Το χρέος που παρέδωσε η δικτατορία των συνταγματαρχών ήταν 18% και μάλιστα όχι σε δολλάρια, αλλά σε δραχμές. Στην ουσία ήταν ανύπαρκτο, αφού η δραχμή δεν ήταν ένα σκληρό νόμισμα. Η Καραμανλική δημοκρατία το αύξησε στο 25%, αλλά σε συνάλλαγμα. Τότε άρχισε το πραγματικό χρέος. Αρχιτέκτων όμως της παράννοιας ήταν ο κατά πολλά επί τα χείρω επαναστάτης Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος σε πέντε χρόνια δανείστηκε τόσα ώστε να φτάσει το χρέος στα 65% και μάλιστα σε δολλάρια, ενώ ταυτοχρόνως εισέρρεαν κοινοτικά χρήματα στα ελληνικά ταμεία. Ενώ δε μέχρι τότε τα ταμεία είχαν ‘πάτο’, με τον Α. Παπανδρέου έγιναν απύθμενα και όσο χρήματα –δάνεια και ΕΟΚικά- έπεφταν στον απύθμενο χώρο του πολιτικού καιροσκοπισμού, εχάνοντο έτσι παιδαριωδώς, χωρίς ίχνος ορθού λόγου ή λογικής. Κοινωνική πολιτική, επιδοματική πολιτική, αρπαγή και σπατάλη ενίσχυσαν μιαν ήδη προ αιώνων υπάρχουσα αδυναμία, την έλλειψη του κοινωνικού ορθού λόγου.
Γιατί όμως τόσο ο Α.Παπανδρέου όσο ολόκληρη η κοινωνία στράφηκε προς αυτή την κατεύθυνση; Διότι απλούστατα οι Έλληνες -Ρωμιοί δεν είχαν και δεν έχουν την ωρίμανση και την ενηλικίωση που στηρίζεται στον ορθό λόγο. Στον παρορμητικό και συναισθηματικά δονούμενο Ρωμιό δεν κυριαρχεί ο ορθός λόγος ούτε στην ατομική ούτε στην κοινωνική-δημόσια ζωή. Είναι ατομικά και κοινωνικά ανώριμος.
Ο ορθός λόγος των αρχαίων Ελλήνων αποκαθήλωσε την κυριαρχία του άμορφου συναισθήματος και δημιούργησε την κοινωνικό λόγο. Η Ευρωπαϊκή Αναγέννηση στη συνέχεια άφησε την μεσαιωνική μωρία και κυριαρχία του θρησκευτικού συναισθήματος και έφερε στο προσκήνιο την αρχαία Ελληνική σκέψη, δηλαδή τον ορθό λόγο τόσο στον πολίτη όσο και στην κοινωνία. Ενώ η Ευρώπη του Διαφωτισμού και της Αναγεννήσεως περνούσε στην περίοδο της ενηλικιώσεως, το Βυζάντιο, για πολλούς λόγους, δεν θέλησε ή δεν μπόρεσε να περάσει στην εκλογίκευση, στον ορθό λόγο, παρέμεινε δέσμιο της θεοκρατικής αναιρέσεως του λόγου και κατέρρευσε. Όταν η Δύση περνούσε στην εκλογίκευση, η Ρωμιοί παρέμεναν στην παιδική μωρία του θρησκευτικού συναισθήματος. Όσο δε χαμηλά βρίσκεται μια κοινωνία, τόσο παρορμητική και αλλοπρόσαλλη, επί του συναισθήματος στηριζομένη, είναι.
Οι νεο-Ρωμιοί λοιπόν, συνεχιστές της ανατολίτικης βυζαντινο- και τουρκοκρατίας, στερούνται της εκλογικεύσεως, η οποία είναι απαιραίτητο στοιχείο της ενηλικιώσεως του ανθρώπου. Γι αυτό οι πράξεις τους είναι πάντα παρορμητικές, που άλλοτε οδηγούν σε έπαρση και άθλο και άλλοτε σε καταστροφή. Είναι δηλαδή ανώριμοι να διαχειριστούν σοβαρά πράγματα που απαιτούν διάρκεια με σύνεση και λογική. Η έπαρση του 1912-13 δεν μπόρεσε να διαχειρισθεί δεόντως, κατέληξε στον διχασμό και στην Μικρασιατική Καταστροφή. Η έπαρση του 1940 κατέληξε στον εμφύλιο, αναιρώντας έτσι και τα καλά της επάρσεως. Βλέπουμε λοιπόν να κυριαρχεί μια έλλειψη ενηλικώσεως, έλλειψη ορθού λόγου, που ο λόγος φέρνει πάντοτε σύνεση και συγκράτηση.
Η Παπανδρεϊκή περίοδος ήρθε να επιβεβαίωσει και να εξάρει την ανωριμότητα των ανθρώπων και της κοινωνίας. Εισερχόμενοι οι Ρωμιοί στην ΕΟΚ τότε αναβαθμιστήκε η χώρα σε φερεγγυότητα. Αυτό ήταν θαυμάσιο βέβαια, αλλά ήταν ευλογία μόνο για ενήλικες ανθρώπους και κράτη. Για ανώριμους είναι καταστροφή. Οι Ρωμιοί εκαλούντο να παίξουν σε ένα νέο πεδίο που είχε ως βάση την ωριμότητα. Όμως ενώ ο κοινωνικός ορθός λόγος (ο ευρωπαϊκός) οριοθετούσε την έννοια της οικονομικής και κοινωνικής ελευθερίας με εκλογικευμένα καθορισμένα μέσα και νοοτροπίες, για τους Ρωμιούς ήταν επιδερμικός ή άγνωστος. Η εκλογικευμένη ελευθερία των Ευρωπαίων, που γι αυτούς έθετε αφ’ εαυτής όρια, στους Ρωμιούς δεν υπήρχε καν ή ήταν κίβδηλη και εισήλθαν στο πεδίο των νοημόνων και πνευματικώς ενηλίκων με νοοτροπία παιδίων, ώστε να μην μπορούν να οριοθετήσουν τα όρια και σταθμά της νέας κοινωνικής δομής, να μην μπορούν να διαχειριστούν το νέο πεδίο δράσεως ορθολογικώς. Υπό αυτή την αντίληψη αυτό το νέο πεδίο απέβη ένα χάος και ο Ρωμιός όλων των βαθμίδων εντός του χάους έθετε εαυτόν όπου δήποτε, όπως ήθελε, άτακτα, στο όνομα μάλιστα μιας αχαλινώτου και απροσδιορίστου δημοκρατίας.
Τότε οι διεκδικήσεις όλων πέρασαν στη σφαίρα του παραλόγου. Παδιά επαναστάτησαν εναντίον γονέων, εργάτες στράφησαν εναντίον εργοδοτών και ζητούσαν εξουσία όμοια με τον εργοδοτών, οι κρατικοί υπάλληλοι εναντίον πολιτών, πολίτες εναντίον του κράτους, πολιτικοί εναντίον της κοινωνίας, επιχειρηματίες άρπαγες κρατικοδίαιτοι.. Το κράτος έγινε ένα αόριστο μόρφωμα κάπου έξω από τον πολίτη, το οποίο είχε υποχρέωση να δίνει άνευ λογικής επιδόματα, λεφτά και λεφτά προς κάθε κατεύθυνση. Οι διαχειριστές του κράτους, πολιτικοί και κρατικοί, διαιώνιζαν την νοτροπία της αταξίας και αρπαχτής, γιατί έτσι αναπαραγόταν η ανωριμότης στο μεγαλείο της. Και ενώ ο καθένας ατομικά ιδιωτικοποιούσε και απολάμβανε τα κρατικά προνόμια όσο και όπως μορούσε, νόμιζε και πίστευε ότι αυτό θα διαιωνιζόταν επ’ άπειρον. Δεν καταλάβαινε ότι ροκανίζοντας το σπίτι του θα έπεφτε να τον πλάκωνε. Και φτασαμε στην σημερινή κατάσταση. Παρά ταύτα, ακόμη και σήμερα κυριαρχεί ανωριμότητα σε όλα τα πεδία: “ανώριμοι κατά το μεγαλείο ημών”.
Στην κορυφή του κράτους υπάρχει ένας ανύπαρκτος πρόεδρος, ένας μετρίου νοημοσύνης πρωθυπουργός και μια καιροσκοπική αντιπολίτευση. Αυτοί όλοι δεν δείχνουν να περνούν σε ενηλικίωση, παρά συνεχίζουν με την ίδια νοοτροπία, η οποία δεν εκριζώνεται. Από την άλλη πλευρά ο λαός αγανακτεί και διαμαρτύρεται κατά του “Μνημονίου”, κατεβαίνει στους δρόμους κατά του “Μνημονίου” χωρίς να λέει τι αντί αυτού, όχι με βάση την δική του εκλογίκευση, την ενηλικίωση των πολιτικών και της κοινωνίας, αλλά για να συνεχίσει να διατηρεί την προτέρα κατάσταση της ανωριμότητας, της ακαθοριστίας, του χάους, ενώ η Ευρώπη μας ζητά τάξη, καθορισμό, ορθό λόγο. Οι απαιτήσεις εκατέρωθεν δεν συναντούνται πουθενά. Σε άλλο επίπεδο αναφέρεται και δρα η Ευρώπη, σε άλλο η “γεναία” Ρωμιοσύνη. Τι απομένει εν τοιαύτη περιπτώσει; Ή στρεφόμαστε καθ’ ολοκληρίαν στον δυτικό (ελληνικό) ορθολογισμό, ενηλικωνόμαστε, οριοθετούμε, ταξινομούμε, ή αλλάζουμε κατεύθυνση προς Ανατολάς, στην Οθωμανική κατάσταση στην οποία ανήκουμε περισσότερο, όσο και αν μας κακοφαίνεται. Η ενηλικίωσή μας δεν σημαίνει υιοθέτηση κάθε οικονομικού μέτρου που οι δυτικοί προωθούν (γιατί κι εκείνοι έχουν λάθη και ίσως σκοπιμότητες), αλλά κυρίως σημαίνει λογική ανάληψη ευθυνών και ανύψωση του εθνικού και λαϊκού συμφέροντος υπεράνω όλων. Τότε υιοθετούμε το έθος των Ελλήνων και μετατρεπόμαστε από Ρωμιοί σε Έλληνες.
Τρύφων Ολύμπιος
Πηγή: ηλ.τα.
