Εξερεύνηση της Σελήνης

Ασημένιο το φεγγάρι: Εκτός από αρκετό νερό, υπάρχει ακόμα και άργυρος στη Σελήνη, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Οι ερευνητές του Κέντρου Ames της NASA υπό τον Άντονι Κολαπρέτε και του πανεπιστημίου Μπράουν των ΗΠΑ υπό τον πλανητικό γεωλόγο Πίτερ Σουλτς, μελέτησαν για λογαριασμό της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας περίπου 155 κιλά από σωματίδια της σεληνιακής σκόνης, που εκτοξεύτηκαν ψηλά όταν, πριν από περίπου από ένα χρόνο, το διαστημικό όχημα LCROSS της NASA έκανε σκοπίμως ελεγχόμενη πρόσκρουση στην επιφάνεια του δορυφόρου με ταχύτητα 9.000 χλμ. την ώρα, σε ένα σκιερό κρατήρα, όπου δεν είχε πέσει το φως του ήλιου επί δισεκατομμύρια χρόνια.

Μελετώντας τα δεδομένα που προέκυψαν από τον πειραματικό «βομβαρδισμό» (τα συνέλεξαν άλλα σκάφη, που μετά από λίγα λεπτά πέρασαν πάνω από το σημείο πρόσκρουσης), οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι το έδαφος του φεγγαριού στους πόλους του, εκτός από πολύ παγωμένο νερό, περιλαμβάνει ένα πολύπλοκο μίγμα από ίχνη διαφόρων χημικών στοιχείων. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται το υδρογόνο (χρήσιμο για μια μελλοντική σεληνιακή βάση και για τη δημιουργία πυραυλικών καυσίμων), ο άργυρος (μάλλον σε μικροσκοπικά σωματίδια και όχι σε μορφή κατάλληλη για εξόρυξη), ο υδράργυρος (η τοξικότητά του μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε μια μελλοντική απόπειρα ανθρώπινης εξερεύνησης του υπεδάφους), η αμμωνία, το υδροξύλιο, το μονοξείδιο και το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και το ελεύθερο νάτριο.

Οι επιστήμονες, οι οποίοι παρουσίασαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό «Science», σύμφωνα με τα πρακτορεία Reuters και AFP, το BBC και τα περιοδικά New Scientist και Νature, ανέφεραν ότι σε ένα μόνο κρατήρα της Σελήνης ανακαλύφθηκαν όλα αυτά τα χημικά στοιχεία, ανατρέποντας ουσιαστικά την μέχρι τώρα εικόνα για την γεωλογική και χημική «φτώχεια» της Σελήνης.

«Αυτό το μέρος μοιάζει με θησαυροφυλάκιο στοιχείων, γεμάτο συστατικά που έχουν απελευθερωθεί σε όλη τη Σελήνη», δήλωσε ο Σουλτς. Όπως είπε, οι αστροναύτες των αποστολών «Απόλλων», που περπάτησαν στο φεγγάρι πριν από δεκαετίες, είχαν βρει όχι μόνο ίχνη αργύρου αλλά και χρυσού στην πλευρά του δορυφόρου που «βλέπει» μόνιμα τη Γη. Όμως η νέα ανακάλυψη στους πόλους, στη μόνιμα σκοτεινή πλευρά, δείχνει ότι το ασήμι είναι εξαπλωμένο παντού, αν και, όπως επεσήμανε ο Αμερικανός γεωλόγος, «αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να πάμε να το εξορύξουμε».

Από την άλλη, ο ελληνικής καταγωγής επιστήμων Πολ Σπουδής του Σεληνιακού και Πλανητικού Ινστιτούτου της NASA στο Χιούστον εμφανίστηκε επιφυλακτικός για την ανακάλυψη αργύρου. «Χρειαζόμαστε μια αποστολή με όχημα ρόβερ στη σεληνιακή επιφάνεια. Θέλω να δω επιτόπιες μετρήσεις πριν το πιστέψω πράγματι».

Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι το 5,6% της συνολικής μάζας υλικών κρατήρα που έγινε η πρόσκρουση, αποτελείται από νερό, ενώ εκτιμούν ότι στους πόλους, κάτω από το μόνιμα παγωμένο επιφανειακό στρώμα, μπορεί να υπάρχουν πολλά δισεκατομμύρια λίτρα νερού, τα οποία θα αποτελέσουν πολύτιμο πόρο για την υποστήριξη μελλοντικών επανδρωμένων αποστολών στη Σελήνη. Όπως είπε ο Κολαπρέτε, «υπάρχουν μέρη στη Σελήνη που είναι πιο υγρά από τη Γη, αυτό είναι ένα σοκ!».

Το παγωμένο υπόγειο νερό (που εύκολα μπορεί να επανέλθει σε υγρή μορφή με αύξηση της θερμοκρασίας του) εκτιμάται ότι δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένο στο νότιο πόλο, αλλά βρίσκεται συγκεντρωμένο σε κατά τόπους σκοτεινούς κρατήρες, όπου οι θερμοκρασίες μπορούν να φτάνουν και τους μείον 244 βαθμούς Κελσίου, όπως έδειξαν τα όργανα του σεληνιακού δορυφόρου LRO της NASA.

ΠΗΓΗ www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ  http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_22/10/2010_360928