25 Σεπτεμβρίου 2010
Στο Οικουμενικό Πατριαρχείο στο Φανάρι βρέθηκαν τα τέλη Μαΐου, μερικοί από τους νεώτερους ιεράρχες της Κρήτης προκειμένου να … δώσουν συνέντευξη στις Τουρκικές αρχές και να υπογράψουν τα απαραίτητα έγγραφα για την απόκτηση της τουρκικής υπηκοότητας. Πρόκειται για τους Μητροπολίτες Ιεραπίτνης και Σητείας κ. Ευγένιο, Πέτρας και Χερονήσου κ. Νεκτάριο, Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιο και Αρκαλοχωρίου, Καστελίου και Βιάννου κ. Ανδρέα. Σημειωτέον πως και άλλοι 8 ιεράρχες άλλων αυτόνομων Εκκλησιών απ’ όλο τον κόσμο, που ανήκουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο έδωσαν το παρών και που σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται για τους Μητροπολίτες της Δωδεκανήσου-Καρπάθου Αμβρόσιο, Σύμης Χρυσόστομο, Ιταλίας Γεννάδιο, Αυστρίας Μιχαήλ, Μπουένος Αϊρες Ταράσιο, Δαρδανελίων Νικήτα, Πισιδίας (πρώην Κορέας) Σωτήριο και Νέας Ζηλανδίας Αμφιλόχιο.
Πρόκειται για έναν «ελιγμό» των Ιεραρχών των Μητροπόλεων που υπάγονται κατευθείαν στο Πατριαρχείο προκειμένου να αποκτήσουν το προνόμιο που είχαν μέχρι τώρα μόνο οι αποκαλούμενοι “φαναριώτες” που απαιτεί από όσους επιθυμούν να εκλεγούν στο αξίωμα του Οικουμενικού Πατριάρχη ή στη θέση των συνοδικών Μητροπολιτών, να διαθέτουν την τουρκική ιθαγένεια. Τούτο προέρχεται από τη Συνθήκη της Λωζάννης (1923), μια ρύθμιση που πέρασε σχετικά απαρατήρητη όταν εμφανίστηκε, καθώς υπήρχαν εκατοντάδες χιλιάδες ορθόδοξων με τουρκική υπηκοότητα, κυρίως οι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης, που μπορούσαν να επανδρώσουν χωρίς κανένα πρόβλημα τα ύπατα αξιώματα της Ορθοδοξίας. Τα προβλήματα στη διαδοχή του θρόνου άρχισαν να εμφανίζονται όταν οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Τουρκίας υπέστησαν σημαντική μείωση, ενώ σήμερα, με περίπου 2.000 με 2.500 όλους κι όλους ορθόδοξους χριστιανούς που ζουν στην Κωνσταντινούπολη, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι στη 3η ηλικία, το πρόβλημα της διαδοχής είναι εντονότατο.
Λόγω του προβλήματος αυτού, ο Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος είχε διατυπώσει πέρυσι σε συνάντηση του με το Τούρκο πρωθυπουργό κ. Ταγίπ Ερντογάν το σχετικό αίτημα και ο πανέξυπνος πρωθυπουργός αμέσως τον διαβεβαίωσε ότι είναι θετικός στο αίτημα και ότι προτίθεται να προσφέρει την τουρκική υπηκοότητα σε όσους θα επιθυμούσαν να διεκδικήσουν εν καιρώ το πατριαρχικό αξίωμα ή εκείνο του συνοδικού Μητροπολίτη, προκειμένου το Οικουμενικό Πατριαρχείο να σταματήσει να νιώθει ασφυξία εξαιτίας της λειψανδρίας και ζήτησε να του σταλούν οι σχετικές αιτήσεις από πλευράς των ενδιαφερόμενων ιεραρχών.
Σημειωτέον ότι ο κ. Ερντογάν, σε συνάντηση που είχε πριν από μερικούς μήνες με τον πρόεδρο της «συμβουλευτικής επιτροπής της τουρκικής μειονότητας της Θράκης» κ. Αχμέτ Μετέ, να κάνει τα «στραβά μάτια» για τους 6 μη τούρκους υπηκόους, από τη δωδεκαμελή Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. (Από την Εκκλησία της Κρήτης έχει οριστεί ως συνοδικός του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριος.).
Η γενναιόδωρη αυτή «προσφορά» του τούρκου πρωθυπουργού έγινε αμέσως αποδεκτή από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, που έτρεξε να στείλει στις 19/10/2009 προσωπική επιστολή σε περίπου 70 αποδέκτες στην Κρήτη, στα Δωδεκάνησα, στο Άγιον Όρος, στην Αμερική, στην Αυστραλία και σε άλλες περιοχές που υπάγονται στο Φανάρι. Στην επιστολή του αυτή ο Πατριάρχης ενημερώνει τους αποδέκτες για την εξέλιξη αυτή, ευχαριστεί την «Έντιμον Κυβέρνησιν της Τουρκίας» που απεφάσισε να τους παράσχει, αν οι ίδιοι το επιθυμούν, την υπηκοότητά της, και τους παρότρυνε να αποδεχθούν την «ευγενή προσφορά» και να υποβάλουν σχετικές αιτήσεις. προκειμένου να είναι σε θέση να διεκδικήσουν «νομίμως» το αξίωμα του Πατριάρχη ή του συνοδικού Μητροπολίτη.
Στην επιστολή αυτή απάντησαν θετικά πρώτοι οι τέσσερις νεώτεροι στην ηλικία και στην ιεραρχία της ημιαυτόνομης Εκκλησίας της Κρήτης μητροπολίτες, ενώ και η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Κρήτης στην οποία τέθηκε αργότερα η επιστολή για συζήτηση και για λήψη απόφασης δέχθηκε ομόφωνα να γίνει αποδεκτή η προσφορά(!) του κ. Ταγίπ Ερντογάν και να γίνουν όλοι οι Κρήτες ιεράρχες μέλη της τουρκικής κοινωνίας. Από πληροφορίες φέρεται πως και οι Δωδεκαννήσιοι Ιεράρχες αποδέχθηκαν την τουρκική προσφορά, ενώ την αποποιήθηκαν οι Ιεράρχες της Αμερικής.
Το γεγονός προκάλεσε στην Κρήτη έντονες συζητήσεις καθώς υπήρξαν φωνές αλλά και δημοσιεύματα που εξέφραζαν τον προβληματισμό τους για τα πραγματικά κίνητρα του Τ. Ερντογάν. Ωστόσο οι μητροπολίτες της Κρήτης χαρακτηρίζουν την εξέλιξη αυτήν ιστορικό γεγονός, τονίζοντας ότι «οι εποχές αλλάζουν, ο κόσμος παγκοσμιοποιείται και μέσα σ’ αυτό τον κόσμο η Τουρκία λαμβάνει τα μηνύματα που την υποχρεώνουν να σέβεται το οικουμενικό Πατριαρχείο…». Μετά τις αντιδράσεις αυτές, οι υπόλοιποι 5 μητροπολίτες της Κρήτης ακόμη δεν έχουν καθορίσει πότε θα πάνε στην Κωνσταντινούπολη…
Προς Θεού, δεν αμφισβητώ τις αγαθές προθέσεις των Κρητών ιεραρχών, ούτε θέτω σε αμφιβολία τα πατριωτικά τους αισθήματα με την απόφαση τους να κάνουν αποδεκτή την τουρκική προσφορά. Θέτω όμως το ερώτημα γιατί δεν ενημερώθηκε το «ποίμνιο» των ιεραρχών αν θέλουν Τούρκο (!) ιεράρχη και γιατί να μην αποφασιστεί από την σύνοδο της εκκλησίας της Κρήτης να σταλεί μόνο μία αίτηση αντί τεσσάρων (και έπεται συνέχεια); Τόση αγάπη έχουν όλοι στο θρόνο;
Γιατί να μην υποψιαστούν πως ο Τούρκος πρωθυπουργός ίσως να θέλει «κάτι άλλο» και να πρόκειται ή για «επικοινωνιακό ελιγμό» ή για μια καθαρά «στρατηγική κίνηση» της Τουρκίας; Μήπως ο κ. Ταγίπ Ερντογάν πετυχαίνει μια διείσδυση σε ευαίσθητες ελληνικές περιοχές με τις οποίες χρόνια τώρα οι τούρκοι ερωτοτροπούν και αποβλέπει αλλού ελπίζοντας ότι θα ακολουθήσουν και άλλες διεισδύσεις, σε εύθετο χρόνο, περισσότερο καίριες και αποφασιστικές;
Γιατί όλοι οι Ιεράρχες που υπάγονται στο Φανάρι δεν καταγγέλλουν ομόφωνα και με όλη τη δύναμη της φωνής τους τη ρύθμιση αυτή που υποχρεώνει τους υποψηφίους για το πατριαρχικό ή του συνοδικού Μητροπολίτη αξίωμα, να διαθέτουν ως απαραίτητο προσόν την τουρκική υπηκοότητα και να απαιτήσουν να απαλειφθεί ο όρος αυτός αντί να σπεύσουν να αποδεχθούν την τουρκική προσφορά; Την ίδια υποχρέωση για καταγγελία της ρύθμισης και για προβολή του αιτήματος για την κατάργησή της θα πρέπει να έχει σύσσωμος ο Ελληνικός λαός, οι βουλευτές μας, το υπουργείο Εξωτερικών και η κυβέρνηση μας. Τι περιμένουμε για να αντιδράσουμε; Να τουρκέψουμε όλοι και μετά να πούμε πως δεν μας αρέσει;
Επίσης και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας λόγω της Αιγυπτιακής νομοθεσίας είναι υποχρεωμένος να έχει και την Αιγυπτιακή υπηκοότητα αλλά αυτή παραχωρείται τιμητικώς και χωρίς όρους από τον Αιγύπτιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος και αναγνωρίζει στο πρόσωπο του Πατριάρχη Αλεξανδρείας το στάτους του αρχηγού κράτους και δεν είναι όπως στη Τουρκία ένας υπάλληλος μεταξύ των πολλών της Νομαρχίας Κωνσταντινούπολης!
Επειδή για την απονομή της τουρκικής υπηκοότητας δεν γνωρίζουμε τι υποχρεώσεις αναλαμβάνουν έναντι της Τουρκίας όσοι την λάβουν, δεν μπορούμε να αναλύσουμε περισσότερο το θέμα όμως θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να σπεύδουμε βραδέως!
Πάντως τις τελευταίες εβδομάδες είναι γεγονός πως περίπου 50 Τούρκοι πολίτες έχουν μεταβεί στη Κρήτη και διεκδικούν περιουσίες των προγόνων τους, αναζητώντας σχετικά στοιχεία στα υποθηκοφυλακεία του νησιού. Τους τελευταίους δε μήνες στο Ηράκλειο, Χανιά, Ρέθυμνο αλλά και σε άλλες περιοχές εμφανίστηκαν νομικοί εκπρόσωποι τούρκων πολιτών για να καταγράψουν τα περιουσιακά στοιχεία που είχαν οι Τουρκοκρητικοί προγονοί τους, μέσω των συμβολαίων που υπήρχαν στα κρατικά αρχεία της τουρκικής διοίκησης, μέχρι το 1898. Όπως μάλιστα έγραψε τοπική εφημερίδα, σε μερικές περιπτώσεις φαίνεται ότι η αναζήτηση αυτή έχει φτάσει μέχρι και στα αρχεία του ελληνικού Υπουργείου των Εξωτερικών.
Εκπρόσωποι Τούρκων «διεκδικητών» έχουν αναφέρει ότι δεν πρόκειται να αμφισβητήσουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς των περιουσιακών στοιχείων που θα εκτιμήσουν ότι νόμιμα μεταβιβάστηκαν στους επόμενους ιδιοκτήτες τους. Αλλά σίγουρα αυτό θα συμβεί με όσα εκείνοι, μέσω των νομικών τους συμβούλων, Τούρκων και Ελλήνων, θεωρήσουν ότι δεν μεταβιβάστηκαν νόμιμα.
Η μεθόδευση αυτή έχει να κάνει με την πολιτική που ασκεί τελευταία η Άγκυρα, σύμφωνα με την οποία τ εδάφη που στις αρχές του περασμένου αιώνα ήταν υπό οθωμανική κυριαρχία ανήκουν σε μία “ευρύτερη” τουρκικού ενδιαφέροντος περιοχή.
Τελειώνοντας, για το θέμα της απόκτησης της Τουρκικής υπηκοότητας από τους νυν Ιεράρχες, θεολογικοί, διπλωματικοί και νομικοί κύκλοι επισημαίνουν πως αυτό ίσως να δημιουργήσει πολλά περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη. Εύχομαι κάτι τέτοιο να μην συμβεί και ο θεός να δώσει φώτιση στους ιεράρχες μας!