έδειξε ότι έχουν ηλικία 400 ετών. Επέλεξαν αυτό το είδος φυτών επειδή έχουν σημαντικές διαφορές από τα άλλα είδη φυτών και έχουν εξελιχθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να αντέχουν στους παγωμένους αρκτικούς χειμώνες. Παραδείγματος χάριν, τα βρυόφυτα δεν διαθέτουν αγγειακούς ιστούς οι οποίοι βοηθούν τα υγρά να φτάσουν σε όλα τα σημεία ενός φυτού. Τα βρυόφυτα μπορούν να επιβιώνουν ακόμη και αν έχουν αποξηρανθεί εντελώς κατά τη διάρκεια του χειμώνα και η ανάπτυξή τους ξεκινά εκ νέου όταν η θερμοκρασία αυξηθεί.
Η αποκαλυπτική υποχώρηση
Οι ερευνητές εξερεύνησαν τον «Παγετώνα των Δακρύων» μια περιοχή στην οποία οι πάγοι υποχωρούν τα τελευταία χρόνια με ρυθμό περίπου τριών έως τεσσάρων μέτρων το χρόνο, φέρνοντας έτσι πάλι στο φως εκτάσεις ξηράς, που επί αιώνες ήσαν θαμμένες κάτω από τον πάγο. Η υποχώρηση των παγετώνων στον Καναδά αποκαλύπτει σταδιακά άγνωστα έως τώρα είδη φυκών και μικροοργανισμών (κυανοβακτηρίων).
Η αναγέννηση
Οι ερευνητές εντόπισαν βρυόφυτα τα οποία εκτιμούν ότι ήταν θαμμένα κάτω από τους πάγους για τέσσερις αιώνες και είχαν αρχίσει να βλέπουν ξανά το φως του ήλιου τα τελευταία 1-2 έτη όταν οι πάγοι κάτω από τους οποίους βρίσκονταν υποχώρησαν. Πήραν στο εργαστήριο δείγματα των φυτών και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι έδειχναν σημεία ανάκαμψης, είχαν αρχίσει να πρασινίζουν ξανά. Οταν οι επιστήμονες άρχισαν να περιποιούνται τα βρυόφυτα στο εργαστήριο και τους παρείχαν θρεπτικές ουσίες, νερό και φως, αυτά άρχισαν να μπουμπουκιάζουν και να αναπτύσσονται.
Η εξέλιξη αυτή ρίχνει φως σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά φαινόμενα στον πλανήτη. Το πώς τα οικοσυστήματα καταφέρνουν να ανακάμπτουν μετά από διαδοχικές εποχές παγετώνων. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PNAS».
