Τι είναι οι φυσικές εορτές
Οι δυο ισημερίες (φθινοπωρινή και εαρινή) και οι δυο τροπές του Ηλίου (χειμερινή και θερινή) αποτελούσαν και αποτελούν ημέρες με ιδιαίτερη σημασία σ’ όλα τα μυσταγωγικά τάγματα που λειτούργησαν από αρχαιοτάτων χρόνων, γιατί γνώριζαν την ιδιαίτερη σημασία τους στην εξέλιξη των ουσιών της Φύσεως. Οι γιορτές αυτές ονομάζονται «φυσικές γιορτές» επειδή συνδυάζονται με τα αντίστοιχα τέσσερα φυσικά γεγονότα, τις τροπές και τις ισημερίες, που αποτελούν τους τέσσαρες εξελικτικούς σταθμούς μέσα στον ετήσιο κύκλο της εξελικτικής πορείας των ουσιών της Φύσεως.
Θείος Ορφεύς ήταν ο πρώτος ο οποίος καθιέρωσε τον εορτασμό των φυσικών εορτών. Ο Θείος Ορφεύς έζησε σε προϊστορική εποχή και συνεπώς δεν υπάρχουν ιστορικά δεδομένα εκτός από την παράδοση περί της υπάρξεώς του και του έργου του. Υπήρξε ο πρώτος μέγας μυσταγωγός δηλαδή ο πρώτος άνθρωπος του οποίου η διανόηση δια του μήκους των ακτίνων του έφθασε τα όρια των άλλων υπέρτερων κόσμων και άντλησε από εκεί την θεία γνώση, η οποία δίνει την δυνατότητα στα νοητικά όντα να εξελιχθούν και να εισέλθουν στους χώρους των αθανάτων και στην θεία μακαριότητα.
Στην σημερινή εποχή τα επίσημα εορτολόγια, όπως είναι γνωστό, περιλαμβάνουν θετές γιορτές (π.χ. τα Χριστούγεννα και το Πάσχα) που αντικατέστησαν τις αντίστοιχες φυσικές γιορτές και οι περισσότεροι τις γιορτάζουν χωρίς να γνωρίζουν την συμβολική τους σημασία. Σήμερα οι Φυσικές Γιορτές έχουν αξία και σημασία (και συνεπώς γιορτάζονται) μόνο απ’ όσους διαπνέονται από φυσιοκρατικές αντιλήψεις και αισθάνονται την ανάγκη να εκδηλώσουν μ’ αυτό τον τρόπο την λατρεία τους προς την θεία Φύση και να μετάσχουν, ανάλογα με τις δυνάμεις τους, στις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στην Φύση για την επιτέλεση του θείου έργου και την επίτευξη του θείου σκοπού. Αλλά ποίο είναι το μυστήριο του θείου έργου της Φύσεως; Αν γνωρίζαμε κατά βάθος τους συντελεστές της δημιουργίας της μητρός Γης, τους συντελεστές της κινήσεως αυτής και τις σχέσεις που έχει με τα άλλα ουράνια σώματα, θα ήμασταν σε θέση να γνωρίζουμε τα αίτια των φαινομένων αυτών και τους επιδιωκόμενους σκοπούς. Αλλά αυτό αποτελούσε την ιδεολογία των αρχαίων μυστηρίων, τα οποία γνώριζαν τους συντελεστές της δημιουργίας του ανθρωπίνου όντος, τον σκοπό που εκπληρώνει το ανθρώπινο πνεύμα στην ανθρώπινη μορφή και την επίδραση που ασκεί το περιβάλλον της Γης.
Τα Ελληνικά μυστήρια γενικά αποκάλυπταν ότι μετά την διαμόρφωση της μητέρας Γης και την σύσταση των μορφών της επιφανείας της, παρήχθη με την συνδρομή των ακτίνων του Θείου Ηλίου η ψυχή της, η οποία υπήρξε ο συντελεστής των ζωικών μορφών που εξελίχθηκαν μέχρι της συστάσεως του ανθρωπίνου όντος. Συνεπώς η ψυχή του ανθρώπου έχει μητέρα την Γη και πατέρα τον Ήλιο. Οι ακτίνες του Θείου Ηλίου μετέδωσαν στην μητέρα Γη το σπέρμα της ανθρώπινης μορφής και αφού αυτή το διέθρεψε το εξεδήλωσε ως ανθρώπινο Ον. Συνεπώς η ψυχή από της συστάσεώς της μέχρι την άφιξή της σε ανθρώπινο οργανισμό ακολούθησε την αυτή μεταμόρφωση που ακολούθησε και η μητέρα Γη. Έτσι η ψυχή μέχρι να διαμορφωθεί σε Ον διανοούμενο και δυνάμενο να εκδηλώσει πλήρη αισθήματα πέρασε τέσσαρες καταστάσεις. Συγκεκριμένα στην αρχή πέρασε το στάδιο της καλλιέργειας των προς γονιμοποίηση ιδεών, κατόπιν το στάδιο της εκδήλωσης των ιδεών αυτών, στην συνέχεια το στάδιο της εναρμόνισης των ιδεών αυτών προς τις αντίστοιχες της θείας Φύσεως και τέλος το στάδιο της μεταμόρφωσης των ιδεών αυτών σε καρπούς που να μπορούν να διατηρήσουν τον τύπο του ανθρωπίνου οργανισμού.
Οι Πυθαγόρειοι τελούσαν τέσσαρες γιορτές τον χρόνο που γινόντουσαν κατά τις δυο ισημερίες και κατά τις δυο τροπές του Ηλίου σε εκδήλωση λατρείας προς την Φύση γιατί πίστευαν ότι η προς την Φύση λατρεία είναι η θειοτέρα όλων. Σχετικά ο ίδιος ο Πυθαγόρας έλεγε: «Η προς την Φύση λατρεία περιλαμβάνει και τα κατά μέρος αυτής και το πνεύμα αυτής. Αντίθετα λατρεία προς πρόσωπο χωρίζει αυτό από την Φύση και το μειώνει. Λατρεύομε, έλεγε, τους Θεούς ως κύριους των δυνάμεων της Φύσεως και όχι ως ατομικά εγώ αυτής. Τα ατομικά εγώ της Φύσεως τιμούμε μόνο για τα έργα τους».
Η φθινοπωρινή ισημερία
Φθινοπωρινή ισημερία έχουμε την 23η Σεπτεμβρίου. Κατά την ημερομηνία αυτήν ο Ήλιος εισέρχεται στον αστερισμό του Ζυγού και έτσι εισερχόμαστε αστρονομικά στην εποχή του φθινοπώρου.
Τι συμβολίζει η φθινοπωρινή ισημερία του Ηλίου
Η φθινοπωρινή ισημερία του ηλίου συμβολίζει στο πνευματικό επίπεδο την εμφάνιση της ανθρώπινης ψυχής, (3ον ΣΤΑΔΙΟ: ΛΟΓΙΚΗΣ ΝΟΗΣΕΩΣ). η οποία θα περάσει, το πρώτο στάδιο εξελίξεώς της που είναι η καλλιέργεια των σπερμάτων των προς γονιμοποίηση Ιδεών. Τα σπέρματα αυτά κυοφορούνται κατά τις διαδοχικές ενσαρκώσεις, με την επενέργεια του νόμου της ειμαρμένης.
Οι Ορφικοί κατά την φθινοπωρινή ισημερία εκδήλωναν την λατρεία τους προς την Φύση γιατί έφερε στο Είναι τους τα Όντα. Πρωτίστως όμως ο εορτασμός στρεφόταν στο γεγονός της εμφάνισης της ανθρώπινης ψυχής. Την ψυχή αυτήν την ονόμαζαν Κόρη Πρωτογόνη, σπούδαζαν τις εκδηλώσεις της δια των οποίων έφθασε να διακριθεί ως νοητικό ον της Φύσεως. Η πρώτη μύησηστα Ορφικά μυστήρια λάμβανε χώρα αμέσως μετά την φθινοπωρινή ισημερία και αφορούσε τους κατά πρώτον εισερχόμενους. Κατά την μύηση αυτή αποκαλύπτονταν τα περί της συστάσεως της μητρός Γης. Ο χρόνος από της μυήσεως αυτής μέχρι την επομένη μύηση που ελάμβανε χώρα κατά την χειμερινή τροπή του Ηλίου ήταν ο χρόνος κατά τον οποίο η ψυχή του μυούμενου έπρεπε να καταστεί ικανή για να γονιμοποιήσει την Ορφική ιδεολογία.
Στα Ελευσίνια μυστήρια κατά την Φθινοπωρινή Ισημερία γινότανε η εισαγωγή των αμύητων. Κατά την εισαγωγή ελάμβανε χώρα μακρά τελετή για την εμφάνιση στο Είναι της Κόρης της Πρωτογόνης. Έλεγαν ότι η Κόρη η Πρωτογόνη είναι κόρη του Ουρανού και της Γης, δηλαδή αποτέλεσμα της επιμιξίας των δυνάμεων του Ουρανού (που συμβολίζει τον άπειρο χώρο δηλαδή την Συνεχή ή Αμέριστη ουσία) και της Γης (που συμβολίζει την Ατομική ή Μεριστή ουσία). Με την τελετή αυτήν οι Μύστες της Ελευσίνας απέδιδαν ευγνωμοσύνη προς την θεία Φύση η οποία έφερε στο Είναι το ψυχικό Είναι κάθε οντότητας. Έτσι οι Μύστες ως πρώτο αντικείμενο είχαν να εξετάσουν ποία ήταν η Κόρη η Πρωτογόνη, δηλαδή πως εμφανίσθηκε η ψυχή της Φύσεως.
Τι συμβολίζει η περίοδος από την φθινοπωρινή ισημερία μέχρι την χειμερινή τροπή του ηλίου
Η περίοδος από την φθινοπωρινή ισημερία μέχρι την χειμερινή τροπή του ηλίου συμβολίζει στο πνευματικό επίπεδο την εποχή κατά την οποία η ψυχή μπόρεσε να δεχθεί τις επιδράσεις του Ουρανού, να διαπλάσει τον ηθικό χαρακτήρα του ανθρώπου και να διαμορφώσει την συνείδησή του κατά τρόπον ώστε να διακανονίζει την ζωή του σε αρμονία προς τους ομοίους του. Στο φυτικό επίπεδο έχουμε την καλλιέργεια της γης, η οποία έτσι προετοιμάζεται για να δεχθεί τα σπέρματα, την σπορά και την κυοφορία των σπερμάτων μέσα στο γόνιμο από τις βροχές του φθινοπώρου έδαφος.
Οι Ορφικοί θεωρούσαν την περίοδο από την Φθινοπωρινή ισημερία μέχρι την Χειμερινή τροπή του Ηλίου ως αντιστοιχούσα προς την πρώτη περίοδο του ανθρωπίνου γένους κατά την οποία η ανθρώπινη ψυχή κατόρθωσε να εκδηλώσει τις δυναμικότητές της που της επέτρεψαν να χαρακτηρισθεί ως πραγματικό νοητικό Ον. Ως νοητικό ον κατόρθωσε να δεχθεί τις επιδράσεις του ουρανού, να διαπλάσει τον ηθικό του χαρακτήρα και να διαμορφώσει την συνείδησή του κατά τρόπο ώστε να κανονίζει την ζωή του σε αρμονία με τους ομοίους του. Έτσι κατόρθωσε να βρει τον δρόμο προς σύσταση των ανθρωπίνων κοινωνιών οι οποίες θα του εξασφαλίσουν την πρόοδό του. Οι ατμοσφαιρικές μεταβολές αυτήν την χρονική περίοδο έλεγαν ότι είναι η ζώσα αλληγορική εικόνα της πρώτης ψυχικής ιστορίας του ανθρωπίνου γένους. Η πτώση των υδάτων κατά την χρονική αυτή περίοδο έλεγαν ότι εικονίζει τις κατερχόμενες από τον ουρανό ακτίνες του φωτός. Επίσης έλεγαν ότι όπως καλλιεργείται η Γη για να εκδηλώσει την βλάστηση, έτσι πρέπει να καλλιεργούνται και οι ανθρώπινες ψυχές για να εκδηλώσουν τις δυνάμεις τους και να τις μεταβάλουν σε ιδέες και συναισθήματα. Επίσης όπως τα ύδατα καθιστούν γόνιμη τη Γη προς καλλιέργεια των σπερμάτων από τα οποία θα εμφανισθεί η βλάστηση και από αυτήν τα άνθη και οι καρποί, έτσι και οι ανθρώπινες ψυχές θα εκδηλώσουν τις ιδέες και τα συναισθήματά τους.
Τα Ελευσίνια Μυστήρια εικόνισαν την περίοδο από την Φθινοπωρινή Ισημερία μέχρι την Χειμερινή Τροπή του Ηλίου ως αντιστοιχούσα στην περίοδο που η μητέρα Γη αναπαύεται και αναδιοργανώνει τις δυνάμεις της για να παρασκευασθεί για να δεχθεί στους κόλπους της προς γονιμοποίηση τα σπέρματα των καρπών. Επίσης εκτός από τις εσωτερικές τελετές, είχαν και εξωτερικές εκδηλώσεις. Έτσι κατά τις αρχές του Φθινοπώρου ερχόντουσαν και παρέμεναν στον παρακείμενο Ναό του Παρθενώνος, παρθένες της πόλεως των Αθηνών, οι οποίες ύφαιναν τον πέπλο της θεάς της Σοφίας. Οι παρθένες αυτές, που παρέμεναν εκεί επί έξη μήνες για να φτιάξουν το έργο τους, αλληγορούσαν την αγνότητα της ψυχής η οποία κατά τους μήνες του Φθινοπώρου και του Χειμώνα θα δεχθεί το σπέρμα της θείας ιδεολογίας, θα καλλιεργήσει και θα εκδηλώσει αυτό με τα αποτελέσματά του και θα υφάνει πέπλο με τον οποίο περιβαλλόμενη θα αναγορευθεί θυγατέρα της Σοφίας.
Η χειμερινη τροπή του Ηλίου
Χειμερινή τροπή του Ηλίου έχουμε την 22α Δεκεμβρίου. Κατά την ημερομηνία αυτήν ο Ήλιος εισέρχεται στον αστερισμό του Αιγόκερω και έτσι εισερχόμαστε αστρονομικά στην εποχή του χειμώνα.
Τι συμβολίζει η χειμερινή τροπή του ηλίου
Η χειμερινή τροπή του ηλίου συμβολίζει στο πνευματικό επίπεδο την ανθρώπινη ψυχή η οποία έφθασε στα όρια της διανόησης ώστε τότε αυτή γίνεται ικανή να εκδηλώσει τις κατάλληλες δυναμικότητες που θα της επιτρέψουν να έλθει σε επαφή με τον Ουρανό ώστε με την επίδραση του Ουρανού να εκδηλωθεί σ’ αυτήν η ικανότητα προς απόκτηση μεγαλύτερης γνώσης (4ον ΣΤΑΔΙΟ: ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΝΟΗΣΕΩΣ). Η γνώση αυτή θα την φέρει σε κατάσταση να γνωρίσει τα μέσα της πνευματικής της προόδου και ανόδου. Επίσης γίνεται ικανή να εκδηλώσει τα σπέρματα των Ιδεών στο ανθρώπινο πνεύμα. Τα σπέρματα αυτά κυοφορούνται κατά τις διαδοχικές ενσαρκώσεις, με την επενέργεια του νόμου της ειμαρμένης και κατόπιν με την βοήθεια των πνευματικών οντοτήτων εκδηλώνονται.
Οι Ορφικοί, κατά την χειμερινή τροπή του ηλίου, εόρταζαν την γέννηση του Διονύσου του Ζαγρέως, του ελευθερωτή των ανθρωπίνων ψυχών από τον Άδη. Η γιορτή αυτή ήταν μεγάλης σπουδαιότητας γιατί κατ’ αυτήν αποκάλυπταν ότι η ανθρώπινη ψυχή έφθασε σε τέτοια όρια της διανοήσεως ώστε να εκδηλώσει δυναμικότητες δια των οποίων θα μπορέσει να έλθει σε επαφή προς τον Ουρανό. Εκ των επιδράσεως του Ουρανού θα εκδηλωθούν σ’ αυτή ικανότητες προς απόκτηση μεγαλύτερης γνώσης. Η γνώση αυτή θα την φέρει θα την οδηγήσει στο να γνωρίσει τα μέσα της πνευματικής της ανόδου που θα την οδηγήσουν στην οδό της αθανασίας. Η δεύτερη μύηση στα Ορφικά μυστήρια λάμβανε χώρα κατά την ημέρα της χειμερινής τροπής του ηλίου ή αμέσως μετά. Ο χρόνος από της μυήσεως αυτής μέχρι την επομένη μύηση που ελάμβανε χώρα κατά την εαρινή ισημερία του Ηλίου ήταν ο χρόνος κατά τον οποίο ο μυούμενος έπρεπε να εκδηλώσει στην διάνοιά του τον σπόρο της Ορφικής ιδεολογίας.
Στα Ελευσίνια μυστήρια η χειμερινή τροπή του ηλίου συμβολίζεται με την αρπαγή της Περσεφόνης, της αγνής κόρης του θεού Διός και της θεάς Δήμητρας, από τον θεό του Άδου Πλούτωνα. Η κάθοδος της Περσεφόνης στον Άδη δεν σημαίνει πτώση, γιατί η Περσεφόνη είναι η φωτεινή ψυχή που κατήλθε στον Άδη προς πλήρωση του Νόμου της αλληλεγγύης, δηλαδή προς πλήρωση των υποχρεώσεων που έχει η φωτεινή ψυχή προς τις ψυχές που βρίσκονται στο σκότος. Ακολουθεί κάθοδος του μνηστήρα της Διονύσου και της μητέρας της Δήμητρας οι οποίοι αποκαλύπτουν στους ανθρώπους την καλλιέργεια του σίτου και της σταφυλής που υπήρξαν τα κατ’ εξοχήν σύμβολα όλων των μυστηρίων και αυτών των χριστιανικών. Ο σίτος και η σταφυλή συμβολίζουν μεταμορφωτικά μέσα, μεταβάλλονται αντίστοιχα σε σώμα και αίμα του Χριστού, παντός Χριστού. Οι μύστες της Ελευσίνας (οι οποίοι όπως είδαμε κατά την φθινοπωρινή ισημερία τιμούσαν γέννηση της Κόρης της Πρωτογόνης) έλεγαν ότι η Κόρη η Πρωτογόνη (που είναι τέκνο του Ουρανού (συνεχούς ουσίας) και της Γης (της ατομικής ουσίας) για να οδεύσει προς το Φως έχει ανάγκη και άλλης μίξεως, μίξεως προς τις δυνάμεις του Ουρανού και αυτήν ακριβώς την δεύτερη μίξη συμβολίζει η χειμερινή τροπή του Ηλίου. Την μίξη αυτή αλληγορούν και οι μίξεις των Νυμφών με τους Θεούς.
Είναι αξιοσημείωτο ότι κατά την χειμερινή τροπή του Ηλίου φέρονται γεννηθέντες όλοι οι πνευματικοί ήρωες και οι μεγάλοι διδάσκαλοι της μυσταγωγικής γνώσης που υπήρξαν πρωτοπόροι όλων των αρχαίων θρησκειών, όπως π.χ. ο Διόνυσος και ο Χριστός. Η γέννησή τους αυτή δεν συμβολίζει την εμφάνιση των οργανικών τους υποστάσεων στην Γη, αλλά την αλληγορική εικόνα της πνευματικής τους αναγέννησης και της υπόταξης των τιτανικών τους φύσεων. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι όλοι γεννήθηκαν από την μίξη Πνεύματος και Παρθένου.
Τι συμβολίζει η περίοδος από την χειμερινή τροπή του ήλιου μέχρι την εαρινή ισημερία
Η περίοδος από την χειμερινή τροπή του ήλιου μέχρι την εαρινή ισημερία συμβολίζει την εποχή κατά την οποία η ψυχή του ανθρώπου αποβάλει τα πάθη και οδεύει προς την πνευματική της αναγέννηση, η οποία θα λάβει χώρα κατά την εαρινή ισημερία. Στο φυτικό επίπεδο γίνεται η εκκόλαψη και την βλάστηση των σπερμάτων δηλαδή την γέννηση νέων φυτών μέσα στο γόνιμο από τις βροχές του φθινοπώρου έδαφος. Συνεπώς είναι η εποχή της εκδήλωσης της φυτικής ζωής και βλαστήσεως αυτής.
Οι Ορφικοί θεωρούσαν την περίοδο αυτή ως αλληγορική εικόνα της προπαρασκευής των ανθρωπίνων ψυχών κατά την οποία εκδηλώνονται από τις ψυχές συναισθήματα και οι πράγματι φυσικές Ιδέες. Με την βοήθεια αυτών μπορούν να προχωρήσουν προς την πνευματική τους αναγέννηση που λάβει χώρα κατά την εαρινή ισημερία και την εποχή που ακολουθεί, γιατί τότε οι ακτίνες του ηλιακού φωτός είναι θερμότερες και δίδουν έτσι την δυνατότητα για την εκδήλωση και λειτουργία του Νόμου του Φάνητος. Τα εκδηλούμενα με την βλάστηση της μητρός γης άνθη και μύρα κατά το τέλος αυτής της περιόδου είναι η αλληγορική εικόνα, κατά τον θείο Ορφέα, που εμφανίζει τις εκδηλώσεις εκείνων των ανθρωπίνων ψυχών οι οποίες προχωρούν πια προς την αθανασία και οι οποίες (ψυχές) φέρουν πλέον στην φύση τους αυτό που απεικονίζει το γέλιο του Φάνητος.
Από την χειμερινή τροπή του Ηλίου η ημέρα αυξάνει. Οι μύστες της Ελευσίνας έλεγαν ότι η ημέρα συμβολίζει το φως και η νύκτα το σκότος, και ότι μόνο οι ψυχές των μεμυημένων οδεύουν από το σκότος προς το φως ενώ οι ψυχές των αμύητων παραμένουν στο σκότος. Αυτήν την προς το Φως πορεία της ψυχής του μύστου γιόρταζαν οι Ελευσίνιοι την χειμερινή τροπή του Ηλίου.
Η εαρινή ισημερία.
Εαρινή ισημερία έχουμε την 20η Μαρτίου. Κατά την ημερομηνία αυτήν ο Ήλιος εισέρχεται στον αστερισμό του Κριού και έτσι εισερχόμαστε αστρονομικά στην εποχή της άνοιξης.
Τι συμβολίζει η εαρινή ισημερία του ηλίου
Η εαρινή ισημερία του ηλίου συμβολίζει στο πνευματικό επίπεδο τον θάνατο της τιτανικής φύσεως του ανθρώπου (η οποία έχει ως νόμο αυτής τον θάνατο) και την ανάστασή του στις πνευματικές φύσεις του πνευματικού κόσμου αθανάτων (5ον ΣΤΑΔΙΟ: ΣΟΦΙΑΣ).. Ταυτόχρονα συμβολίζει τον θάνατο των παθών της τιτανικής φύσεως των μυημένων και την εμφάνιση (στην θέση των παθών) των αρετών εκείνων οι οποίες εξασφαλίζουν τον θρίαμβο των μυστών επί του νόμου του θανάτου.
Οι Ορφικοί συμβόλιζαν την εαρινή ισημερία με τον θάνατο (δηλαδή μεταμόρφωση) του Διονύσου του Ζαγρέως και την εκ νέου γέννησή του με την παρέμβαση της Θεάς Αθηνάς (δηλαδή του σοφού πνεύματος) από την φύση του Ολυμπίου Διός ως Διονύσου του Άνθιου, ο οποίος κατόπιν μεταμορφώνεται στον Διόνυσο τον Ελευθερέα δηλαδή τον ελευθερωτή των ανθρωπίνων ψυχών εκ των δεσμών της ύλης και της εν γένει υλοβαρούς τους φύσεως. Έτσι ο Διόνυσος ο Ζαγρεύς από χθόνια θεότητα μεταμορφώνεται σε ουράνια θεότητα, τον Διόνυσο τον Ελευθερέα. Την ημέρα της εαρινής ισημερίας οι Ορφικοί τελούσαν συμπόσια τα λεγόμενα ωμοφάγια κατά τα οποία θυσίαζαν τον Διονυσιακό Ταύρο και έτρωγαν από τις σάρκες του. Αλλά ποίος ήταν ο Διονυσιακός Ταύρος; Με την αλληγορία αυτήν ο θείος Ορφέας έκρυψε επιμελώς μια μεγάλη αλήθεια που μόνο άκρως μεμυημένοι στα Ορφικά μυστήρια μπορούσαν να κατανοήσουν. Επί του σημείου αυτού μόνον τα εξής ολίγα μπορούν να λεχθούν: Ο Διόνυσος είναι τέκνο του θεού Διός. Ο Ταύρος είναι μία εκ των πτυχών του Νόμου του Φάνητος, ο οποίος αφομοιωθείς στην φύση του Διός, έδωσε στον Δία τις πνευματικές εξουσίες του Ουρανού (αυτό εικονίζει την θεοποίηση). Ένα από τα τέκνα του θεού Διός φέρει ως σύμβολό του τον Ταύρο και εκείνος από τους Μύστες των Ορφικών μυστηρίων που θα γνώριζε και θα εκτιμούσε αυτό το τέκνο του θεού Διός θα εννοούσε και την συμβολική έννοια του Ταύρου. Ο συνδυασμός του Διονύσου και του Ταύρου αποτελούν την βάση της μεγάλης αποκαλυφθείσης αλήθειας του θείου Ορφέα, γιατί αποτελούν την λύση του προβλήματος περί της αθανασίας της ανθρώπινης ψυχής. Η τρίτη μύηση στα Ορφικά μυστήρια λάμβανε χώρα κατά την εαρινή ισημερία του ηλίου. Ο χρόνος από της μυήσεως αυτής μέχρι την επομένη μύηση που ελάμβανε χώρα κατά την θερινή τροπή του Ηλίου ήταν ο χρόνος κατά τον οποίο ο μυούμενος έπρεπε να εκδηλώσει αρμονική ιδεολογία ανάλογη προς τα εκδηλούμενα χρώματα των ανθέων αυτής της εποχής ως και αρμονική αισθηματολογία ανάλογη προς τα αρώματα των ανθέων αυτής της εποχής. Κατά τους Ορφικούς τα αρώματα και τα χρώματα αυτής της εποχής αναπαριστούν την βαίνουσα προς αποθέωση ανθρώπινη ψυχή η οποία απέβαλε το έρεβος και προορίζεται πλέον σε θεία πνευματική ανάσταση.
Στα Ελευσίνια μυστήρια η εαρινή ισημερία συμβολιζότανε με την απελευθέρωση της Περσεφόνης από το βασίλειο του Πλούτωνα (που είναι χθόνια θεότητα). Την απελευθέρωσή της την πραγματοποιεί ο Διόνυσος ο Ελευθερέας (που είναι ουράνια θεότητα), ο οποίος την μεταφέρει στον Όλυμπο δηλαδή την μεταμορφώνει σε Ουράνια θεότητα. Ο συμβολισμός αυτός των Ελευσίνιων μυστηρίων, δείχνει και την περαιτέρω δράση των πνευματικών οντοτήτων. Επίσης θεωρούσαν ότι η εαρινή ισημερία αντιπροσωπεύει τον θάνατο του τιτανικού οργανισμού των ανθρωπίνων ψυχών, την μεταμόρφωσή τους και την αναγέννησή τους στις πνευματικές φύσεις του πνευματικού κόσμου. Επίσης τελούσαν την γιορτή των Παναθηναίων ενώ παράλληλα γινόντουσαν τελετές και εσωτερικά που όμως δεν μας είναι γνωστές.
Στην Χριστιανική θρησκεία έχουμε τον ανάλογο συμβολισμό που είναι ο σταυρικός θάνατος του Χριστού και η εν συνεχεία ανάστασή του που γιορτάζεται μετά ακριβώς από την εαρινή ισημερία. Πρέπει να σημειωθεί ότι όλες σχεδόν οι θρησκείες περιλαμβάνουν αυτόν τον συμβολισμό (δηλαδή οι ήρωές τους πεθαίνουν και στη συνέχεια ανασταίνονται κατά την εαρινή ισημερία). Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινισθεί ότι ο θάνατος δεν έχει την έννοια της εξαφάνισης αλλά της μεταμόρφωσης και συνεπώς της εξέλιξης.
Τι συμβολίζει η περίοδος από την εαρινή ισημερία μέχρι την θερινή τροπή του ήλιου
Η περίοδος από την εαρινή ισημερία μέχρι την θερινή τροπή του ήλιου στο πνευματικό επίπεδο συμβολίζει την περίοδος της αναγεννήσεως και μεταμορφώσεως των ανθρωπίνων ψυχών στις πνευματικές φύσεις του πνευματικού κόσμου ως και της προετοιμασίας τους για τον πλήρη αποχωρισμό τους από το έρεβος. Στο φυτικό επίπεδο είναι η εποχή της μεταμορφώσεως της βλαστήσεως και της εκδηλώσεως των ανθέων και των χρωμάτων αυτών.
Οι Ορφικοί, το χρονικό διάστημα που μεσολαβούσε μέχρι την επόμενη μύηση, το θεωρούσαν ως απαραίτητο για να εκδηλώσει ο μυούμενος αρμονική ιδεολογία όπως είναι αρμονικά εκδηλωμένα τα χρώματα των ανθέων της εποχής αυτής.
Κατά τους μύστες της Ελευσίνας, η εποχή που περιλαμβάνεται μεταξύ εαρινής ισημερίας και θερινής τροπής του Ηλίου είναι η περίοδος κατά την οποία το ανιστάμενο πνεύμα έρχεται στην αποθέωση.
Η θερινη τροπη του ηλίου
Θερινή τροπή του Ηλίου έχουμε την 21η Ιουνίου. Κατά την ημερομηνία αυτήν ο Ήλιος εισέρχεται στον αστερισμό του Καρκίνου και έτσι εισερχόμαστε αστρονομικά στην εποχή του καλοκαιριού.
Τι συμβολίζει η θερινή τροπή του ηλίου
Η θερινή τροπή του ηλίου συμβολίζει στο πνευματικό επίπεδο τον πλήρη αποχωρισμό της ψυχής από το έρεβος και την είσοδός της στην διαρκή ημέρα (6ον ΣΤΑΔΙΟ: ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ).. Από το έρεβος αποχωρίζεται η ψυχή που απέβαλε τα ανθρώπινα πάθη και απελευθερώθηκε από τα δεσμά του περιβάλλοντός της. Έτσι η ψυχή αποκτά την τέλεια αθανασία.
Οι Ορφικοί κατά την θερινή τροπή του Ηλίου τελούσαν γιορτές που αναφερόντουσαν στον θρίαμβο κατά του νόμου του θανάτου της τιτανικής φύσεων του Διονύσου του Ελευθερέως. Κατά τις εορτές αυτές εξέφραζαν και στην λατρεία τους προς την θεία δημιουργία που έφθασε δια των εκδηλώσεων των Νόμων της στην εμφάνιση των νόμων της Θεοποιήσεως των όντων της. Επίσης εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους προς τα θεοποιηθέντα τέκνα της υπό την προστασία των οποίων ετίθεντο με την θέλησή τους. Στις γιορτές που τελούσαν οι Ορφικοί κατά την θερινή τροπή του Ηλίου λάμβαναν μέρος μόνον όσοι εκείνοι οι οποίοι είχαν διέλθει όλους τους βαθμούς της ορφικής μυήσεως και τα συμπόσιά τους δεν τα αποτελούσαν πλέον τα ωμοφάγια αλλά από τροφή που την αποκαλούσαν αμβροσιακή και από το ποτό που αποκαλούσαν Διονυσιακό οίνο. Η αποκορύφωση των εκδηλώσεων των Ορφικών αποτελούσε η εκδήλωση της ευγνωμοσύνης τους προς τον Θεό Απόλλωνα, τον Θεό της αιωνίας νεότητας, ο οποίος, κατ’ αυτήν την ώρα του έτους, παρέδιδε την λύρα του στον Θείο Ορφέα για να κρούει τις χορδές της και να μεταδίδει στις ψυχές των μυστών τους ήχους της ώστε να εναρμονίζουν τις πνευματικές τους δυνάμεις προς την πνευματική φύση του Θεού της αιωνίας νεότητας. Η τετάρτη και τελευταία μύηση των Ορφικών μυστηρίων γινότανε κατά την θερινή τροπή του Ηλίου που οι ακτίνες του φωτός Του είναι ζωηρότερες και οι καρποί ωριμάζουν. Η θερμότητα των Ηλιακών ακτίνων αυτής της εποχής αναπαριστούσε το φωτοβόλο των σκέψεων των τελείων μυστών και το γόνιμο των καρπών της θείας ιδεολογίας που οι ιεροφάντες κληροδοτούσαν στους διαδόχους τους.
Οι Μύστες της Ελευσίνας τελούσαν κατά την θερινή τροπή του Ηλίου γιορτή σε δόξα και ανάσταση της Κόρης Περσεφόνης και σε δόξα Διονύσου του Ελευθερέα (δηλαδή του ελευθερωτή των ανθρωπίνων ψυχών). Η Περσεφόνη είναι η ψυχή της Γης, η οποία διήλθε απ’ όλες τις καταστάσεις των τεσσάρων εποχών και κατόπιν ήλθε στον Όλυμπο (δηλαδή στην χώρα της αιώνιας ζωής του πνεύματος). Πριν όμως έλθει στην χώρα της αιώνιας ζωής συνεζεύχθη τον Διόνυσο τον Ελευθερέα και έτσι θα ζήσει μετ’ αυτού την αιώνια νεότητα και ευθυμία. Ιδού ποίος είναι ο κλήρος της ψυχής των θείων Μυστών και σαφώς τον απεκάλυψαν οι Θείοι Μύστες της Ελευσίνας. Επίσης οιΜύστες της Ελευσίνας έλεγαν ότι κατά την θερινή τροπή ωριμάζει ο σίτος του οποίου η σπορά, η βλάστηση και η ωρίμανση εικονίζει την ψυχή του μύστη την εξελισσόμενη προς την αποθέωση. Την καλλιέργεια του σίτου δίδαξε η Δήμητρα που είναι η θεά της Γης. Ο σίτος εικονίζει μεταμορφωτικό μέσο. Μεταβάλλεται σε σώμα του Χριστού, παντός Χριστού. Μετά το σίτο εμφανίζεται η σταφυλή, σύμβολο του Διονύσου. Ο χυμός της σταφυλής εικονίζει άλλο μεταμορφωτικό μέσο. Είναι το αίμα του Χριστού, παντός Χριστού.
Οι Μύστες των Δελφών κατά την θερινή τροπή του Ηλίου τελούσαν ανάλογη τελετή σε δόξα του Φοίβου Απόλλωνος.
Τι συμβολίζει η περίοδος από την θερινή τροπή του ήλιου μέχρι την φθινοπωρινή ισημερία
Η περίοδος από την θερινή τροπή του ήλιου μέχρι την φθινοπωρινή ισημερία συμβολίζει στο πνευματικό επίπεδο την περίοδος κατά την οποία: Α) Οι ψυχές των μυστών οι οποίες απέβαλαν οριστικά το έρεβος έχουν αποχωρίσει από το γήινο περιβάλλον και έχουν εισέλθει στην διαρκή ημέρα. Β) Οι ψυχές όμως εκείνες που δεν κατόρθωσαν να αποβάλουν το έρεβος και παραμένουν στο γήινο περιβάλλον πρέπει να συλλέξουν τους καρπούς των όσων έχουν πετύχει μέχρι τώρα, να ανασυντάξουν τις δυνάμεις τους και να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους. Στο φυτικό επίπεδο έχουμε την μεταμόρφωση των ανθέων σε καρπούς, την ωρίμανση των καρπών και την συλλογή τους οι οποίοι θα μας χρησιμεύσουν για την συντήρησή μας κατά την περίοδο του χειμώνα.
Η επίδραση του Ηλίου
Οι μεταμορφώσεις και η εξέλιξη των ουσιών της Φύσης πάνω στην Γη είναι αποτέλεσμα της επίδρασης του Ηλίου γιατί ο Ήλιος είναι Εκείνος που δίνει τον ρυθμό στο πλανητικό μας σύστημα και την ζωή υπό την ευρεία της έννοια. Τα διάφορα φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα πάνω στην Γη μαρτυρούν την ζωογόνο επίδραση του Ηλίου στην Γη γιατί ο Ήλιος είναι Εκείνος που συνθέτει σήμερα για να αποσυνθέσει αύριο και να ανασυνθέσει αργότερα. Με την βοήθεια του ηλιακού φωτός μετατρέπεται το απλό σπέρμα σε δρυ και με τις διαφορετικής εντάσεως ακτίνες του προκαλούνται οι διαφορετικές λειτουργίες στον κάθε οργανισμό. Ο Ήλιος με τις διάφορες ακτινοβολίες του αφυπνίζει τα σπέρματα των Ιδεών και επιβοηθεί τα όντα να ανέλθουν σε ανέλιξη. Για να είναι όμως αμεσότερα τα αποτελέσματα αυτών των επιδράσεων στον άνθρωπο, πρέπει να φροντίσει να εκμηδενίσει κάθε αντίδραση των στοιχείων της κατώτερής του φύσης. Όπως είναι φανερό από τα προαναφερθέντα, πρώτιστο καθήκον μας είναι να στραφούμε προς τον Φοίβο Ήλιο, τον δωρητή της ζωής και σύμβολο του υπέρτατου Λόγου και να διαλαλήσουμε την ευγνωμοσύνη μας προς αυτόν. Γι’ αυτό δεν θα ήταν άστοχη η ανάγνωση ύμνων προς τον που περικλείουν πολλά μηνύματα για κάθε ειλικρινή αναζητητή της αλήθειας.
Ύμνοι προς τον Ηλιο
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί ότι η ανάγνωση αυτών των ύμνων δεν έχει τελετουργικό χαρακτήρα και ότι συχνή επανάληψη αυτών των θεμάτων (όπως είναι η ανάπτυξη της σημασίας των φυσικών γιορτών και η ανάγνωση ύμνων διαφόρων φιλοσόφων προς τον Ήλιο) δεν πρέπει να μας δημιουργεί κορεσμό γιατί την βαθύτερη σημασία τους και το αληθινό τους νόημα θα αργήσουμε πολύ να τα κατανοήσουμε. Όταν όμως το κατανοήσουμε πραγματικά τότε θα είμαστε ώριμοι να κάνουμε ένα αποφασιστικό βήμα στην εξελικτική κλίμακα που αναφέρθηκε παραπάνω.
Ύμνος προς τον Ήλιο του νεοπλατωνικού φιλοσόφου Πρόκλου (απόσπασμα).
Επάκουσον, Βασιλεύ του πνευματικού πυρός ακατάβλητε των χρυσών ηνίων. Επάκουσόν με χορηγέ του φωτός, κυρίαρχε της πηγής εξ ης ρέει η ζωή. Συ εκ του ύψους του κόσμου των πλανητών διοχετεύεις ποταμούς θείας αρμονίας, επάκουσόν με. Κατέχον ύπερθεν του αιθέρος τον κεντρικόν θρόνον και έχων ως όψιν τον φωτεινό κύκλο, όστις είναι η καρδιά του κόσμου, πληροίς το παν δυνάμεως, ικανής ώστε να αφυπνίσει εκ του ληθάργου τον ανθρώπινο νουν. Οι αστέρες πυρπολούνται υπό του πυρός σου και δια της ακτινοβολίας του άρματός σου εκκολάπτεις την ζωή επί της Γης. Παν ότι δημιουργείται, αναγεννάται τη επινεύσει των ωρών κατά τας περιοδικές περιφοράς του άρματός σου. Η αταξία των αντιμαχομένων στοιχείων τερματίζεται άμα τη Ση λάμψει, ω υιέ του Πατρός ου το όνομα παραμένει άφατον. Ο χορός των αδέκαστων μοιρών Σε υπακούει. Τη Ση επινεύσει εκείναι μεταστρέφουν τους μεγαλοπρεπείς ιστούς της ειμαρμένης διότι Συ Βασιλεύς είσαι εις το υπερπέραν και Συ κυριαρχείς πάσης δυνάμεως ύπερθεν ημών. Ω βέλτιστε των Θεών, πνεύμα ευδαίμον, στεφόμενο υπό των φλογών, εικών του δημιουργού των πάντων, ω συ ο εποπτεύων την άνοδο και την λύτρωσιν των ψυχών, επάκουσόν με και αποκαθάρουν με πάσης ανομίας. Λύτρωσόν με των καταδυναστευόντων με παθών. Απάλλαξόν με της τιμωρίας. Εξιλέωσόν με ενώπιον της υπέρτατης Δικαιοσύνης ης το ταχύ βλέμμα διαπερνά τα πάντα. Μετάδος εις το πνεύμα μου διαύγεια και ευδαιμονία και εις τον οργανισμό μου το δώρο της υγείας. Οδήγησόν με προς την δόξα. Μετάδος μου την ικανότητα να υπηρετώ τας Μούσας. Και εάν, ότε αι Μοίραι κλώθουσι τους ιστούς, η στροφή των άστρων επιφέρει ημίν δυστυχία, απομάκρυνον αυτήν αφ’ ημών τη ακαταβλήτω σου δυνάμει.
ΣΤΥΛ. ΤΑΚΑΣ, Φυσικός και πτυχιούχος της Νομικής.
(δημοσιεύθηκε στο τεύχος 47-48, Ιουλίου-Αυγούστου 2004, του περιοδικού ΙΧΩΡ)
ο ανωτέρω θέμα βασίσθηκε στις εξής εργασίες του Σπ. Ναγου: Περί τροπών του Ηλίου, Εορτές των Ορφικών, Περί φυσικών εορτών (περίληψη ομιλίας), Περί εορτασμού των ηλιοστασίων (περίληψη ομιλίας) και σε σχετικά θέματα της εγκυκλοπαίδειας,.