“Εν το πάν”. Η φύση ως «ΟΛΟΝ»

Στην αυγή  του 21ου αιώνα , θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως   είμαστε κάτοχοι του μεγαλύτερου γνωστικού κεφαλαίου που είχε ποτέ συγκεντρωθεί στην ανθρώπινη ιστορία. 
Ενώ όμως η επιστήμη μας απάλλαξε από τα σκοτάδια της αμάθειας και της δεισιδαιμονίας,  η  τεχνολογία χρησιμοποιείται για μια πολυτελή και άπληστη ζωή, την στιγμή που καταναλώνονται τεράστιοι φυσικοί πόροι εξαντλώντας την γη, δημιουργώντας συσσωρευτικά,  μεγαλύτερα προβλήματα από όσα οφέλη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ενώ τα επιτεύγματα του ανθρώπινου πολιτισμού  είναι αξιοθαύμαστα,  το μοντέλο ανάπτυξης που έχει ακολουθηθεί, προκάλεσε πλήθος οικονομικών, κοινωνικών και περιβαντολογικών προβλημάτων. 

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον η  παραγωγή  καλείται  να  ικανοποιήσει  τεχνητές  ανάγκες και όχι  ζωτικές, οι  οποίες  απαιτούν  όλο  και  περισσότερη  κατανάλωση, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. 

 

Έτσι βιώνουμε την κορύφωση  του προμηθεϊκού ανθρώπου, όπου εκδηλώνονται  όλες οι αντιφάσεις που κλείνει μέσα του, το υφιστάμενο κοινωνικό, πολιτισμικό,  και επιστημονικό  μοντέλο, το οποίο έχει φέρει σε αδιέξοδο τόσο τον άνθρωπο όσο και το φυσικό περιβάλλον,  απαιτώντας άμεσες και καινοτόμες δράσεις.

Σε συλλογικό επίπεδο είναι αναγκαίο να υπάρξει εγρήγορση, και μία νέα αντίληψη του ανθρώπινου προορισμού,  και των πραγματικών αναγκών του, που δεν θα βασίζεται στις πλασματικές επιθυμίες του ανθρώπου,  για  υπερ κατανάλωση, για κυριαρχία, για δύναμη.

Περαιτέρω η  οικονομία ο βασικότερος ίσως παράγοντας στήριξης της ανθρώπινης προόδου,  θα πρέπει να πάψει να είναι πλέον  ένας «αυτόνομος» μηχανισμός,  και να  ενταχθεί  στην υπηρεσία της κοινωνίας, και στις πραγματικές ανθρώπινες ανάγκες, και του φυσικού περιβάλλοντος.

Κάθε βέβαια αλλαγή κυοφορεί συγκρούσεις και διαμάχες. Η ακμή του 21ου αιώνα, όπως φαίνεται  θα σηματοδοτήσει την αρχή μιας μεταβατικής περιόδου που θα κυριαρχήσει η ανάγκη μίας νέας αντίληψης του ανθρώπου, τόσο με τον ίδιο του τον εαυτό, όσο και με την σχέση του με τον φυσικό κόσμο στο σύνολο του.

Το πρόβλημα σε όλες τις εκφάνσεις του είναι συστημικό, και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Η  σύγχρονη επιστήμη και πιο συγκεκριμένα η κβαντική φυσική συναντώντας αρχαίες πεποιθήσεις μας δείχνει το δρόμο. Το « κλειδί»,  είναι η  αναγνώριση της αλληλεπίδρασης του  αλληλοσυνδεόμενου  φυσικού κόσμου στο σύνολό του. «Στο οργανικό όλο, σφαιρικό και μερικό, μέρος και όλο, ενέχονται αμοιβαία και διαπλέκονται»., αναφέρει χαρακτηριστικά η Dr. Mae -Wan  Ηο, θυμίζοντας το «εν το παν και δι΄ αυτού το παν και εις αυτό το παν», του Παρμενίδη . 

Στην κβαντική θεωρία, στο σύμπαν  υπάρχουν στοιχειώδη σωματίδια που διαρκώς κινούνται,  αλληλοδιαπερνώνται, αλλάζουν και εξελίσσονται ως οργανισμοί.  Κάτι που φαίνεται πως συμβαίνει σε όλες τις κοσμικές κλίμακες, όχι μόνο στοιχειώδη σωματίδια , αλλά  ηλιακά συστήματα,  γαλαξίες, κ.λπ. Το σημαντικό στην έρευνα δεν είναι ότι σου αποκαλύπτει καινούργιους κόσμους, αλλά ότι σε κάνει ικανό  να βλέπεις τον κόσμο με άλλα μάτια.

Μία τέτοια άποψη είναι φορέας μίας τόσο βαθιάς αλλαγής, για τον κόσμο που βλέπουμε τον κόσμο, ώστε ο Alphred North Whitehead παρατηρεί πως  δεν είναι δυνατόν να κατανοήσουμε την φύση, παρά μόνο αν την δούμε σαν οργανισμό που συμμετέχει απόλυτα στη διαδικασία του «γνωρίζειν». Ο γνώστης και το αντικείμενο της γνώσης του είναι ένα, εφόσον το πως γνωρίζουμε καθορίζει αυτό που γνωρίζουμε. Αν γνωρίσουμε μηχανικά, αν γνωρίσουμε βίαια, τότε η γνώση μας θα είναι μηχανική και βίαιη. Η πράξη του «γνωρίζειν» μεταμορφώνει και τους δύο, και τον γνώστη, και το αντικείμενο της γνώσης του. 

Για αυτό πρέπει πάντα να «γνωρίζουμε»,  με ευαισθησία και συμπόνια. 

Προεκτείνοντας την αμοιβαία εξάρτηση του μέρους και του όλου, του  οργανισμού στις κοινωνίες, τα οικοσυστήματα και σε τελευταία ανάλυση σ’ όλη η φύση, ανακαλύπτουμε τις βαθιές ολιστικές παραδόσεις που υπήρχαν στην κουλτούρα των ιθαγενών σε  όλο τον κόσμο. Αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε ότι ο καθένας από μας είναι η ενσωμάτωση όλων όσων υπάρχουν, και ότι δεν μπορούμε να βλάψουμε κανέναν άλλον χωρίς να βλάψουμε τους εαυτούς μας. Εδώ βρίσκετε η συνειδητή θέληση για το Καλό. 

Κατ΄ αυτόν τον τρόπο, η  αναγνώριση της αλληλεπίδρασης του φυσικού κόσμου στο σύνολό του, η συνειδητοποίηση των αποτελεσμάτων της αλόγιστης και καταστροφικής δραστηριότητας του ανθρώπου,  στο  οικοσύστημα, και  εν τέλη η άρση της ανθρώπινης αλαζονείας,  θα πρέπει να αποτελέσουν  τα βασικά  συνθετικά στοιχεία του συνειδητοποιημένου  πολίτη της κοινωνίας του  21ου αιώνα. Οι πρόγονοι μας  πρωταγωνίστησαν στο παρελθόν στη θέσπιση των άυλων αξιών, εμείς συνεπώς σήμερα έχουμε την ιερή  υποχρέωση  να πρωτοστατήσουμε σε αυτή την αλλαγή συνείδησης για μία άλλη  στάση ζωής.

Θα πρέπει λοιπόν να δούμε την φύση ως «ΟΛΟΝ». Και επειδή η Φύση «ΕΙΝΑΙ ΟΛΟΝ» ,  η θέληση για το καλό, θα πρέπει να αποτελέσει ένα  οικουμενικό ιδεώδες, για όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες. Η  ανάγκη των σύγχρονων κοινωνιών συνεπώς,  θα πρέπει  να είναι η αναγνώριση αξιών,  που θα  προϋποθέτει τον σεβασμό για όλες τις μορφές της ζωής, και το δικαίωμα για μια ζωή αξιοπρεπή, με τοποθέτηση του κοινού καλού πάνω και πέρα από το ατομικό συμφέρον.