Οι ηφαιστειακές εκρήξεις αφάνισαν τους Νεάντερταλ
Συνέβησαν σε εκτεταμένες περιοχές της Ευρώπης
Το τελειωτικό χτύπημα που προκάλεσε την εξαφάνιση των Νεάντερταλ φαίνεται πως έδωσε μια σειρά από σφοδρές ηφαιστειακές εκρήξεις που συνέβησαν πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια, σε μια τεράστια περιοχή από την Ιταλία μέχρι τον Καύκασο.
Πριν από 40.000 χρόνια, στην περιοχή που εκτείνεται από την Ιταλία μέχρι τον Καύκασο, συνέβη μια αλληλουχία ισχυρών ηφαιστειακών εκρήξεων. Οι εκρήξεις αυτές, τα ίχνη των οποίων εντόπισαν και μελέτησαν επιστήμονες, φαίνεται ότι προκάλεσαν μεγάλες καταστροφές στη χλωρίδα και την πανίδα των περιοχών όπου ζούσαν οι πληθυσμοί των Νεάντερταλ.
Οι επιστήμονες που επισκέφθηκαν τις περιοχές όπου έγιναν οι εκρήξεις, ανέλυσαν δείγματα από την τέφρα που είχε απελευθερωθεί, αλλά και απολιθώματα γύρης από διάφορα φυτά. Το συμπέρασμα στο οποίο οδηγήθηκαν είναι ότι οι διαδοχικές ηφαιστειακές εκρήξεις κατάστρεψαν τεράστιες εκτάσεις χλωρίδας και ταυτόχρονα καταδίκασαν σε αφανισμό τα θηλαστικά που τρέφονταν με τα φυτά και αποτελούσαν τροφή για τους Νεάντερταλ.
Η Ναόμι Κλέγκχορν, ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Αρλινγκτον και μέλος της ερευνητικής ομάδας των ειδικών, ανέφερε ότι μαζί με τους συναδέλφους της εξέτασε τη στρωματογραφία του εδάφους σε ένα σπήλαιο της Ρωσίας που λέγεται Μεζμάισκα. Διαπίστωσαν ότι τα βαθύτερα στρώματα που ήταν και τα πιο παλιά, ήταν γεμάτα ηφαιστειακή τέφρα και περιείχαν ελάχιστη γύρη.
«Μάλιστα, όσο περισσότερη τέφρα είχαν τα δείγματα του εδάφους που εξετάζαμε τόσο λιγότερη ήταν η ποσότητα γύρης που περιείχαν».
Η ίδια προσθέτει ότι από την ανάλυση που έκαναν σε δείγματα εδάφους τα οποία ήταν πλούσια σε τέφρα, και τα οποία σχετίζονται με τη λεγόμενη έκρηξη Ιγκνιμβρίτη της Καμπανίας (Ιταλία), προέκυψε ότι δεν περιείχαν την παραμικρή ποσότητα από γύρη δέντρων και ελάχιστη μόνο ποσότητα από γύρη άλλων φυτών. Οι ιγκνιμβρίτες ή πυρομβρίτες αποτελούνται από κίσσηρη και δευτερευόντως από στάχτη και έχουν θρυμματισμένη υφή. Είναι προϊόντα όξινου μάγματος και εμφανίζονται σε συμπαγή, μερικώς συγκολλημένα στρώματα που μοιάζουν με ροές λάβας. Σύμφωνα με τους επιστήμονες που έκαναν την έρευνα, η έκρηξη του Ιγκνιμβρίτη της Καμπανίας, ήταν η ισχυρότερη που έχει συμβεί στην Ευρώπη τα τελευταία 200.000 χρόνια.
Καθώς όμως η έκρηξη αυτή δεν ήταν η μοναδική, αλλά σημειώθηκαν- όπως ισχυρίζονται- και
άλλες εκρήξεις νωρίτερα ή αργότερα, οι ειδικοί θεωρούν ότι, αν όχι η κύρια, μια από τις βασικές αιτίες αφανισμού των Νεάντερταλ, πρέπει σχετίζεται με το περιβάλλον.
Οι Νεάντερταλ, που σύμφωνα με εκτιμήσεις εξαφανίστηκαν πριν από 30.000 χρόνια, ήταν ένα ιδιαίτερα ανθεκτικό ανθρώπινο είδος. Αν και ήταν κοντύτεροι από τον άμεσο πρόγονό μας, τον μοντέρνο άνθρωπο, είχαν ευρύ θώρακα, δυνατά χέρια και κοντά, μυώδη πόδια.
Είχαν επιβιώσει σε αλλεπάλληλες αλλαγές του κλίματος που είχαν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση παγετώνων στην Ευρώπη. Σύμφωνα όμως με τους επιστήμονες που δημοσίευσαν την ερευνητική τους δουλειά στην επιθεώρηση «Current Αnthropology», οι διαδοχικές ηφαιστειακές εκρήξεις ήταν κάτι πρωτόγνωρο γι΄ αυτούς και υπερέβαινε τους μηχανισμούς επιβίωσης που είχαν αναπτύξει από γενιά σε γενιά.
Κατά την εκτίμηση της δρος Ναόμι Κλέγκχορν, ο μοντέρνος άνθρωπος που τότε άρχιζε να διεισδύει στην ευρωπαϊκή ενδοχώρα, δεν αφανίστηκε από τις ηφαιστειακές εκρήξεις που κατέστρεψαν το περιβάλλον, επειδή οι μεγαλύτεροι πληθυσμοί του βρίσκονταν τότε στην Αφρική και την Ασία και ετοιμάζονταν να μεταναστεύσουν.
Ετσι, όταν έγιναν οι ηφαιστειακές εκρήξεις, οι πληθυσμοί των Νεάντερταλ ήταν αποδεκατισμένοι και δεν υπήρχε η δυνατότητα να αυξηθεί ο πληθυσμός τους και πάλι. Ωστόσο, κανείς από τους ειδικούς δεν είναι σε θέση να υπολογίσει πόσο καιρό μετά τις ηφαιστειακές εκρήξεις αφανίστηκαν οι Νεάντερταλ.
Γεγονός πάντως είναι ότι άλλοι ειδικοί, όπως ο ανθρωπολόγος Τζον Χόφεκερ από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, δεν θεωρούν ότι οι ηφαιστειακές εκρήξεις έπαιξαν πρωτεύοντα ρόλο στην εξαφάνιση των Νεάντερταλ, αλλά ότι την κύρια ευθύνη για ό,τι συνέβη φέρει ο μοντέρνος άνθρωπος ο οποίος κατέκτησε τις περιοχές όπου ζούσαν.
TA NEA-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010
Σχετικό:Ηφαιστιακός χειμώνας εν όψει;
Πηγή: ΒΙΣΑΛΤΗΣ
